پرسش:
آیا این سخن مستشرقین و برخی مسلمان‌ها که اسلام با دو چیز پیش رفت؛ با مال حضرت خدیجه(س) و شمشیر علی(ع) صحیح است؟
پاسخ:
همسویی با دشمنان
متاسفانه گاهی خود ما مسلمانان حرف‌هایی می‌زنیم که نه با تاریخ منطبق است و نه با قرآن بلکه با حرف‌های دشمنان منطبق است. یعنی حرفی را که یک جنبه‌اش درست است به‌گونه‌ای تعبیر می‌کنیم که اسلحه به دست دشمن می‌دهیم. مثل اینکه برخی می‌گویند اسلام با دو چیز پیش رفت؛ با مال حضرت خدیجه(س) و شمشیر علی(ع) یعنی به تعبیری با زر و زور. این سخن مستشرقین و معاندین اسلام در کتب تاریخی است که عمدتا دین اسلام را دین زور و شمشیر توصیف کرده‌اند. اگر دینی با زر و زور پیش برود آن چه دینی می‌تواند باشد؟! آیا قرآن در یک جا دارد که دین اسلام با زر و زور پیش رفت؟ آیا پیامبر(ص) با علی(ع) یک جا گفتند که دین اسلام با زر و زور پیش رفت؟ بر اساس کدام سند و مدرک چنین ادعایی می‌کنند!!
کارایی ثروت خدیجه(س) و شمشیر علی(ع)
تردیدی نیست که مال حضرت خدیجه(س) به نفع مسلمانان تمام شد، اما آیا این ثروت صرف دعوت به اسلام شد یعنی پول و ثروت آن حضرت را به کسی دادند و گفتند بیا مسلمان شو؟!
آیا یک جا در تاریخ چنین سندی پیدا می‌شود؟ یا نه در شرایطی که مسلمانان و پیامبراکرم(ص) در نهایت درجه سختی و تحت فشار دشمنان خود بودند، جناب خدیجه(س) مال و ثروت خویش را در اختیار پیامبر(ص) گذاشت، ولی نه برای اینکه حضرت برای مسلمان شدن به کسی رشوه بدهد و تاریخ نیز هیچ‌گاه چنین چیزی را نشان نمی‌دهد.
اما شمشیر علی(ع) هم بدون شک به اسلام خدمت کرد و اگر شمشیر علی(ع) نبود سرنوشت اسلام سرنوشت دیگری بود. اما نه به این معنا که شمشیر علی(ع) رفت بالای سر کسی ایستاد و گفت: یا باید مسلمان شوی یا گردنت را می‌زنم، بلکه در شرایطی که شمشیر دشمن آمده بود ریشه اسلام را بکند، این شمشیر علی(ع) بود که در مقابل دشمن ایستاد. جنگ‌هایی مانند: بدر، احد و خندق شواهد خوبی است برای کارایی شمشیر علی(ع) در مقابل دشمنان. در جنگ خندق وقتی «عمروبن عبدود» خندق را می‌شکافد و چندبار ندای «هل من مبارز» سرمی‌دهد، احدی از مسلمین جرأت نمی‌کند با او بجنگد. در نهایت پس از چند بار اذن جنگ پیامبر(ص) به او اجازه داد و علی(ع) «عمروبن عبدود» را از پا درآورد. اینجا بود که پیامبر گرامی(ص) فرمود: «برز الاسلام کله الی الشرک کله» تمام اسلام با تمام کفر روبه‌رو شده است. (بحارالانوار، ج20، ص215) بنابراین وقتی می‌گوییم اگر شمشیر علی(ع) نبود، معنایش این نیست که شمشیر علی(ع) آمد به زور مردم را مسلمان کرد، بلکه معنایش این است که اگر شمشیر علی(ع) در دفاع از اسلام نبود، دشمن ریشه اسلام را کنده بود. همچنان که اگر مال خدیجه(س) نبود، فقر مسلمین را از پا درآورده بود.
دفاع از توحید
آری اسلام دین شمشیر است اما نه برای اینکه با زور دیگران را مسلمان کند، بلکه شمشیرش همیشه آماده دفاع است یا از جان مسلمین یا از مال و یا سرزمین مسلمین و یا از توحید، اگر به خطر افتاده باشد. مرحوم علامه طباطبایی(ره) در المیزان ذیل آیات قتال سوره بقره و همچنین آيه 255 می‌فرماید: اسلام که یک مطلب را از آن بشریت می‌داند. اسلام هرجا که توحید به خطر بیفتد برای نجات توحید می‌کوشد، چون توحید عزیزترین حقیقت انسانی است. اگر درجایی توحید به خطر بیفتد، چون توحید جزو فطرت انسان است و هیچ وقت فکر بشر او را بر ضد توحید رهبری نمی‌کند، بلکه عامل دیگری دخالت دارد، لذا اسلام برای نجات توحید دستور اقدام می‌دهد، ولی این معنایش این نیست که می‌خواهد توحید را به زور وارد قلب مردم کند. بلکه عواملی که سبب شده توحید از بین برود را از بین می‌برد. مانند تقالید، تلقینات، عادات و سنت‌های غلط و ضدعقل و بتخانه و بتکده‌ها و... و چیزهایی که وجود آنها سبب می‌شود توحید تضعیف شود را از بین می‌برد.