علی قربان‌نژاد

یک
«گمراه کنندگان بسیاری در دنیا ظاهر شده‌اند که مسیح را انکار می‌کنند؛ این است دجال و گمراه‌کننده.» (رسائل یوحنا) در تمام ادیان ابراهیمی به دجال‌اشاره شده و مهم‌ترین ویژگی او گمراه کنندگی است.
دو
رسانه، پیشرفت‌های سریعی داشته است که شامل دو حوزه می‌شود: سخت‌افزاری که شامل پیشرفت‌های تکنولوژیکی بشر است و نرم‌افزاری که در حوزه تکنیک‌های اقناع مخاطب و القای مفاهیم مدنظر به اوست. پیشرفت‌ها و دستاوردهای بشر در این دوره آن‌قدر سریع و شتابنده است که فاصله میان آنها کم شده و لذا برای نسل‌های امروزی این سیر تحول قابل درک است. برای نمونه پیشرفت از نسل اول گوشی‌های همراه تا گوشی‌های هوشمند امروزی بستری برای ظهور و بروز رسانه‌های نوظهور (رسانه‌های تعاملی یا دوسویه) را فراهم کرد. در حوزه نرم‌افزاری نیز امروز بشر در جهات مختلف بسیار پیشرفت کرده که شامل شگردها و تکنیک‌هایی است که امکان اقناع مخاطب را بیش از پیش فراهم آورده است. اما آیا این پیشرفت‌ها برای بشر سبب خیر بوده است؟!
سه
ژان بودریار فیلسوف فرانسوی یکی از منتقدان سرسخت رسانه‌های امروزی است. او معتقد است که کارکرد رسانه در عصر حاضر که به اوج خود (از لحاظ سخت‌افزاری و نرم‌افزاری) رسیده دچار قلب و دگرگونی شده است. برای درک بهتر این سخن باید کارکرد رسانه را در نظر آوریم. باورعمومی در میان توده این است که رسانه‌ها با هدف از میان برداشتن فاصله (میان مخاطب و رویداد) پا به عرصه گذاشتند تا با ارائه روایتی شفاف به مخاطب، پایه چهارم دموکراسی باشند. «دمو» یعنی مردم و شهروندان و «کراسی» (یا کراتوس) یعنی حکومت یا قدرت حاکم؛ پس عبارت دموکراسی که ریشه یونانی دارد یعنی حکومت مردم.
با این اوصاف می‌توانیم نتیجه بگیریم که رسانه‌ها با شعار زمینه‌سازی و بسترآفرینی برای حکومت مردم پا به عرصه گذاشتند. به عقیده بودریار اما رسانه در جهت «ضدارتباط» و «واسازی» یا «وانموده سازی» از واقعیت حرکت می‌کند. در این مسیر رسانه‌ها با دست‌کاری نشانه‌ها و نیز تهی سازی معنا و همچنین اغوای مخاطب تلاش می‌کنند تا در نهایت طعمه خود را که افراد جامعه هستند در خود هضم کنند. این گونه مخاطب رسانه به واسطه‌ای میان رسانه و اهداف رسانه تبدیل می‌شود. یعنی خود افراد جامعه، یا به عبارتی مخاطبان، هدف رسانه نیستند، بلکه وسیله‌ای یا واسطه‌ای برای تحقق اهداف رسانه‌ها هستند.
به این معنا اگر هدف نظام سلطه، حرکت یک کشور براساس منش سیاسی، اقتصادی و فرهنگی مدنظر سلطه جویان یا تحمیل یک قرارداد به آن کشور باشد رسانه‌ها به میدان می‌آیند. آنها عملیات روانی را بر روی گروه هدف (مردمان آن کشور) پی ریزی می‌کنند تا در زمان انتخابات، فردی یا افرادی که به خواسته آنها نزدیکتر هستند به قدرت برسند. آنها برای تحقق این هدف ناگزیر هستند از اینکه واقعیت را دستخوش تغییراتی کنند. بودریار نیز به این معنا‌اشاره دارد وقتی که به واسازی یا وانموده سازی‌اشاره می‌کند. در حقیقت در این شیوه شاید دروغگویی (به معنای مرسوم آن) رخ ندهد اما روایتی که از رویداد به مخاطب ارائه می‌شود به گونه‌ای پی ریزی می‌گردد که معنایی که رسانه می‌خواهد در ذهن مخاطب ته نشین شود و نه معنای حقیقی آن واقعیت. به این عبارت، تهی سازی معنا، همان القای انگاره‌های مفروض رسانه و یا اقناع مخاطب با روایت هدفدار رسانه از رویداد است.
چهار
همواره در آستانه انتخابات می‌بینیم که اذهان مردم جامعه توسط حجم زیادی از اخبار و شایعات بمباران می‌شود. «هیجان زده» بودن جامعه در آستانه انتخابات به باورپذیری روایت‌های واسازی شده و پروسه اقناع کمک می‌کند. برای نمونه کشوری را در آستانه انتخابات فرض کنید که مورد توجه و هجوم رسانه‌های نظام سلطه است. نظام سلطه از میان نامزدهای انتخابات یک نفر را برای آنچه می‌خواهد مناسب‌تر از بقیه می‌بیند لذا عملیات روانی-رسانه‌ای علیه دیگر نامزدها آغاز می‌شود. علی‌القاعده اگر نظام آن کشور به عنوان تهدیدی علیه نظام سلطه به شمار رود، آن نامزدی که بیش از دیگران می‌تواند به حال جامعه و کشورش مفید باشد مورد هجمه، ترورشخصیت و انگاره سازی‌های رسانه‌های دشمنان قرار می‌گیرد.  
نتیجه‌ای که از جمع مفاهیم بالا حاصل می‌شود این است که لاجرم در انتخابات نبردی سهمگین میان رسانه‌ها در می‌گیرد، بررسی وضعیت جبهه‌های دو سوی این نبرد نکات قابل تاملی را به ما می‌نمایاند. غرب در موضوع رسانه چه از جهت سخت‌افزاری و چه از لحاظ نرم‌افزاری پیشتاز بوده است. برای درک این موضوع تنها کافی است به این نکته توجه کنیم که در جریان کودتای آمریکایی-انگلیسی علیه مصدق در سال 1332خورشیدی، بی‌بی سی با برنامه‌های رادیویی خود به زبان فارسی به هدایت کودتا و عملیات روانی برای آن مشغول بود. از سوی دیگر باید به این نکته توجه داشته باشیم که تخریب به مراتب آسانتر است، لذا آنکه در جهت تخریب ساختاری گام برمی دارد از آنکه برای حفظ آن می‌کوشد کاری به مراتب آسان‌تر دارد. نکته دیگر اینکه حجم رسانه‌هایی که علیه کشورمان و اسلام و مفاهیم متعالی مانند مقاومت و جهاد به تولید محتوا می‌پردازند بسیار زیاد است. بیش از 200 شبکه ماهواره ای، شبکه‌های رادیویی، تعداد قابل توجهی سایت‌های حرفه‌ای خبری، همچنین وبلاگ‌ها و وب سایت‌هایی که عمدتا از خارج و برخی از داخل بارگذاری می‌شود. حالا به این رسانه‌ها باید حجم انبوه کانال‌ها و گروه‌هایی را که با رسانه‌های نوظهور امکان یافته‌اند را افزود و علاوه‌بر آن صفحاتی که در رسانه‌هایی مانند اینستاگرام و توئیتر می‌توان ایجاد کرد. می‌توان به راحتی دریافت که ما با لشکر تمام عیار دجال مواجهیم که به نظر می‌رسد در عِده و عُده صاحب برتری هستند.
پنج  
همه آنچه گفته شد در جهت چگونگی تحقق یکی از سخنان رهبرانقلاب است که «دولت جوان و حزب‌اللهی را علاج مشکلات کشور» دانستند و فرمودند: «زمینه را برای روی کار آمدن دولت جوان و حزب‌الهی فراهم کنید...»
همچنین ایشان در دیدار اخیر خود با مجلس که به صورت ویدئو کنفرانسی انجام شد؛ مجلس یازدهم را با ویژگی‌هایی از قبیل «ترکیب جوانان تحصیل کرده و کاربلد و با تجربه‌های آشنا به مسایل»، «انقلابی‌ترین و قوی ترین» و... مورد خطاب قرار دادند.
اگر انقلابی را معادل حزب‌اللهی در نظر بگیریم و این هر دو را به معنای کسانی که دل در گرو آرمان‌های انقلاب دارند و یکی از بارزترین مصادیق این دو را شخص شهید رجایی و دولت وی را نمونه دولت جوان و حزب‌اللهی؛ به نکته دقیق و قابل تامل می‌رسیم که با آنچه در مورد کارویژه رسانه‌های نظام سلطه در زمان انتخابات گفته شد به نظر می‌رسد مجلس یازدهم می‌تواند یکی از اصلی‌ترین زمینه‌سازان برای تحقق دولتی جوان و حزب‌اللهی باشد.
از آنجا که این مجلس توسط رهبرانقلاب با آن ویژگی‌ها تعریف شده، در طول یک سال باقی مانده تا انتخابات اگر مردم به صورتی ملموس اراده معطوف به کار و جهاد نمایندگان این مجلس برای حل مشکلات کشور را ببینند، این خود بزرگ‌ترین زمینه را می‌تواند برای تحقق چنین دولتی فراهم کند. نمایندگان مجلس یازدهم با کار و تلاش مجاهدانه خود می‌توانند پیشاپیش سپری مستحکم و نفوذناپذیر در برابر آتش توپخانه‌های رسانه‌ای دجال فراهم آورند، چرا که گفته‌اند «دوصدگفته چون نیم کردار نیست.». مردمی که شیرینی اعتماد به مجلسی انقلابی را چشیده باشند به رغم همه تلاش‌های دجال و لشکریانش، به یاری خداوند، به دولتی انقلابی میل و گرایش خواهند داشت.
پس مجلس یازدهم و نمایندگان آن باید بدانند که آنچه این روزها انجام می‌دهند می‌تواند یک سال بعد زمینه‌ساز به قدرت رسیدن دولتی در قدوقامت انقلاب اسلامی باشد و اگر عمل آنها یا کارنامه آنها موجبات عدم تحقق چنین دولتی شود یحتمل در پیشگاه امام غایبِ ناظر(عج) باید پاسخگو باشند. این مهم‌ترین کارویژه مجلس یازدهم تا نبرد رسانه‌ای سال آینده، میان جبهه انقلاب و نظام سلطه خواهد بود.