تبعات بیتوجهی برخی مسئولان و مردم به خطرات ویروس مرموز در روزهای اخیر
در شرایطی که مدیریت کرونا در کشور از سختگیریهای اولیه و تصمیمات قاطع به سمت عادی شدن بیشتر شرایط و امید به رعایت توصیهها از سوی مردم و اصناف در حال تغییر است که نگاهی به آمار بیماری و بیتوجهی ملموس در رعایت این توصیهها نگرانکننده است.
سرویس اجتماعی-
نزدیک به چهار ماه از شیوع ویروس کرونا در ایران میگذرد و آمارها و مشاهدات نشان میدهد کرونا حالا حالاها مهمان ایرانیان است. بررسی آمار مبتلایان، موارد بستری و فوتیها طی بازه زمانی نیمه اردیبهشت تاکنون نشان میدهد برخلاف اظهاراتی که پیش از این درباره مهار یا مدیریت کرونا انجام شد، ظاهراً مدیریت کرونا نیز بهطور کامل محقق نشده است.
همانطور که جدول زیر نشان میدهد، از 26 اردیبهشت تا 24 خرداد، تعداد مبتلایان دائماً در حال نوسان بوده تا جایی که در 15 خرداد رکورد تعداد مبتلایان به کرونا در ایران شکسته شد. علاوه بر این با اینکه تصمیمهای اتخاذ شده تا نیمه اردیبهشت ماه توانسته بود میانگین تعداد مبتلایان را حتی به زیر هزار نفر و میانگین متوفیان را به زیر 50 نفر برساند، اما رهاسازی و بازگشاییها و عدم نظارت دقیق و کافی نسبت به اجرای پروتکلهای بهداشتی سبب شده است تا دوباره میانگین مبتلایان به بالای دو هزار نفر و میانگین متوفیان به مرز 80 نفر در روز بازگردد!
هر چند که پیشتر مسئولان نظام سلامت درباره افزایش تعداد مبتلایان در خرداد ماه و بازگشت به کانال دو هزار نفر اعلام کرده بودند که این افزایش ناشی از افزایش تستها و بیماریابی است و با اشاره به اینکه حدود 70 تا 80 درصد موارد سرپایی هستند، سعی میکردند نگرانیهای ایجاد شده را کمرنگ جلوه دهند اما افزایش موارد بستری که در برخی از روزهای اخیر به بیش از 40 درصد موارد شناسایی شده جدید میرسد یکبار دیگر باعث نگرانی شده
است.
این افزایش تعداد موارد نیازمند بستری و افزایش موارد فوتی در روزهای اخیر نیازمند بررسی دقیق با هدف پیشگیری از افزایش آن میباشد.
همچنین قرار گرفتن پنج استان در وضعیت قرمز در شرایطی که تا روزهای گذشته معمولاً یک استان در این شرایط قرار داشت از دیگر دلایل ایجاد نگرانی است که نیازمند بررسی کارشناسانه است.
البته در شرایطی که ظاهراً رفتار کرونا تغییری نداشته باید علت را در تغییر رفتار برخی مسئولان و همچنین مردم دانست.
باید مشخص شود که چه اتفاقی افتاده که همان مسئولانی که در فروردین ماه خبر از مدیریت و مهار کرونا تا پایان اردیبهشت ماه میدادند، امروز نسبت به عدم رعایت پروتکلهای بهداشتی هشدار میدهند؟
بهنظر باید علت را در تغییر روش مدیریت کرونا در کشور از سختگیریهای اولیه و تصمیمات قاطع به سمت عادی شدن بیشتر شرایط و امید به رعایت توصیهها از سوی مردم و اصناف دانست.
وقتی همزمان با تسریع در روند بازگشاییها و افزایش رفت و آمدها در سطح شهرها تصمیمات قاطع مدیریت کرونا و اعمال جدی محدودیتها جای خود را به توصیههای گاه غیرالزامآور داده است که با نگاهی گذرا در سطح جامعه موارد فراوانی از بیتوجهی به این توصیهها به چشم میخورد شاید افزایش موارد ابتلا و بستری شدن بیشتر مبتلایان خیلی عجیب نباشد.
قرار گرفتن پنج استان کشور در وضعیت قرمز طی روزهای اخیر و همچنین چند استان دیگر در شرایط هشدار حاکی از آن است که توصیههای اخیر آنطور که باید نتوانسته کویید-19 را مدیریت و مهار کند، بلکه برعکس موجب شیوع گستردهتر و افزایش مبتلایان شده است.
در کنار زحمات بینظیر و قابل تقدیر کارکنان نظام سلامت اما بیتوجهیهای اخیر و فراموشی جدی بودن خطرات کرونا در بین تعداد زیادی از مردم نگرانی از کم اثر کردن مجاهدتهای کادر بهداشت و درمان را افزایش داده است.
در این بین برخی تصمیمات مدیریتی مثل اصرار به برخی بازگشاییها یا اجرای دوباره طرحترافیک که طبیعتاًً باعث افزایش بارتراکم در حمل و نقل عمومی میشود و... را نیز نباید از نظر دور داشت.
فاصلهگذاری اجتماعی و استفاده از ماسک
در حمل و نقل عمومی رعایت نشد
در این رابطه، انوشیروان محسنی بندپی استاندار تهران اخیراً درباره نحوه اجرای طرح ترافیک در پایتخت گفت: ما نظرمان را در این زمینه در کمیته اجتماعی و انتظامی مطرح کردهایم و در نهایت مقرر شد تا تصمیمگیری در این زمینه از سوی وزارت بهداشت و ستاد ملی مقابله با کرونا انجام شود. در این زمینه نیز رصدهای لازم انجام شده و با بررسی گزارشها، در مورد طرح ترافیک تصمیمگیری خواهد شد. البته انتظارات ما در مورد رعایت فاصلهگذاری اجتماعی در ناوگان حمل و نقل عمومی و همچنین استفاده از ماسک بر اساس آنچه که توافق شده بود برآورده نشده است.
هشدار وزیر کشور
درباره رعایت پروتکلهای بهداشتی
علاوه بر این، وزیر کشور از کاهش 70 درصدی رعایت دستورالعملهای بهداشتی در برخی مناطق و مشاغل خبر داد و هشدار داد این موضوع خطرناک است.
عبدالرضا رحمانی فضلی با بیان اینکه گزارشها نشان میدهد در برخی مناطق و برخی شهرها و مشاغل و حوزههای فعالیت ما بیش از ۷۰ درصد کاهش مراعات داریم که برای مردم خطرناک است، گفت: مردم باید بدانند که ما حالت مسالمتآمیزی با معیشت ایجاد میکنیم و اگر فقط به موضوع سلامت توجه کنیم نباید این بازگشایی انجام شود. وی افزود: مسئله بعدی بحث شمار بستری شدگان و فوتیهاست که با افزایش همراه است به طوری که روزهای قبل حدود ۳۰ مورد داشتیم و الان به عدد ۶۵ تا ۷۰ رسیدیم که به دغدغه دوستان تبدیل شده است.
تنها 22 درصد مردم پروتکلها را رعایت میکنند!
همچنین، محسن فرهادی معاون مرکز سلامت محیط و کار وزارت بهداشت هفته گذشته درباره وضعیت اجرای پروتکلهای بهداشتی گفت: وضعیت اجرای پروتکلها در کشور تا تاریخ ۲۷ اردیبهشت ماه در حد مطلوب بود و تا میانگین 77/57 درصد مردم و محلهای کسب و کار صنعتی شامل اصناف و صنعت پروتکلهای بهداشتی را رعایت میکردند. متأسفانه تا قبل از مصوبات در تاریخ ۱۵ خرداد ماه میانگین رعایت پروتکلهای بهداشتی در کل کشور به 22/66 درصد کاهش کرد و متأسفانه در شهر تهران که گلوگاه اصلی مراودات و کسب و کار در کشور محسوب میشود میزان رعایت پروتکلهای بهداشتی به 10/54 درصد کاهش پیدا کرد و این آمار زنگ خطری را برای ما به صدا در میآورد.
مسئولان به فکر باشند!
اظهارات برخی از مسئولان و آمارها درباره کرونا میتواند مهر تاییدی بر احتمال نادرست بودن روش مدیریت کرونا در روزها و هفتههای اخیر باشد.
نکته جالب توجه درباره تصمیمهای اخیر، توصیهای بودن آنها است. مقایسه شرایط کنونی با نیمه دوم فروردین و اردیبهشت ماه نشان میدهد مردم در مبارزه با کرونا بیشتر تابع تصمیمهای الزامآور هستند تا توصیهها، بنابراین لازم است تا قبل از افزایش چشمگیرتر تعداد مبتلایان، موارد بستری و متوفیان ستاد کرونا با هماهنگی و در نظر گرفتن نظرات تخصصی مسئولان نظام سلامت تصمیمهای تخصصی بهتری را درباره نحوه بازگشاییها و رعایت پروتکلها در اماکن مختلف اتخاذ نماید. جدی نبودن برخی تصمیمات و دستورات در هنگام اجرا نیز اثر معکوس دارد. مثلا وقتی گفته میشود که استفاده از مترو و اتوبوس بدون داشتن ماسک ممنوع است اما در ایستگاههای مختلف مترو ممانعت جدی از ورود افراد فاقد ماسک به عمل نمیآید خود نشان از یک اشکال مدیریتی جدی است.
نقش محوری مردم
در این میان نباید از نقش مردم در مبارزه با کرونا به راحتی عبور کرد. سادهانگاری و بیتوجهی به خطرات کرونا باعث بروز رفتاری در بین مردم میشود که به افزایش شیوع کرونا کمک میکند در حالی که در بسیاری موارد رعایت سادهترین کارها و توجه به ابتداییترین توصیهها از سوی مردم میتواند بیشترین ثمر را داشته باشد.
فراموش نباید کرد مواردی همچون افزایش سفر در روزهای اخیر علیرغم توصیههای مسئولان برای پرهیز از سفر غیرضروری یا بیتوجهی به استفاده از ماسک در اماکن عمومی و یا رعایت نکردن درست فاصله اجتماعی و... از سوی برخی مردم خطراتی برای خود آنها و دیگران را در پی دارد.