استاد دانشگاه تهران مطرح کرد:
افزایش مناطق آزاد یعنی واردات بیشتر کالاهای مصرفی
عضو هیئت علمی دانشگاه تهران، با بیان اینکه مناطق آزاد موجود نتوانستهاند به رشد اقتصاد ملی کمک کنند، گفت: افزایش مساحت این مناطق نیز، نتیجهای جز افزایش واردات کالاهای مصرفی ندارد.
آلبرت بغزیان در گفتوگو با خبرنگار مهر درباره تلاش دولت برای افزایش مساحت مناطق آزاد اظهار داشت: دولت قبل از آنکه اقدام به افزایش مساحت مناطق آزاد کند، باید ببیند آیا از ابتدا جانمایی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی درست بوده یا خیر و پس از آن اقدام به افزایش مساحت آنها کند؛ در حالیکه در مجموع به نظر میرسد در بیشتر موارد جانماییها درست نبوده است.
وی ادامه داد: در حالی که فلسفه ایجاد مناطق آزاد و ویژه اقتصادی، راهاندازی بخشهایی به عنوان مناطق معاف از مالیات برای تشکیل شرکتها و کارخانههای تولیدی و نیز واردات مواد اولیه مورد نیاز آنها با هدف صادرات کالا است، اما در حال حاضر عملا این مناطق، به مکانهایی برای معافیت واردات خودروهای خارجی از تعرفههای گمرکی تبدیل شدهاند و حتی در چند استان، دارندگان خودروهای پلاک مناطق آزاد مانند اروند و انزلی، میتوانند تا مراکز استانهای خوزستان و گیلان، حتی بدون پرداخت عوارض گمرکی برای خروج از مناطق آزاد، تردد کنند.
عضو هیئت علمی دانشگاه تهران، یکی دیگر از نتایج اشتباه جانمایی مناطق آزاد را درآمدزایی برخی رانتجویان با استفاده از خرید اراضی این مناطق و فروش آنها پس از گران شدن به دلیل تبدیل شدن به مناطق آزاد عنوان و اظهار داشت: ایجاد مناطق آزاد در ایران کمکی به تولید و ایجاد ارزش افزوده برای اقتصاد کشور نکرده است؛ در حالی که باید از ظرفیت این مناطق برای معافیت از واردات مواد اولیه تولید استفاده کرد؛ اما طی این سالها ماشینبازی و زمینبازی تنها حاصل ایجاد مناطق آزاد در کشور بوده است.
عضو شورای رقابت یادآور شد: برخی شرکتها با ایجاد دفاتر نمایندگی در مناطق آزاد، از برخی معافیتهای این مناطق استفاده میکنند؛ اما عملا فعالیتی در مناطق آزاد ندارند و کسب و کار آنها در سرزمین مادر است و به بهانه مناطق آزاد، فرار مالیاتی دارند؛ همچنین این مناطق زمینه واردات کالاهای همراه مسافر
را فراهم کرده است.
وی در مورد قصد دولت برای توسعه محدوده مناطق آزاد گفت: مناطق آزاد در مساحتهای فعلی استعداد خاصی ندارند و عملا بخش مهمی از اراضی آنها بلااستفاده است؛ با این وجود دولت بهدنبال توسعه اراضی مناطق آزاد است؛ دولت میخواهد با این کار نوعی زرنگی به خرج دهد؛ از آنجایی که نمیتواند در شرایط فعلی، تعداد مناطق آزاد را افزایش دهد، میخواهد مساحت اراضی مناطق آزاد موجود را بیشتر کند که عملا به افزایش واردات کالاهای مصرفی منجر میشود و تأثیری در تولید ندارد.