گزارش از دور و نزدیک
1700 روستای خراسان جنوبی خالی از سکنه
امروز مناطقی مانند نهبندان در رأس محرومیت قرار داشته و مردم علیرغم داشتن گنجهای خدادادی، روزهایشان را با رنج گذران میکنند.
موج هفتهزارنفری مهاجرتها از روستاهای نهبندان به دلیل محرومیتها و مشکلاتی که خشکسالی آن را تشدید کرده، آغاز شد. خشکسالی از سویی و کمبود امکانات زیرساختی و نبود اشتغال از سوی دیگر امید روستاییان را خزان کرده و مردم تنها راه نجات را در مهاجرتها جستوجو میکنند.
امروز در تعداد زیادی از روستاهای شهرستان نهبندان آب وجود ندارد و مردم چشم به راه تانکرهای سیار آبرسانی هستند. امروز حیات از روستاها رخت بسته و سرنوشت روستاییان را به آیندهای گره زده است. امروز جوانان روستایی در شهرستانهای خراسان جنوبی بهویژه نهبندان برای کسبوکار به شهرها و شاید کلانشهرها روی میآورند.
طرح توسعه نهبندان مصوبهای که در سفر مقام معظم رهبری در سفر به نهبندان در ششم و هفتم شهریورماه سال ۷۸ تصویب شد اما هنوز در پیچوخم اعتبارات مانده است.
علیرغم گذشت بیش از ۲۱ سال از تصویب طرح، هنوز اجرای طرح موردتوجه مسئولان اجرایی قرار نگرفته و در انتظار فردایی دیگر مانده است. شاید اجرای این طرح بتواند راه مهاجرتها را ناهموار کند که میطلبد مورد توجه ویژهای قرار گیرد.
نماینده مردم نهبندان و سربیشه در دهمین مجلس شورای اسلامی پیش از این گفته بود: تنها طی چهار سال شاهد مهاجرت هفت هزار نفر از نهبندان بودهایم.
بنا به گفته نظر افضلی باید در مناطق مرزی و شهرستانهای محروم بر روی امور مربوط به معیشت مردم تمرکز شود و ایجاد اشتغال پایدار یکی از مهمترین موضوعات است.
وی معتقد بود: اگر مرزها خالی از سکنه شوند باید منتظر مشکلات عدیده امنیتی در مرکز کشور باشیم و در حقیقت در حال حاضر عشایر و مرزنشینان خراسان جنوبی ضامن امنیت پایدار استان و مرکز کشور هستند.
با افزایش مهاجرت به شهرها علاوه بر متروکه شدن بسیاری از روستاها، مرزها خالی شده و این تبعات جبرانناپذیری خواهد داشت
نماینده ولیفقیه در خراسان جنوبی هم چندی پیش با اشاره به مهاجرت روستاییان به شهرها به دلیل خشکسالی گفت: مهاجرت و سنگینی شهرها برای خود دولت مشکلساز میشود.
آیتالله سید علیرضا عبادی با بیان اینکه در برخی از روستاها مردم آبی برای خوردن ندارند، افزود: با اینچنین وضعیتی دیگر امیدی برای ماندن در روستاها نیست.
وی ادامه داد: با افزایش مهاجرت به شهرها علاوه بر متروکه شدن بسیاری از روستاها، مرزها خالی شده و این تبعات جبرانناپذیری خواهد داشت.
روستاییان
انگیزهای برای ماندن در روستا ندارند
نماینده مردم نهبندان و سربیشه در مجلس شورای اسلامی بیان کرد: بسیاری از روستاهای نهبندان و سربیشه از مشکلاتی اعم از بیآبی، کمبود وسایل ارتباطاتی و زیرساختی رنج میبرند.
مصطفی نخعی با اشاره به خشکسالیهای چندین ساله در خراسان جنوبی اظهار کرد: کاهش نزولات آسمانی طی سالهای اخیر باعث خشک شدن قنوات و بروز مشکلاتی در صنعت کشاورزی و دامپروری شده است
وی ادامه داد: در شرایطی که اینچنین مشکلاتی بر فضای روستاها حاکم است، یک روستایی انگیزهای برای ماندگاری نداشته و راه مهاجرت را پیش میگیرد.
نخعی با بیان اینکه چگونه میتوان روستایی را برای ماندن تشویق کرد اما برای اقتصاد روستا اقدام اثربخشی صورت نگیرد، افزود: اگرچه تاکنون اقداماتی در راستای رفع مشکلات روستاها و ماندگاری روستاییان انجام شده اما با ظرفیتهای موجود در روستاها تناسبی ندارد.
نماینده مردم نهبندان و سربیشه در مجلس شورای اسلامی با تأکید بر اینکه باید رفع مشکلات آب و جاده در اولویت قرار گیرد، اظهار کرد: همچنین میطلبد به رونق اقتصاد روستاها و مناطق عشایری کمک کنیم.
نخعی با بیان اینکه کشاورزی و دامپروری محورهای اقتصاد روستاها هستند، گفت: باید به رونق این اقتصاد کمک واقعی شود و حمایتها شعاری نباشد.
نماینده مردم نهبندان و سربیشه در مجلس شورای اسلامی با اشاره به طرح توسعه نهبندان بیان کرد: در نخستین گام از سوی مقام معظم رهبری میزان ۶۰ میلیارد تومان برای اجرای این طرح مصوب شد.
وی با بیان اینکه متأسفانه طی سالهای اولیه کمتر از ۵۰ درصد این اعتبار اختصاص یافت، اظهار کرد: اختصاص بودجههایی که در چند سال اخیر تحت عنوان طرح توسعه نهبندان مطرح شد فقط اعداد و ارقام روتین بود و اسم پولی که باید صرف عنوانهای جاری میشد، را طرح توسعه گذاشتند.
نخعی با بیان اینکه اگر پولی در راستای طرح توسعه اختصاص یافته کجا صرف شده که جاده مناسبی نمیبینیم، گفت: پول طرح توسعه در شهرستان باید صرف زیرساخت شود و از این شرایط گلایهمند هستیم.
وی با بیان اینکه اعتبار طرح توسعه باید پیگیری و صرف امور زیربنایی میشد، اظهار کرد: هم در اختصاص اعتبارات آنگونه که شایسته بوده پیگیری نشده و هم در نحوه هزینهکرد اقدامات خوبی صورت نگرفته و به معنای واقعی صرف امور زیربنایی نشده است.
بیکاری جوانان پابرجاست
نماینده مردم نهبندان و سربیشه در مجلس شورای اسلامی بیان کرد: در حال حاضر شهرستانهای نهبندان و سربیشه در بسیاری از شاخصهای توسعه در رتبه آخر قرار دارند که برخاسته از نحوه عملکرد است.
وی با اشاره به وضعیت اشتغال روستایی در شهرستانها بیان کرد: بر اساس برآوردها آمار بیکاری در نهبندان حداقل دو برابر میانگین استان است.
نخعی با بیان اینکه شرایط حاکم در نهبندان شایسته ظرفیتهای موجود در شهرستان نیست، گفت: بسیاری از جوانان از بیکاری رنج برده و مجبور به مهاجرت میشوند.
وی با تأکید بر اینکه باید ظرفیتهای بالقوه را بالفعل کنیم، افزود: برای قابلیتهای موجود در زمینههای صنعت، معدن و دامپروری برنامهای مدون تعریف کنیم.
نماینده مردم نهبندان و سربیشه در مجلس شورای اسلامی خواستار تنظیم سند توسعهای مبتنی بر واقعیتهای شهرستان شد و گفت: همچنین طرح توسعه نهبندان نیازمند بهروزرسانی است.
آبرسانی سیار به ۹۵ روستای نهبندان
فرماندار نهبندان هم با اشاره به مشکلات موجود در این شهرستان بیان کرد: علیرغم اینکه تاکنون اقدامات خوبی در حوزه زیرساختی انجام شده اما دچار مشکلاتی هستیم.
مجید بیکی با بیان اینکه بیش از ۱۰۰ نقطه روستایی شبکه پایدار اتصال آب ندارند، افزود: در فصل تابستان به ۵۵ تا ۹۵ روستا با تانکر آبرسانی میشود.
بیکی با بیان اینکه روستاهای زیادی تقاضای اتصال به شبکههای آبرسانی را دارند، گفت: برخی روستاها علیرغم داشتن شبکه آب، با تانکر آبرسانی میشوند.
وی فرسودگی شبکه آب را از مشکلات اساسی در حوزه آبی شهرستان دانست و افزود: در حال حاضر ۳۹ درصد هدررفت آب در شبکههای آب و فاضلاب روستایی داریم.
عقبماندگیهای نهبندان
در حوزه بهداشتی و درمانی
فرماندار نهبندان بیان کرد: بیشتر مسیرهای روستایی طی سالهای ۸۹ و ۹۰ با روکش آسفالت سرد احداث شدهاند.
با گذشت کمتر از ۱۰ سال آسفالت راههای روستایی خراب شده و در بسیاری از روستاها نیازمند روکش و تعمیر هستند که باید مورد توجه قرار گیرد
بیکی ادامه داد: با گذشت کمتر از ۱۰ سال آسفالت راههای روستایی خراب شده و در بسیاری از روستاها نیازمند روکش و تعمیر هستند که باید مورد توجه قرار گیرد.