شرایط شیعهگری در بیان امام صادق(ع)
خیلی از شیعیان خود را شیعه یا دوستدار اهلبیت(ع) میدانند، ولی به شرایط مودت اهلبیت(ع) که در قرآن واجب شمرده شده (شوری، آیه 23) توجهی ندارند و عمل نمیکنند. شکی نیست که مودت و محبت با اطاعت بروز و ظهور مییابد و اطاعت، نیازمند شناخت کامل از سنت و سیره و سبک زندگی آنان است. وقتی میخواهیم دوستی خود را به کسی نشان دهیم میکوشیم حتی در لباس و رفتار و خلق و خو به او نزدیک شویم؛ زیرا در او چیزی را یافته ایم که موجب دوستی و مودت و محبت ما شده و میخواهیم با همسانسازی خود با محبوب به او نزدیک شده و محبت خود را نشان دهیم.
البته شرایط شیعهگری بسیار سختتر و شدیدتر است. اگر ابراهیم(ع) خود را شیعه حضرت نوح(ع) میداند، میکوشد تا در سنت و سیره و سلوک و خلق و خو به ایشان نزدیک شود.(صافات، آیه 83) شیعه کسی است که پا جای پای امام و پیشوای خود میگذارد. پس نه از امام پیش میافتد و نه چنان عقب که دور گردد بلکه همواره ملازم و همراه اوست؛ چنانکه در صلوات شعبانیه آمده است: الْمُتَقَدِّمُ لَهُمْ مَارِقٌ وَ الْمُتَأَخِّرُ عَنْهُمْ زَاهِقٌ وَ اللازِمُ لَهُمْ لاحِقٌ؛ هر کس از شما خاندان عصمت و طهارت جلو بیفتد هم چون تیر دور افتاده است و هر کسی عقب بیفتد و پشت سر شما حرکت نکند، نیست و نابود میشود و هر کسی با شما ملازم شد، به شما خواهد رسید.
شیعهگری آن است که انسان فرهنگ اهلبیت(ع) را بشناسد و به آن عمل کند. این فرهنگ در حوزه رفتار اجتماعی بیشترین نمود را دارد و کسی که در رفتار اجتماعی به این حداقلها توجه نکند، در حقیقت بویی از شیعه بودن نبرده و رنگی از آن نگرفته است.
در کتاب السَّرَائِرِ از کِتَابِ الْعُیُونِ وَ الْمَحَاسِنِ شیخ مُفِیدِ از امام صادق(ع) روایت است که فرمود: به دوستداران و اهل ولایت ما سلام برسان و به آنان سفارش تقوای الهی و عمل صالح را داشته باش. اینکه سالمان به عیادت بیماران بروند و ثروتمند به عیادت فقیر رفته و کمک و یاری کند و زندگان بر جنازه مردگانشان حاضر شوند و در خانههای یکدیگر به ملاقات هم بروند و علم دین را با هم در میان گذارند؛ چرا که اینها همان حیات و زنده نگه داشت امر ما است. خداوند بندهای که امر ما را احیا کند رحمت کند.ای خثیمه! آنان را آگاه کن که ما از ایشان جزعمل صالح نخواستیم؛ زیرا ولایت ما جز به ورع به دست نمیآید و بدترین مردم در عذاب قیامتی کسی است که عدلی را توصیف کرده ولی خود بر خلاف آن عمل کند.(بحارالانوار، ج 68، ص 187)