استعفای دومین رئیس بدون راه‌اندازی اینستکس(خبر ویژه)
محافل رسانه‌ای در اروپا می‌گویند کناره‌گیری دومین رئیس اینستکس آن هم قبل از راه‌اندازی این کانال مبادلات مالی، سوءظن‌ها درباره نمایشی بودن کار اروپا را بیشتر می‌کند. برند اربل در کمتر از یک هفته پس از انتصاب به ریاست اینستکس، از این سمت استعفا کرد.
روزنامه فایننشال در این زمینه می‌نویسد: برند اربل دیپلمات 72 ساله آلمانی که قرار بود ریاست این سازوکار مالی را برعهده بگیرد و ماه پیش برای این سمت انتخاب شده بود، مجبور به کناره‌گیری شد. او اسرائیل را بیش از هر زمان دیگری یک عضو بیگانه خاورمیانه خطاب کرده بود و سقوط صدام حسین را بزرگ‌ترین تراژدی قرن بیست و یک نامیده بود. در پنج ماه گذشته، ایران برنامه خروج مرحله‌ای‌اش از برجام را آغاز کرده، بدین ترتیب یافتن یک رئیس جدید پیش از آنکه ایران گام سوم خود را اجرایی کند، بیش از پیش اهمیت می‌یابد.
اینستکس به شرکت‌های ایرانی و اروپایی اجازه می‌دهد تا زیر چتر حمایت اروپا به مبادلات تجاری خود بپردازند و از جریمه‌های ایالات متحده در امان باشند. بااین حال برکناری ناگهانی آقای اربل نشان از این سوءظن دارد که مقاومت اروپا در مقابل ایالات متحده بیش از آنکه واقعی باشد نمایشی است. کالاهای قابل مبادله تحت حمایت این سازوکار، مواد غذایی و داروها، کالاهایی که مشمول مجازات‌های ایالات متحده نمی‌شدند.
وبسایت رادیو فرانسه نیز در همین زمینه خاطرنشان کرد: کناره‌گیری اربل، به کار افتادن سامانه موسوم به اینستکس را دچار اختلال می‌کند.
این وبسایت می‌نویسد: درحالی که ایران در کلیه دیدارهای صورت گرفته میان طرفین برجام از اروپا می‌خواهد برای شتاب بخشیدن به آغاز کار این کانال اقدامات لازم را به اجرا گذارد، «کناره‌گیری» برند اربل مانع تازه‌ای در راه بکار افتادن عملی این ابزار مبادلاتی ایجاد می‌کند. در میان مطبوعات حامی دولت در ایران نیز، روزنامه اصلاح‌طلب آفتاب یزد درباره خبر کناره‌گیری تصریح کرد: استعفای مدیر اینستکس، خوش‌بینی‌ها را کمرنگ کرده است.
این روزنامه می‌نویسد: راه‌اندازی خط اعتباری اروپا با ایران، انجام اولین تراکنش مالی از طریق اینستکس، عملیاتی شدن سازوکار مالی اروپا برای بقای برجام، تلاش و گمانه‌زنی‌ها برای تزریق 15 میلیارد دلار به این سیستم، پیشقراولی اروپا برای تأمین خواسته‌های دارویی و غذایی ایران، نشست پشت نشست از کمیسیون مشترک برجام گرفته تا گفت‌وگوهای محرمانه. این‌ها تنها بخشی از وعده وعیدها یا کارهایی است که از تیر ماه امسال و بعد از انجام کاهش تعهدات برجامی ایران از سوی اروپا انجام شد تا بلکه مانع از تداوم گام‌های بعدی ایران در مسیر خروجش از توافق هسته‌ای شود. وعده‌هایی که همگی روی اینستکس متمرکز شده است، همان سازوکاری که ایران بارها نسبت به آن گفته است که اگرچه قدم مثبتی است اما کافی نیست. چرا که اینستکس نه فروش نفت ایران را منجر خواهد شد و نه مبادله کالاهایی فارغ از دارو و غذا.
اما خبر جدید این است که این سازوکار هنوز شروع نشده با چالشی بزرگ مواجه شده است، چالشی به نام استعفای کسی که مدیریت اینستکس را پذیرفته بود.
بدیهی است اگر فشار بر مدیر اینستکس آنقدر باشد که وی مجبور به استعفا شود به‌جای اربل هرکس دیگری هم که بر سر کار بیاید همین مشکل را خواهد داشت.
سایت عصر ایران از سایت‌های حامی برجام نیز در یادداشتی خاطرنشان کرد: هنوز سازوکار مالی داد و ستد اروپایی‌ها با ایران موسوم به «اینستکس» وارد فاز عملیاتی و اجرایی نشده که در عرض کمتر از 7 ماه از اعلام رسمی ثبت این سازوکار مالی، 2 رئیس این نهاد مالی بنا به دلایلی نامعلوم استعفا کرده‌اند.
استعفای ناگهانی «برند اربل» سفیر سابق آلمان در تهران که ریاست اینستکس را برعهده او سپرده بودند، ماجرای آغاز به کار اینستکس را بار دیگر در هاله‌ای از ابهام فرو برده است. این استعفا در کنار استعفای چند هفته پیش «پر فیشر»- رئیس سابق کامرتس بانک آلمان که به عنوان نخستین رئیس اینستکس معرفی شده بود- ماجرای اینستکس را پیچیده کرده است و ظن ناظران را به وجود پشت پرده‌ای پرحاشیه و پرفشار برای این نهاد،تقویت کرده است.
آمریکایی‌ها بارها هشدار داده‌اند این نهاد و دست‌اندرکاران آن را تحریم خواهند کرد و شاید یکی از دلایل کناره‌گیری فیشر و اربل در تشدید همین تهدیدها بوده باشد.