جهاد با ابزار مجازی
عباس شمسعلی
رهبر معظم انقلاب شانزدهم مهرماه جاری ضمن بازدید دو ساعته از نمایشگاه شرکت‌های دانش‌بنیان و فناوری‌های برتر (ایران ساخت) در حسینیه امام خمینی(ره) و گفت‌وگو با فناوران و پژوهشگران، در جریان آخرین دستاوردهای علمی و فناوری و پروژه‌های تجاری‌سازی‌شده جوانان و متخصصان ایرانی قرار گرفتند.
فردای آن روز دو هزار نفر از نخبگان جوان و استعدادهای برتر علمی کشور به دیدار رهبر انقلاب رفتند و به بیان دیدگاه‌ها و مشکلات خود پرداختند. روز یکشنبه 21 مهرماه نیز فرمانده کل قوا در مراسم سالانه دانش‌آموختگی دانشجویان دانشگاه افسری و تربیت پاسداری امام حسین(ع) حضور پیدا کردند.
نکته قابل توجه درباره این برنامه‌ها، توجه ویژه و اصرار رهبر انقلاب برای حضور در جمع نخبگان و جوانان مستعد و آینده‌سازان کشور، شنیدن صحبت‌ها و مشکلات آنها و دادن انگیزه و دلگرمی به این قشر اثرگذار است. تشکیل و حضور در چنین جلساتی از سوی عالیترین مسئول نظام جمهوری اسلامی که در طول سال نیز به مناسبت‌های مختلف تکرار می‌شود، حاوی این پیام است که راه پیشرفت و غلبه بر مشکلات، بها دادن به استعدادهای ناب جوانان و تلاش برای هموار کردن مسیر شکوفایی آنها است و نه امید واهی به اروپا و آمریکا که بارها دشمنی خود با پیشرفت کشور و جوانان ما را اثبات کرده‌اند.
الگوی متعالی برای مسئولان
رهبر انقلاب در جریان بازدید از نمایشگاه شرکت‌های دانش‌بنیان و فناوری‌های برتر، یک بار دیگر الگویی متعالی از شیوه برخورد یک مسئول در جمهوری اسلامی با جوانان و نخبگان را به نمایش گذاشتند که در صورت فراگیر شدن در بین مسئولان برکات زیادی در پی خواهد داشت. رهبر انقلاب در این بازدید، ضمن نشستن پای صحبت و درددل‌های
جوانان نخبه، همچون یک حامی به دفاع از آنها پرداختند و خطاب به معاون علمی و فناوری رئیس‌جمهور گفتند:
«...نباید اجازه دهید موانع، پیش پای جوانانِ فعال ایجاد شود؛ هرچه می‌توانید در این خصوص تلاش کنید، من نیز هرچه بتوانم کمک خواهم کرد.»
ایشان همچنین در دیدار دو هزار نفر از نخبگان جوان و استعدادهای برتر علمی کشور، ضمن توجه به دغدغه‌های آنها، ادامه پیشرفت علمی کشور را در کوران حرکت پرشتاب علمی جهان، کاملاً ضروری و حیاتی خواندند و فرمودند: «حرکت علمیِ آغازشده در کشور نیازمند استمرار است، البته رتبه‌های بالای علمی ایران در برخی رشته‌های نوپا مانند نانو و زیست‌فناوری بسیار افتخارآمیز است اما به‌هیچ‌وجه کافی نیست و نباید ما را قانع کند، بلکه باید پیشرفت علمی با شتاب ادامه یابد.»
این حجم از حمایت و ایستادن پای نسل جوان پر استعداد کشور از سوی رهبر فرزانه انقلاب و جهت‌دهی و ترغیب مسئولان به رفع مشکلات آنها، تاکنون برکات فراوانی برای کشور به همراه داشته است. حمایت و اعتماد ایشان به جوانان حوزه‌های مختلف همچون عرصه سلول‌های بنیادی، نانو، زیست فناوری، پزشکی، دارویی، هسته‌ای، صنایع دفاعی و نظامی و عرصه‌های فرهنگی و هنری و موارد مختلف دیگر سرمنشأ بسیاری از پیشرفت‌های تحسین برانگیز کشورمان با وجود سنگ اندازی دشمنان از جمله تحریم‌های ظالمانه و متأسفانه در مواقعی کم‌کاری یا کندی مسئولان مربوطه بوده است.
اما فرمانده کل قوا در دانشگاه افسری و تربیت پاسداری امام حسین(ع) که یکی از مراکز رشد و تربیت نخبگان کشور است، ضمن تاکید مجدد بر قانع نبودن از سطح فعلی پیشرفت به نکته مهمی اشاره فرمودند که هدف اصلی از این یادداشت توجه دادن به آن است.
ایشان در تبیین معنای آیه «وَ اَعَدّوا لَهُم مَا استَطَعتُم مِن قُوّه» درباره آمادگی تجهیزاتی گفتند: «خداوند در قرآن مجید امر کرده است که باید از همه تجهیزات لازم دفاعی، عملیاتی و اطلاعاتی برخوردار شوید؛ البته این ابزار باید تولید و ابداع داخل باشد و با برخورداری از تنوع، همه نیازها در زمین، آسمان، فضا، دریا، مرزها و در داخل کشور را تأمین کند که البته امروز حتی فضای مجازی نیز جزو ابزارهای لازم است.»
ایشان تاکنون بارها بر اهمیت توجه و ورود با قدرت در عرصه فضای مجازی تأکید نموده‌اند، اما شاید بتوان تعبیر به کار برده شده توسط رهبر انقلاب برای فضای مجازی و «ابزار لازم» نامیدن آن در کنار ابزار و ملزومات کلیدی و استراتژیک دیگر را به نوعی نشان از بالا بردن اهمیت و ترسیم تراز توقعات ایشان در حوزه فضای مجازی دانست.
تعبیر دقیق در ابزار قدرت‌یابی و رفع نیازها و دفاع از کشور دانستن فضای مجازی آن هم در جمع نیروهای مسلح و آینده سازان سپاه پاسداران معنی و مفهوم خاصی دارد.
رهبری با دغدغه‌های استراتژیک
رهبر انقلاب که به یقین می‌توان ایشان را یکی از طرفداران جدی و پیگیر تقویت توانمندی کشور در عرصه فضای مجازی دانست، بارها در جمع مسئولان، جوانان و نخبگان بر اهمیت توجه به فضای مجازی و حرکت در مسیر بومی‌سازی و توانمند شدن کشور در این عرصه تاکید فرموده‌اند. اما آنچه مشهود است رها شدگی و انفعال مسئولان در حوزه فضای مجازی کشور و ادامه وابستگی کشور به بیگانگان در این ابزار تعیین‌کننده است.
این در حالی است که بر خلاف انفعال برخی مسئولان در مدیریت فضای مجازی کشور، اما اهمیت دادن و ابزار دانستن فضای مجازی در نگاه دشمن یک اصل خدشه‌ناپذیر است. دشمن از اینترنت که زمین بازی و رقابت مطلوب وی و البته زاییده ارکان نظامی همچون پنتاگون است، با جدیت برای نیل به اهداف خود در حوزه‌های فرهنگی،اجتماعی، اقتصادی، امنیتی و... به ویژه در برابر کشورهایی همچون ایران که توان یا جرأت هجمه نظامی علیه آنها را ندارد استفاده می‌کند.
در شرایطی که امروز سر رشته مدیریت فضای مجازی در جهان در دست نهادهای امنیتی و سرویس‌های جاسوسی است، غفلت برخی از مسئولان کشور در زمینه فضای مجازی از جمله بی‌تحرکی در ایجاد شبکه ملی اطلاعات و حمایت از شبکه‌های اجتماعی بومی و بازی در زمین اختصاصی دشمن هزینه زیادی به کشور تحمیل کرده است.
رهنمودهای کلیدی که نباید بر زمین بماند
رهبر بصیر انقلاب اسلامی پیش از این نیز بارها در زمینه مدیریت فضای مجازی هشدارها و تأکیدات مهمی داشته‌اند که اگر به درستی توسط مسئولان امر مورد توجه قرار می‌گرفت امروز شاهد فرصت سوزی برای ما و فرصت‌سازی برای دشمن در این عرصه نبودیم.
ایشان 14 شهریور94 در حکم انتصاب اعضای شورای عالی فضای مجازی با طرح مطالباتی مسیر و دورنمای فضای مجازی کشور را این‌طور ترسیم می‌کنند: «ارتقای جمهوری اسلامی ایران به قدرت سایبری در تراز قدرت‌های تأثیرگذار جهانی و برخورداری از ابتکار عمل و قدرت تعامل با دیگر کشورها در جهت شکل‌دهی به قواعد و قوانین مرتبط با فضای مجازی در عرصه جهانی با رویکرد اخلاق‌مدار و عادلانه. تسریع در راه‌اندازی شبکه ملی اطلاعات. اهتمام ویژه به سالم‌سازی و حفظ امنیت همه‌جانبه فضای مجازی کشور و نیز حفظ حریم خصوصی آحاد جامعه و مقابله مؤثر با نفوذ و دست‌اندازی بیگانگان در این عرصه. ترویج هنجارها، ارزش‌ها و سبک زندگی اسلامی ایرانی و ممانعت از رخنه‌ها و آسیب‌های فرهنگی و اجتماعی در این عرصه و مقابله مؤثر با تهاجم همه‌جانبه فرهنگی و نیز ارتقای فرهنگ کاربری و سواد فضای مجازی جامعه.»
رهبر انقلاب در 16 شهریور 94 نیز در دیدار رئیس‌و اعضای شورای عالی فضای مجازی با‌‌اشاره به گسترش روزافزون و پرسرعت پدیده عظیم و بی‌نظیر فضای مجازی تأکید کردند: «باید با استفاده از توانایی‌ها و استعدادهای جوان کشور و با سیاستگذاری صحیح و اقدامات سنجیده و هماهنگ و بدون از دست‌دادن زمان به سمت خروج از حالت انفعال در عرصه فضای مجازی، و حضور فعال و تأثیرگذار و تولید محتوای اسلامی متقن و جذاب حرکت کنیم.»
متأسفانه با نگاهی به شرایط امروز می‌بینیم که بخش زیادی از این مطالبات مهم و راهگشا به‌صورت مناسب از سوی مسئولان پیگیری نشده است، موضوعی که رهبر انقلاب بارها نارضایتی خود از آن را اعلام کرده‌اند و توجه دادن جوانان نخبه به این عرصه نیز نشان از امید بستن ایشان به جوانان برای لبیک به این دغدغه است.
اما حال که رهبر انقلاب فضای مجازی را ابزاری مهم و هم تراز با تجهیزات دفاعی و نظامی می‌دانند دیگر جای انفعال و تعلل نیست و همان جوانان نخبه که همواره امید و اعتماد رهبری و حمایت ایشان از خود را تجربه کرده‌اند و به نمونه‌های آن در روزهای اخیر اشاره شد، باید امر ایشان را لبیک گفته و با پشتکار و همت جهادی عرصه فضای مجازی را در حوزه‌های زیرساخت و تولید محتوا به یک ابزار بومی، پرقدرت و خنثی‌کننده توطئه دشمنان و در ادامه اثر گذار در خارج مرزها تبدیل کنند. این مهم ورود دغدغه‌مندانه، با جدیت و به دور از انفعال مسئولان به این کارزار مهم را نیز می‌طلبد. جوانان و مسئولان امروز کشور باید با همان روحیه که جهادگران عرصه دفاعی و نظامی، کشور را از یک وابستگی تام و تمام به یک قطب جهانی تبدیل کردند، به تقویت و تجهیز ابزار تعیین‌کننده فضای مجازی و تبدیل جمهوری اسلامی به قطب مهم و اثر گذار فضای مجازی
اهتمام ورزند.
البته رهبر انقلاب در دیدار با نخبگان جوان به نکته مهمی اشاره فرمودند که «یک جریان بددل و بدخواه که متأسفانه در داخل دانشگاه‌ها نیز حضور دارد، اصل جهش علمی کشور را که یک واقعیت عیان است، انکار و تلاش می‌کند با القای اینکه هیچ اتفاق علمی مهمی رخ نداده است، مردم را دچار تردید و نخبگان را ناامید کند؛ اما شما در مقابل این جریان هرگز مأیوس نشوید.» جریانی که برای پیشرفت در هر زمینه‌ای باید مراقب تحرکات و
منفی‌بافی‌های آن بود.
برکات ثبات در مسیر حق
ایشان در دیدار روز اربعین امسال با هیئت‌های دانشجویی نیز خطاب به جوانان فرمودند:« صفا و نورانیت شما عزیزان بسیار مغتنم است و بنده همواره از خداوند متعال مسألت می‌کنم که ما و شما را همواره در مسیر مستقیم ثابت‌قدم بدارد، چرا که اگر شما در این مسیر حق ثابت قدم باشید، کشور و دنیا اصلاح و بشریت از منافع آن بهره‌مند می‌شود.» حال جوانان نخبه این کشورند و یک اعلام جهاد دیگر از سوی ولی خود، جهادی با ابزار مجازی.