پیامبر گرامی اسلام(ص) در بیانی ویژگی‌های انسان عاقل را چنین توصیف می‌فرمایند: ویژگی‌های عاقل این است 1- در برابر رفتار جاهلانه بردباری کند 2ـ از کسی که به او ظلم کرده در گذرد 3- در برابر زیردست خود متواضع باشد 4- با بالادست خود در طلب نیکی رقابت کند 5- هرگاه بخواهد سخن بگوید، بیندیشد، اگر خوب بود بگوید و سود برد، و اگر بد بود، سکوت کند و سالم ماند 6- هرگاه با فتنه‌ای روبه‌رو شود، به خدا پناه برد 7- دست و زبان خود را نگاه دارد 8- هرگاه فضیلتی ببیند آن را غنیمت شمارد 9- شرم و حیا از او جدا نشود 10- و حریص نباشد. اینها ده خصلتی هستند که عاقل با آنها شناخته می‌شود. (1)
ـــــــــــــــــــــــــــ
1- تحف‌العقول، ص 27