دو شاعر انقلابی در گفتوگو با کیهان:
قواعد نظارت بر کتاب باید بهروز و دقیقتر شود
دو تن از شاعران متعهد و انقلابی کشورمان وضعیت چاپ و نشر کتابهای شعر با محتوای نامناسب در کشور را تشریح کردند.
محمدرضا وحیدزاده، شاعر و پژوهشگر ادبی کشورمان در گفتوگو با کیهان، پیرامون وضعیت انتشار کتابهای شعر با محتوای سخیف و گاه مستهجن، گفت: بخش عمدۀ این معضل به ساختارهای کلی چاپ و نشر و ممیزی مربوط میشود. سالهاست که قوانین و فرآیندهای مرسوم در بحث نظارت و ممیزی نه تنها در حوزه چاپ و نشر شعر و ادبیات، بلکه حتی در حوزههایی چون سینما، موسیقی و دیگر عرصههای هنری و فرهنگی نیز، نیاز به بازنگری و بهروزرسانی و اصلاحات اساسی دارد و بسیاری از مشکلات موجود به جهت از دست رفتن کارایی همین قوانین و ساختارهای فرسوده است.
وحیدزاده افزود: به همین دلیل است که بارها شاهد بودهایم که مثلا فیلمی با مجوز و البته حمایتهای دولتی و با کمک بیتالمال تولید میشود و بعد از تولید، تازه مسئولین متوجه محتوای نامناسب آن میشوند و پس از بهوجود آمدن حاشیههای فراوان و تبلیغ و معرفی آن، به فکر جلوگیری از نمایش و پخش آن میافتند. در حوزههای دیگر از جمله کتاب و ادبیات نیز همین طور است و بسیاری از آثار را میتوان نام برد که با حمایتهای دولتی تولید شدهاند اما پس از آن به مشکل
خوردهاند.
وی خاطرنشان کرد: قوانین و ساز و کار تولید آثار فرهنگی در کشور حقیقتا دچار مشکل است و ما چهل است که با آن درگیریم. از این جهت واقعا میتوان گفت که گویی ما جهت یک مسافرت خانوادگی سوار قطار باربریای شدهایم که سال به سال هم فرسودهتر میشود و هیچ فکری برای تعمیر یا اصلاح و تغییر آن نمیکنیم. در حالی که هیچ کجای دنیا اینگونه نیست. شما فکر میکنید کشورهای دیگر و به ویژه غرب، ممیزی و نظارت بر تولیدات فرهنگی خود ندارند. اتفاقا به شدت در این زمینهها حساس و فعالاند. منتها به جای آنکه خود به آثار، یارانه دولتی بدهند و بعد هم با ممیزی ناکارآمد و پرسر و صدای خود موجب مشهورتر و دیدهتر شدن آن شوند، بعد از تولید و هزینهکرد ناشران و تولیدکنندگان، با نحوه حمایت و معرفی خود اسباب دیده شدن یا دیده نشدن اثری را فراهم میکنند. در واقع یارانه را به تولید نمیدهند، به انتشار و معرفی میدهند که بسیار عاقلانهتر و بهصرفهتر و کمهزینهتر است. درست برعکس ما. وگرنه اگر گمان کنیم که در غرب با آزادی بیانی از جنس خود تبلیغ آن را میکنند، سخت در اشتباهیم. شاهدش سخنان و توضیحات صدها مؤلف و هنرمند فعال در دل همین کشورهاست.
این شاعر و پژوهشگر کشورمان گفت: بسیاری از مراکز چاپ و نشر کتب شعر امروزه مانند بنگاههای اقتصادی عمل میکنند و حوزه محتوایی برایشان چندان اهمیتی ندارد و در صورت صدور مجوز از وزارت ارشاد، اقدام به چاپ و نشر هر کتابی میکنند. مهم این است که آن کتاب پولش را خودش درآورد. چه با دریافت مستقیم هزینههای تولید از مؤلف و چه با فروش بیشتر در بازار. این وسط حمایتهای دولتی هم که دیگر جای خود دارد. خب در این صورت چرا دولت باید با این بنگاههای اقتصادی مواجهه فرهنگی داشته باشد و از دم به همۀ آثار آنها یارانه فرهنگی بدهد؟ این واقعا غیرمنطقی است!
عباسعلی براتیپور شاعر پیشکسوت کشورمان نیز در گفتوگو با کیهان، ضمن اشاره به انتشار برخی کتابهای شعر با محتوای نامناسب گفت: معیارهای انتشار کتاب برای بعضی از مراکز چاپ و نشر معاند بسیار متفاوت است. بعضی از این انتشارات سعی دارند با انتشار کتابهای حاشیهساز برای خود شهرتی دست و پا کنند و به فروش بیشتری برسند. این شاعر پیشکسوت کشورمان افزود: عدهای از مراکز نشر کتاب، از کتابهایی که در آن بحث عناد با انقلاب، به چالش کشیدن اسلام، تمسخر هنجارها، سیاهنمایی اوضاع جامعه و حتی تقلید از ادبیات غرب و... مطرح است استقبال میکنند.
براتیپور گفت: البته قوانین چاپ و نشر در وزارت ارشاد نیز به نشر کتابهای کذایی کمک میکند، چرا که در کشورمان قوانین چاپ و نشر قاعده و قانون مشخصی ندارد و بارها شاهد بودهایم که نهادهای نظارتی بعد از چاپ کتاب از محتوای نامناسب آن باخبر میشوند و اقدام به جمعآوری آن میکنند که این مسئله حاشیههای زیادی به همراه
دارد.
وی خاطرنشان کرد: برای جلوگیری از این کار اولا نیاز است که قوانین و ممیزیها متناسب با شرایط جامعه بهروز شود و در ثانی، نظارت بیشتر و دقیقتری بر نشرها انجام شود تا از بروز چنین مسائلی جلوگیری
شود.