در ادامه اقدامات خصمانه صورت گرفت
تحریمهای جدید آمریکا علیه ایران همزمان با تمدید معافیتهای هستهای
وزارت خارجه آمریکا در بیانیهای ضمن اعلام تمدید معافیتهای مربوط به همکاریهای صلحآمیز هستهای با ایران از اعمال تحریمهای جدید علیه تهران خبر داد.
دولت دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا همزمان با تمدید معافیتهای مربوط به همکاریهای صلحآمیز هستهای با ایران، بخش عمرانی ایران را تحریم کرد.
خبرگزاری آسوشیتدپرس با گزارش این خبر نوشت: ضربالاجل مربوط به تمدید این معافیتها سهشنبه هفته جاری به اتمام میرسید اما «مایک پمپئو»، وزیر خارجه آمریکا آن را برای ۹۰ روز دیگر تمدید کرد.
سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در بیانیهای بامداد جمعه (به وقت تهران) هدف از تمدید این معافیتها را «تمدید محدودیتهای هستهای ایران» توصیف کرده است.
در این بیانیه آمده است: این تصمیم، به حفظ نظارت بر برنامه هستهای غیرنظامی ایران کمک کرده، مخاطراتاشاعه هستهای را کاهش میدهد، توان ایران برای کاستن از «زمانگریز» لازم برای ساخت سلاح هستهای را محدود میکند و مانع از آن میشود که حکومت ایران بتواند اقدام به بازسازی سایتهای خود برای مقاصد حساس اشاعهای کند.
وزارت خارجه آمریکا اعلام کرده پمپئو، همزمان دو تصمیم برای اعمال تحریمهای جدید علیه ایران گرفته است: نخست، معرفی بخش ساخت و ساز ایران بهعنوان بخشی که بهصورت مستقیم یا غیرمستقیم تحت کنترل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران است و دوم، معرفی چهار «ماده راهبردی» بهعنوان موادی که در برنامههای هستهای، نظامی یا موشکی ایران به کار گرفته میشود.
در بیانیه سخنگوی وزارت خارجه آمریکااشاره به نام این چهار ماده که دولت آمریکا قصد تحریم تجارت آن را دارد نشده است. خزانهداری آمریکا هنوز بیانیهای درباره این تحریمها منتشر نکرده است.
در بیانیه وزارت خارجه آمریکا آمده است: با این تصمیمها، ایالات متحده از اختیارات اضافی برای جلوگیری از دستیابی ایران به مواد راهبردی برای سپاه پاسداران، بخش ساخت وساز و برنامههایاشاعهای خود برخوردار خواهد بود.
معافیت هستهای چیست؟
به گزارش فارس، همکاریهای صلحآمیز هستهای با ایران، یکی از بندهای برجام است. بر این اساس، دولت وقت آمریکا معافیتهایی را برای برخی از تحریمهای یکجانبه مربوط به صادرات اقلام قابل استفاده در برنامه هستهای به ایران، صادر کرد.
دولت کنونی آمریکا علیرغم خروج از برجام نزدیک به ۱۸ ماه پیش همکاریهای هستهای میان ایران و اعضای باقیمانده در برجام را از شمول تحریمها معاف کرد. هدف دولت آمریکا اطمینان از این بود که ایران غنیسازی اورانیوم خودش را در سطح محدود نگاه میدارد و آن را ارتقا نمیدهد.
دولت ترامپ چند ماه پیش برخی از این معافیتها، از جمله معافیت از تحریم خرید آب سنگین و اورانیوم با غنای پایین از ایران را لغو کرد. ایران در واکنش اعلام کرد دیگر به سقفهای تعیینشده در برجام برای ذخایر این دو فرآورده، پایبند نخواهد بود.
علت تمدید معافیتهای تحریمی
جوزف سیرینکوین، رئیس بنیاد «پلافشیرز» درباره تمدید معافیتهای مربوط به همکاریهای صلحآمیز هستهای با ایران به ایندیپندنت گفت: ترامپ به دو دلیل، تصمیم به تمدید معافیتهای تحریمی گرفته است: «اول از همه اینکه این معافیتها به طور روشنی در راستای منافع امنیت ملی آمریکا است که حتی این دولت هم در برابر مزایای آن کور نیست.
سیرینکوین افزود: دوم اینکه ترامپ میخواهد این احتمال را حفظ کند که پیش از بلعیده شدن در استیضاح و جدال سخت برای انتخاب مجددش [بهعنوان رئیسجمهور]، بتواند با ایرانیها گفتوگو کند.
آمریکا و کارزار فشار حداکثری
واشنگتن بعد از خروج از برجام در راستای سیاستی موسوم به «فشار حداکثری» به اقداماتی تحریکآمیز مانند قرار دادن نام سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در فهرست سازمانهای اصطلاحاً تروریستی، اعزام یک ناوگروه، چند بمبافکن بی- ۵۲ و چند جنگنده اف- ۲۲ به منطقه و تحریم وزیر خارجه ایران روی آورده است.
با گذشت یک سال و محقق نشدن وعدههای اروپا، شورای عالی امنیت ملی ایران در بیانیهای روز ۱۸ اردیبهشتماه به طرفهای توافق هشدار داد در صورتی که ظرف ۶۰ روز به تعهدات خود در زمینههای نفتی و بانکی عمل نکنند ایران طبق مفاد برجام، از تعهدات خود ذیل این توافق خواهد کاست.
جمهوری اسلامی ایران تاکنون در سه گام گام از تعهدات خود کاسته است. تهران، در آخرین نوبت شهریورماه سال جاری سومین گام از کاهش تعهدات خود را اعلام کرد.
اولین گام ایران در کاهش تعهدات، عبور از سقف ۳۰۰ کیلوگرمی ذخایر اورانیوم غنیشده 3/67 درصد، عدم فروش آب سنگین و مازاد اورانیوم غنیشده بود که در تاریخ هجدهم اردیبهشت اعلام شد. گام دوم روز شانزدهم تیر بود که افزایش سطح غنیسازی از 3/67 درصد را شامل میشد.
گام سوم ایران برای کاهش و توقف برخی تعهدات برجامی بیشتر مربوط به برداشتن محدودیتها روی فعالیتهای تحقیق و توسعه (R & D) از جمله توسعه و راهاندازی نسل جدید سانتریفیوژها در تاسیسات غنیسازی اورانیوم بود.
واکنش همتی
عبدالناصر همتی، رئیس بانک مرکزی در واکنش به تحریمهای آمریکا در یادداشتی اینستاگرامی نوشت: اقتصاد ایران مسیر تجارت در شرایط تحریمی و رشد صادرات نفتی و غیرنفتی را طی میکند.