دستاوردهای دولت گذشته را نفی نکنید(نکته)
رئیس دولت یازدهم در مراسم بزرگداشت روز صنعت و معدن، ضمن دعوت از سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی برای سرمایه‌گذاری در ایران، با حالتی خاص گفت: «والله و بالله و تالله که سال‌های 84 تا 92 گذشت و تکرار نمی‌شود.» روحانی بلافاصله این اطمینان را به سرمایه‌گذاران و صنعتگران داد که در دولت یازدهم، تصمیمات بر مبنای مشورت و کارشناسی اتخاذ خواهد شد و خبری از تصمیمات متناقض و چندباره نخواهد بود.
محمدجعفر عبدی
این سخنان روحانی مورد استقبال رسانه‌های حامی دولت و اصلاح‌طلب قرار گرفت که آن را با عناوین یکسان «والله و بالله و تالله که سال‌های 84 تا 92 تکرار نمی‌شود»، منتشر کردند. در روزهای بعد هم رسانه‌های اصلاح‌طلب و حامیان دولت، یادداشت‌هایی در اثبات ایده روحانی درباره عدم تکرار سال‌های 84 تا 92 منتشر کردند. هر چند اکثر رسانه‌های اصلاح‌طلب از سخنان روحانی، برداشت سیاسی کردند اما حقیقت آن است که مقصود اصلی وی، وضعیت اقتصادی کشور بود.
هرچند انتقادات به جا و درستی نسبت به برخی از تصمیمات اقتصادی دولت سابق وارد بوده، اما آیا این لحن که تمامی برنامه‌های اقتصادی دولت سابق را یک جا تخطئه کنیم، ناشی از رویکرد اعتدالی است؟ آیا در دولت هشت ساله سابق، هیچ اقدام درست اقتصادی انجام نشده که دولت فعلی خود را ملزم به تداوم اجرای آن بداند و آن را در زمره حکم کلی عدم تکرار، قلمداد نکند؟
اما به طور خاص در موضوع سخنان روحانی که خطاب به سرمایه‌گذاران خارجی و داخلی بود، حقایق اقتصادی و آماری، خلاف وعده او را نشان می‌دهند. از سخنان روحانی اینگونه برمی‌آید که هشت ساله 1384 تا 1392 دوران فرار سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی از ایران بوده و دولت یازدهم قصد دارد این دوران تاریک را پایان ببخشد و احتمالاً به قبل از سال 1384 باز گرداند تا دوباره سرمایه‌گذاران خارجی و داخلی به ایران بازگردند.
اما آمار نهادهای خارجی، خلاف این پیش‌فرض را اثبات می‌کند، چرا که حداقل در حوزه جذب سرمایه‌گذاری خارجی به کشور، سال‌های 1384 تا 1392 عملکرد به مراتب موفق‌تری نسبت به دوره‌های قبل داشته است.
گزارش سازمان جهانی آنکتاد (وابسته به سازمان ملل) درباره روند سرمایه‌گذاری خارجی در ایران گویای رشد قابل توجه اقبال سرمایه‌گذاران خارجی به اقتصاد ایران طی دوره‌ای بوده است که روحانی برای عدم تکرار آن قسم خورده است.
براساس این گزارش، طی دوره هشت ساله 1384 تا 1392 حجم سرمایه‌گذاری خارجی وارده به اقتصاد ایران نسبت به دوره هشت ساله قبل از آن (1376 تا 1383) حدوداً 2/5 برابر شده است.
طی سال‌های 1384 تا 1392، جمعاً 27 میلیارد و 825 میلیون دلار سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در ایران انجام شده است. این در حالی است که در سال‌های 1376 تا 1383، این رقم 10 میلیارد و 132 میلیون دلار بوده است.
در مجموع در 16 سال گذشته نزدیک به 38 میلیارد دلار سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در ایران انجام شده که 27 درصد آن در دولت اصلاحات و 73 درصد آن هم در هشت ساله اخیر انجام شده است.
این آمار نشان می‌دهد برخلاف برخی تصورات، نگاه مثبت سرمایه‌گذاران خارجی به اقتصاد ایران در سال‌های گذشته بهبود قابل توجهی یافته است و علاوه بر آن که تحریم‌های اقتصادی چندان نتوانسته مانع جذب سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی شود می‌توان اینطور تحلیل کرد که سیاست‌های خارجی و برنامه‌های اقتصادی داخلی کشور حداقل از نگاه سرمایه‌گذاران خارجی، در هشت سال گذشته نسبت به دوره قبل، مطلوب‌تر بوده است. بنابراین، این تصور که باید وضعیت جذابیت اقتصاد ایران برای سرمایه‌گذاران خارجی را به قبل از سال 1384 باز گردانیم، عقب‌گرد واضحی است.
البته به غیر از حوزه سرمایه‌گذاری خارجی، در سایر بخش‌های اقتصادی نیز در هشت ساله 1384 تا 1392 اقدامات غیرقابل انکاری انجام شده، همچون توسعه چند برابری ظرفیت پالایشی کشور، توسعه جاده‌سازی خصوصاً در مناطق کمتر توسعه یافته، تسریع در نوسازی واحدهای مسکونی روستاها، گسترش گازرسانی به روستاها، اجرای هدفمندی یارانه‌ها، اجرای سهمیه‌بندی سوخت و موارد دیگر. البته در سوء مدیریت دولت سابق خصوصاً در دو سال آخر در مواردی همچون رهاساختن بازار ارز، عدم نظارت بر قیمت کالاهای اساسی و عدم مبارزه جدی با مفاسد اقتصادی، انتقادات بجایی وارد است اما تعمیم اعمال منفی دولت سابق بر تمامی خدمات آن، مطمئناً افراط است.