در سایه عدم بهبود فضای کسب و کار
اسپانیا زعفران ایرانی را 20 برابر قیمت خرید، میفروشد!
در شرایطی که قیمت هر کیلو زعفران ایرانی حدود 13 میلیون تومان است، اسپانیا با خرید فلهای زعفران از کشور، آن را تا قیمت کیلویی 260 میلیون تومان میفروشد، یعنی تقریبا 20 برابر قیمت خرید!
به گزارش خبرگزاری تسنیم، نزدیک به 90 درصد زعفران دنیا در ایران تولید میشود و تولید این محصول در کشورمان سابقه طولانی دارد اما در دنیا زعفران ایران را با برندهای تجاری اسپانیا میشناسند و زعفران از ایران بهصورت فله یا بستههای غیرتجاری و مصارف خردهفروشی بهصورت قانونی و غیرقانونی و چمدانی از کشور خارج میشود.
محمد علی طهماسبی معاون وزیر جهاد کشاورزی در ارتباط با سطح زیر کشت این محصول در ایران و جهان گفته است: از 122 هزار هکتار سطح زیر کشت جهانی زعفران حدود 115 هزار هکتار مربوط به ایران است یعنی حدود 90 درصد تولید و سطح زیرکشت زعفران به ایران اختصاص دارد و در کشورهای همسایه تنها حدود 5000 هکتار زعفران کشت میشود.
همچنین، حسین زینلی، مجری طرح گیاهان دارویی وزارت جهاد کشاورزی نیز در ارتباط با ارزآوری این محصول اظهار داشت: سال گذشته 280 تن زعفران به خارج از کشور صادر شده و 350 میلیون دلار برای کشور ارزآوری داشته است؛ در پنجماهه سال جاری نیز بهرغم تمامی موارد و مشکلات 76 تن زعفران به خارج صادر شده است.
بر اساس این رقم صادرات و ارزآوری صورتگرفته، میانگین صادرات هر کیلوگرم زعفران ایرانی 16 میلیون و 250 هزار تومان (محاسبه با دلار 13 هزار تومانی) بوده که شامل صادرات بهصورت فله و بستهبندیهای کوچک میشود؛ این رقم نشان میدهد که عمده صادرات این محصول بهصورت فله و با قیمتهای پایینی بوده است.
این در حالی است که زعفران در ایران حداکثر کیلویی 10/5 میلیون تومان از کشاورزان خریداری و بهقیمتهایی حدود 1000 تا 1500 دلار یا 13 تا 20 میلیون تومان بهصورت فلهای به فروش میرسد. زعفران ایرانی حتی در سایتهای خرید اینترنتی بینالمللی مانند علیبابا، آمازون و ایبی نیز بهصورت فله با قیمتهای پایینی به فروش میرسد.
با این وجود، زعفران ایرانی با بستهبندی و برند دیگر کشورها مانند اسپانیا شناخته شده و بهقیمت حداقل کیلویی 90 میلیون تومان و در مواردی این محصول تا کیلویی 265 میلیون تومان قیمتگذاری شده و بهعنوان کالایی لوکس به فروش میرسد!
بهطور مثال، در سایت ebay آمریکا هر بسته یکگرمی زعفران یک برند با توجه به درجه کیفی آن 15 تا 20 دلار یا 195 هزار تومان تا 260 هزار تومان قیمتگذاری شده که قیمت هر کیلوگرم از این محصول 195 میلیون تومان تا 260 میلیون تومان میشود. در سایت آمازون نیز هر گرم زعفران ایرانی بستهبندیشده توسط دیگر کشورها تا 30 دلار یا 390 هزار تومان قیمتگذاری شده است که قیمت هر کیلوگرم از این محصول حدود 390 میلیون تومان میشود.
البته زینلی در این باره گفت: عقب ماندگی ایران در بازار صادراتی جهان، در حال رفع شدن است. در صورتی که بودجه به این مهم اختصاص یابد بخش خصوصی ایران سازمانی به نام «اوسک» مانند اوپک در حوزه زعفران ایجاد میکند تا کشورهایی که در حوزه تولید این محصول در دنیا فعال هستند با محوریت ایران گرد هم جمع شوند.
مشکلات فضای کسبوکار گریبانگیر زعفران
در این زمینه، علی شریعتی مقدم، رئیس کمیسیون کشاورزی و صنایع اتاق بازرگانی اظهار داشت: اسپانیا غذایی رسمی دارد به نام «پاییا» که در آن از زعفران استفاده میشود و سالانه 300 میلیون بشقاب از آن برای مردم شان و توریستها پخته میشود که باعث معرفی برند زعفران اسپانیا به دنیا شده است.
وی افزود: چیزی که مانع توسعه بیشتر این صنعت در کشور میشود، محدودیت و مشکلات فضای کسب و کار داخلی است. یکی از در خواستهایی که برای صادرات زعفران از دولت وجود دارد کاهش تعرفه صادرات به دیگر کشورها به ویژه چین و هند است اما محقق نشده است.
همچنین، سید علی حسینی، عضو شورای ملی زعفران در گفتگو با خبرگزاری مهر با بیان اینکه هرگاه دولتها برای صادرات روان و قانونی مشکل ایجاد کنند پدیده قاچاق رونق میگیرد، گفت: ما شاهد هستیم که چینیها به راحتی به کشور ما میآیند و در طول یکماه روزانه ۳۰۰ تا ۴۰۰ کیلوگرم زعفران خریده و آن را از کشور خارج میکنند.وی با اشاره به اینکه ما نمیدانیم چینیها چگونه این زعفرانها را به خارج از کشور منتقل میکنند، گفت: چینیها کارت بازرگانی ندارند و احتمال دارد که از کارتهای اجارهای برای این منظور استفاده کنند یا اینکه به شکل قاچاق زعفران را از کشور ما بیرون ببرند.