آشنایی با بورس
مجمع و سود
قسمت هفتم
مفهوم دوازدهم: مجمع سالیانه
مجمع سالیانه، گردهمایی سهامداران و اعضای هیئتمدیره شرکتها برای ارائه وضعیت عملکرد شرکت و تعیین سود است که مطابق قانون سازمان بورس باید حداکثر چهار ماه بعد از پایان سال مالی شرکتها تشکیل شود.
در مجمع سالیانه که به آن مجمع عادی هم گفته میشود هیئتمدیره گزارش خود را به سهامداران ارائه میکند و در مورد میزان سود تقسیمی بین سهامداران تصمیم گیری انجام میشود.
یکی از مسائلی که در مجمع در مورد آن تصمیم گرفته میشود، تعیین روزنامه رسمی شرکت است. شرکت موظف میشود کلیه اخباری که سهامداران لازم است از آن مطلع شوند از قبیل تاریخ برگزاری مجمع، افزایش سرمایه، زمان پرداخت سود و ... را در روزنامه رسمی درج کنند.
مفهوم سیزدهم: سود تقسیمی (DPS)
عبارتست از سود پس از کسر مالیات به ازاء هر سهم که توسط شرکتها به سهامداران پرداخت میگردد.
معمولاً به علت بلاتکلیف بودن برخی طلبها و بدهیها، وجود برخی حسابهای مشکوک در شرکت یا وجود برنامههای توسعه ای، همه سود حاصله (EPS) را بین سهامداران تقسیم نمیکنند و مقداری از آن را به صورتاندوخته در شرکت باقی میگذارند که در سالهای بعد در مورد آن تصمیمگیری به عمل میآید.
در اغلب موارد DPS کوچکتر از آخرین EPS شرکت میباشد. در بعضی موارد خاص نیز DPS بیشتر از EPS است که این مبلغ اضافی معمولا” از محل سود انباشته سالهای قبل تامین میشود.
رقم اختلاف بین DPS و آخرین EPS به صورتاندوخته در شرکت باقی میماند که میتواند از نوعاندوخته قانونی یا عادی باشد.اندوخته قانونی سهمی از سود است که طبق قانون بورس باید در شرکت باقی بماند.
طبق قانون بورس اوراق بهادار شرکتها موظفند هر دوره 5 درصد از سود خود رااندوخته کنند تا زمانی که جمع مبالغاندوخته به 10 درصد سرمایه شرکت برسد که پس از آن نیازی به انباشته کردن سود نیست.
چون شرکتهای بورسی دائماً در حال توسعه و افزایش سرمایه هستند، این باعث میشود هیچگاهاندوخته قانونی به حداکثر مقدار خود نرسد.اندوخته عادی، مقداری از سود است که بر اساس نظر هیئتمدیره در شرکت انباشته میشود و هیئتمدیره باید علت و طرح توجیهی خود در این خصوص را به سهامداران اعلام کند.
طبق ماده 90 اصلاحیه قانون تجارت، شرکتهای بورسی موظفند حداقل 10 درصد سود خالص (EPS) را بین سهامداران تقسیم کنند. همچنین براساس قانون تجارت در صورت تصویب در مجمع عمومی عادی سالانه، سود تقسیمی مصوب باید حداکثر ظرف 8 ماه از تاریخ تصویب به سهامداران پرداخت شود. البته سود تقسیمی تنها به سهامدارانی پرداخت میشود که درتاریخ برگزاری مجمع مالک آن میزان سهم باشند.