سرویس سیاسی-

جلسه علنی مجلس شورای اسلامی صبح دیروز به ریاست  علی لاریجانی آغاز شد. مهم‌ترین دستور کار جلسه دیروز گزارش شور دوم کمیسیون اقتصادی در مورد لایحه مالیات بر ارزش افزوده بود. نمایندگان همچنین در جریان بررسی درخواست یک فوریت برای لایحه اصلاح نظام پولی و بانکی(حذف 4 صفر از واحد پول کشور) با اکثریت آرا موافقت کردند. این لایحه که در قالب ماده واحده تقدیم مجلس شده است، واحد پول ایران را از ریال به تومان تغییر می‌دهد.
عبدالناصر همتی، رئیس بانک مرکزی که در این خصوص به صحن علنی آمده بود در پاسخ به این انتقاد که زمان مناسبی برای حذف 4 صفر از پول ملی انتخاب نشده است، گفت: «اتفاقاً الان بهترین فرصت برای این کار است تا اعتبار پول ملی بازگردد و به تدریج پول‌های جدید جایگزین پول‌های قبلی شود و ان‌شاء‌الله این کار با همکاری مجلس صورت پذیرد.»
رئیس مجلس شورای اسلامی در نطق پیش از دستور خود با‌ اشاره به ابلاغ سیاست‌های کلی رهبر معظم انقلاب در حوزه قانونگذاری، گفت: «رهبر معظم انقلاب روز گذشته سیاست‌های کلی قانونگذاری را ابلاغ کردند که از ایشان تشکر می‌کنیم. بخش مهم سیاست‌های ابلاغی در حوزه قانونگذاری، مربوط به مجلس شورای اسلامی است، حتی تصمیماتی که در شوراها گرفته می‌شود باید نظام‌مند شود، از طرف دیگر در سیاست‌های ابلاغی، رهبری نکات مهمی را فرموده‌اند از این رو برای این موضوعات باید سازوکاری را فراهم کرد که در این رابطه هم کمیسیون آئین نامه داخلی مجلس باید ورود کرده و هم باید با قوه قضائیه، دولت، مجمع تشخیص مصلحت نظام و شورای نگهبان جلساتی را برگزار کرد تا این نسبت‌ها و سازوکار‌ها در اجرای سیاست‌های کلی مشخص شود.»
از عجایب طرح شفافیت!
شاید باور کردنش کمی ‌سخت باشد که تنها در فاصله زمانی یک ماه یک طرح با دو سرنوشت کاملاً متفاوت آن هم با اختلاف حدود 100 رای مواجه شد.
یکشنبه 3شهریورماه گذشته (حدود یک ماه قبل) طرحی با نام «شفافیت آرا و عملکرد نمایندگان مجلس» که با پیگیری‌های حجت‌الاسلام مجتبی ذوالنور تهیه شده بود به صحن علنی آمد. البته سال گذشته نیز طرحی برای شفافیت آرای نمایندگان که توسط حسینعلی حاجی دلیگانی و با امضای 29نفر به هیئت‌رئیسه تقدیم شده بود به صحن علنی آمده بود که تصویب نشد؛ اما در مورد طرحی که توسط ذوالنور در تاریخ یکشنبه 3مهر به صحن علنی آمد نیز باید گفت که این طرح نیز با امضای قریب به 190نماینده به هیئت‌رئیسه تقدیم شد.
قید یک فوریت طرح پیشنهادی مجتبی ذوالنور، نماینده عضو فراکسیون ولایی تنها 69رای موافق (درمقابل 103رای مخالف) داشت. پس از آن بود که در فضای مجازی کشور و همچنین برخی رسانه‌ها انتقاد از این رویکرد آغاز شد؛ رویکردی که در آن 190نفر طرحی را امضا می‌کنند اما در نهایت 69نفر به آن رای موافق می‌دهند.
در این میان و بطور خاص رسانه‌ها و نمایندگان طیف موسوم به اصلاح‌طلب به مخالفت با شفافیت مجلس پرداختند. آنها لاجرم برای این مخالفت بهانه‌هایی را دست و پا کردند که هیچ یک از آنها بر پایه منطقی محکم و مصداقی عینی و ملموس استوار نبود. برای نمونه کافی است به آنچه سخنگوی فراکسیون امید (طیف اصلاح‌طلبان مجلس دهم) دقت کنیم تا میزان درک و فهم از شفافیت و نیز نگرانی این طیف از لطمه خوردن به پایگاه اجتماعی شان را بیشتر دریابیم؛ پایگاه اجتماعی که به سبب اقدامات آنها در مجلس و همچنین عملکرد دولت تدبیر و امید به شدت متزلزل و شکننده شده است.
شفافیت برای دشمنان یا شفافیت برای ملت؟!
بهرام پارسایی، سخنگوی فراکسیون امید، در حساب کاربری‌اش در توییتر نوشت: «گروکشی رای نماینده‌ها به بهانه شفافیت آرا، بازی جدیدی از مردم‌فریبی[!!] است؛ آیا باید باور کنیم که تصادفا درآستانه بررسی مجدد قوانین مبارزه با پولشویی، همه مخالفان FATF یک‌ باره طرفدار شفافیت آرا شده‌اند؟ شما که امروز به ظاهر پرچمدار شفافیت شده‌اید، چرا با FATF مخالفید؟!»
دقت در این سطرهای بهرام پارسایی آه از نهاد هر ایرانی برمی‌خیزاند. او شفاف‌سازی اطلاعات بانکی کشورمان را و یا به بیان دقیق‌تر تقدیم اطلاعات حساس کشور را به دشمنان قسم خورده این آب و خاک شاخص و معیار شفافیت دانسته است! آیا این دست نمایندگان به وکالت از مردم در خانه ملت حضور یافته و می‌خواهند که با قانونگذاری و رای موافق یا مخالف خود از ایرانیان در برابر دشمنان حمایت کنند؟!
همچنین او و برخی دیگر از اصلاح‌طلبان طرح‌های شفافیت که توسط نمایندگان اصولگرای مجلس تهیه و تقدیم مجلس شد «مردم‌فریبی» عنوان کرده‌اند و یا اینکه «شفافیت» را طرحی اصلاح‌طلبانه دانسته‌اند که گویی خود این طرح نیز از اعضای جبهه اصلاحات بوده!!
پاسخ این دست بهانه‌جویی‌ها و فرافکنی‌ها در گزارش‌هایی به کرات داده شده و خطاب به این طیف عنوان شده که اگر شفافیت را خوب می‌دانند و حقیقتا و از عمق جان به آن اعتقاد دارند به اینکه چه کسی و با چه هدفی آن را طرح کرده چه کاری دارند؟ چرا نیت‌خوانی می‌کنند و به قضاوت‌های نابجا می‌نشینند؟ به جای این فرافکنی‌ها به آن رای می‌دادند چون در نهایت تصویب این طرح فضا را برای آنانی تنگ می‌کند که از فضای غبارآلود نفع می‌بردند و در هنگام سخن گفتن با رسانه‌ها وکیل‌المله می‌شدند و حرفی می‌زدند و موقع رای‌گیری وکیل‌الدوله می‌گشتند و رای دیگری می‌دادند.
مخالفانی که موافق شدند
برای نمونه سهیلا جلودارزاده، نماینده تهران و از اعضای طیف اصلاح‌طلب مجلس دهم در مصاحبه‌ای با خبرگزاری فارس به تاریخ 29شهریور گذشته گفته بود: «به‌صورت کلی با کمپین شفافیت آراء مخالفم، چرا که در حال حاضر به قدری مشکل داریم که این یکی در آن گم است.»
این نماینده همچنین به توجیه اقدام گروهی از نمایندگان مبنی بر امضای یک طرح و سپس رای ندادن به آن پرداخت و گفت: «اگر یک مورد مشاهده شده بود که پای طرح شفافیت را امضا کرده بودند اما رای ندادند به این دلیل بود کسانی که امضا گرفتند می‌خواستند به‌عنوان اعمال فشار از آن استفاده کنند و نمایندگان تشخیص دادند که نباید عملی شود[!!]»
در این مورد باید گفت که تقریبا تمام طرح‌هایی که توسط نمایندگان تهیه و ارائه می‌شود با جمع‌آوری امضا صورت می‌گیرد. دوم اینکه این نماینده مدعی است که از امضاها برای اعمال فشار می‌خواستند استفاده کنند! یعنی به این‌ترتیب این نماینده اقرار می‌کند که شفافیت نزد جامعه یک هنجار باارزش است و مخالفت با آن برای نماینده هزینه‌هایی خواهد داشت. اما او در ادامه ادعای خود نگفته که نمایندگان موافق شفافیت برای اعمال فشار در چه موردی می‌خواستند از آن استفاده کنند. ضمن آنکه هر کسی در هر موردی می‌تواند چنین ادعاهایی را مطرح کند.
همچنین برای نمونه روزنامه اعتماد که در شمار رسانه‌های طیف موسوم به اصلاح‌طلب است و مدیرمسئول آن خود از اعضای فراکسیون امید است یک سال قبل در گزارشی نوشت: «بودند اصلاح‌طلبان و چهره‌هایی شاخص از اعضای فراکسیون امید که علنا به مخالفت با این طرح پرداخته و اتفاقا بطور شفاف اعلام کردند که به دلایلی به این طرح رای منفی داده‌اند. ازجمله علی مطهری، نایب‌رئیس مجلس شورای اسلامی که در یادداشتی نوشت: «من با شفافیت حضور و غیاب‌ها و سفرهای نمایندگان و مانند اینها موافقم اما با شفافیت آرای آنها موافق نیستم زیرا جامعه امروز ما هنوز رشد لازم را در این زمینه پیدا نکرده است.»
با همه آنچه گفته شد دیروز اما نمایندگان با یک فوریت طرح «شفافیت آرای نظام تقنینی» با 168 رأی موافق، 23 رأی مخالف و 4 رأی ممتنع از مجموع 224 نماینده حاضر در جلسه موافقت کردند. سؤال اساسی این است راز اختلاف 100رای در یک ماه برای یک طرح چیست؟ چرا که این طرح در یک ماه قبل تنها 69رای موافق داشت ولی دیروز 168رای موافق!
راز تصویب طرح شفافیت
آیا راز این موضوع را باید در ارائه‌دهنده این طرح دانست؟ چرا که در دوبار قبل طرح‌های شفافیت توسط نمایندگانی از طیف اصولگرا به هیئت‌رئیسه تقدیم شده بود ولی این بار پس از آنکه شفافیت مجلس به یک مطالبه فراگیر تبدیل شده بود این طرح توسط یکی از اعضای فراکسیون امید به صحن علنی مجلس رسیده بود، اما نکته قابل تأمل این است که طیف اصولگرای مجلس به این موضوع که چه کسی این طرح را ارائه کرده نگاه نکرده و به آن رای داده وگرنه این طرح این میزان رای موافق را کسب نمی‌کرد.
«محمدعلی وکیلی» به‌عنوان طراح طرح «شفافیت آرای نظام تقنینی» به نمایندگی از نمایندگان درخواست فوریت کرد و گفت: «شفافیت‌طلبی امروز به مطالبه ملی تبدیل شده است و بایستی مطالبه و ارج بنهیم شفافیت مخالف نفاق است و نفاق در هر کشور و در هر سیستم موریانه می‌تواند حکمرانی خوب را از چرخه مطلوب و خوب بودن خارج کند.»
تو رای نده!
در جریان بررسی این طرح حاشیه‌هایی نیز رخ داد. «احد آزادی‌خواه» عضو فراکسیون ولایی مجلس به‌عنوان موافق این طرح، در ابتدای سخنانش، از حجت‌الاسلام پناهیان جهت انتقاداتی که از عدم شفافیت آراء نمایندگان کرده بود، تشکر کرد. در این میان مسعود پزشکیان که ریاست جلسه را بر عهده داشت و این سخنان به مذاقش خوش نیامد، از آزادی‌خواه درخواست کرد که صرفاً موافقت خود را درباره فوریت این طرح مطرح کند اما آزادی‌خواه در ادامه از نمایندگانی که وکیل‌الدوله هستند، انتقاد کرد. پزشکیان خطاب به وی گفت: «وقت شما به پایان رسیده است»؛ علی‌رغم آنکه آزادی‌خواه گفت «هنوز هم وقت دارم»، رئیس جلسه ‌تریبون وی را بست.
این پایان کار نبود و آزادی‌خواه به سمت جایگاه هیئت‌رئیسه رفت و از پزشکیان برای خاموش کردن‌ تریبونش انتقاد کرد و فریاد زد که «شما تخلف کرده‌اید»؛ پزشکیان گفت: «شما تخلف می‌کنید که اضافه حرف می‌زنید. بنشینید سر جایتان».
همچنین حجت‌الاسلام مجتبی ذوالنور عضو فراکسیون نمایندگان ولایی مجلس که پیش از این طرح شفافیت آراء نمایندگان را کلید زده بود، خواستار ارائه اصل ۷۵ قانون اساسی شد که پزشکیان به این نماینده هم اجازه نداد اخطار خود را مطرح کند و خطاب به وی گفت: «یک فوریت طرح، چه تذکری دارد؟ خب تو رأی نده.»