ایجاد مناطق ویژه اقتصادی جدید به صلاح اقتصاد ملی نیست

مرکز پژوهش‌های مجلس در گزارشی اعلام کرد: مناطق ویژه اقتصادی، مناطقی با وسعت محدود بوده و در نواحی صنعتی و تولیدی و خارج از محدوده‌های جمعیتی شهری و روستایی قرار گرفته‌اند، از این رو نسبت به مناطق آزاد تجاری صنعتی عملکرد تخصصی‌تر و با حاشیه کمتری داشته‌اند. با این حال با توجه به شرایط فعلی تجارت جهانی و اقتصاد کشور توسعه کمی این مناطق در اولویت نیست اما توسعه کیفی این مناطق می‌تواند بیش از پیش با اتخاذ سیاست‌های حمایتی و اصولی تقویت شود.
ایجاد کردن حدود ۶۰ منطقه ویژه اقتصادی بدون در نظر گرفتن ملاحظات مربوط به توازن منطقه‌ای، آمایش سرزمینی و درآمدهای دولت آثار بلندمدت و پایداری برای اقتصاد ملی نخواهد داشت. توجه به این نکته نیز لازم است که در حال حاضر از مناطق ویژه اقتصادی موجود و مصوب تقریباً بیش از نصف آنها غیرفعال است.
در بخش جمع‌بندی و پیشنهاد این گزارش آمده است: «ایجاد مناطق ویژه اقتصادی جدید در شرایطی که کمتر از نیمی از آنها غیرفعال هستند به لحاظ منطق کارشناسی و علمی توجیه ندارد، باب شدن چنین رویه‌ای در مجالس و دولت‌های مختلف بدون انجام مطالعات همه‌جانبه کارشناسی و آثار بلندمدت آن به صلاح اقتصاد ملی نیست.»
این طرح صراحتاً دارای بار مالی برای دولت است و حتی با وجود پذیرش سازمان مسئول غیردولتی برای تأمین زیرساخت‌ها در حیطه تأمین زیرساخت‌های اساسی طبق قانون بر عهده دولت است و تأمین زیرساخت‌های اساسی توسط بخش خصوصی فاقد توجیه اقتصادی خواهد بود.
نکته بعدی این است که طرح فعلی مغایر برخی مواد برنامه ششم توسعه بوده و نیازمند کسب دو سوم آرا جهت تصویب در کمیسیون‌ها و صحن علنی مجلس است و مغایر بند ۱۷ سیاست‌های اقتصاد مقاومتی مبنی بر افزایش سهم درآمدهای مالیاتی خواهد بود چرا که طبق قانون مناطق آزاد این مناطق از پرداخت مالیات و مالیات بر ارزش افزوده معاف هستند.
به گزارش خبرنگار مهر، در ماده واحده طرح ایجاد مناطق ویژه اقتصادی که در مجلس است، قید شده که این طرح به ایجاد مناطق ویژه اقتصادی در ۳۶ نقطه کشور می‌پردازد. بر این اساس طبق طرح حاضر حدود ۶۰ منطقه ویژه اقتصادی جدید در این طرح علاوه‌بر تصویب بیش از ۱۰۰ منطقه ویژه اقتصادی در لایحه ایجاد مناطق آزاد و ویژه اقتصادی مصوب مجلس، ایجاد می‌شود. هر یک از این مناطق نیز مطابق ماده ۸ قانون تشکیل اداره مناطق ویژه اقتصادی از معافیت حقوق گمرکی، سود بازرگانی و عوارض برخوردار بوده و از پرداخت مالیات بر ارزش افزوده نیز معاف است.