معاون وزیر راه و شهرسازی خبر داد
سازمان ملل: مسکن مهر تجربهای منحصربهفرد و قابل انتقال به سایر کشورهاست
در شرایطی که عباس آخوندی، وزیر سابق راه و شهرسازی مسکن مهر را «مزخرف» نامیده بود، سازمان ملل این طرح را، تجربهای منحصر به فرد و قابل انتقال به مجامع بینالمللی دانسته است.
در همین زمینه مازیار حسینی، معاون وزیر راه و شهرسازی اظهار کرد دفتر اسکان بشر در سازمان ملل، ساخت مسکن مهر را جزو تجربههای منحصر به فرد و قابل انتقال به مجامع بینالمللی اعلام کرده است.
وی با بیان اینکه چهار دولت درگیر این برنامه بودند مدعی شد بیشترین کارایی مسکن مهر در دولت یازدهم و دوازدهم بوده است. این ادعا در حالی صورت گرفته که احداث مسکن مهر در دولت نهم آغاز شد و در دولت دهم نیز ادامه یافت ولی با شروع به کار دولت حسن روحانی به دلیل مخالفتهای مداوم عباس آخوندی با آن تقریبا به حاشیه رفت. معاون وزیر راه و شهرسازی همچنین اذعان کرد که پروژههای مسکن مهر از نظر اسکلت و کیفیت و استحکام مسکن، مناسب ارزیابی میشود.این در حالی است که برخی از مسئولان دولت حسن روحانی از جمله اسحاق جهانگیری معاون اول وی در اظهاراتی خلاف واقع مدعی شدند بیشترین آسیب مردم از خانههای مسکن مهر بوده است!
بههرحال معاون وزیر راه در ادامه سخنانش با بیان اینکه تکمیل 500 هزار مسکن مهر در دستور کار وزارت راه و شهرسازی قرار دارد که در حال حاضر این عدد به 420 هزار واحد رسیده است، بیان کرد: در واقع از زمان شروع به کار وزیر جدید 80 هزار مسکن مهر تحویل شده است.
به گزارش خبرگزاری تسنیم، حسینی در گفتوگو با روزنامه دولت، مدعی شد: در طرح اقدام ملی تولید و عرضه مسکن بهدنبال این هستیم تا اشتباهات مسکن مهر را تکرار نکنیم، بر این اساس اعلام کردهایم در شهرهای کوچک ساختمانهای ویلایی ساخته میشود و در شهرهای جدید احداث ساختمان تا هفت طبقه مدنظر است.
صاحب خانه شدن حدود دو میلیون نفر
گفتنی است، اذعان سازمان ملل به بینظیر بودن طرح مسکن مهر و توصیه آن به اجرای این طرح در سایر کشورها به این دلیل است که از ابتدای شروع به کار مسکن مهر در سال ۱۳۸۶ قرار شد دو میلیون و ۲۲۰ هزار واحد ساخته شود. به عبارت دیگر با این طرح، حدود دو میلیون نفر صاحب خانه شوند. البته بر اساس آمارها تا روز ۲۲ مردادماه سال ۱۳۹۶ تعداد ۱٬۸۳۹٬۸۲۹ واحد مسکن مهر تکمیل و افتتاح شده است. با این حال، قائممقام وزارت راه و شهرسازی از اتمام این پروژه تا پایان سال خبر داده که احتمالا میتواند ارقام مدنظر برای این طرح را محقق کند.
همچنین با توجه به اینکه مدیرعامل سازمان ملی زمین و مسکن در اسفند سال گذشته گفته بود: «ساخت و تکمیل مسکن مهر در شهرهای بالای ۲۵ هزار نفر با سرعت و پیشرفت فیزیکی بسیار مناسبی در حال ساخت است.» میتوان امیدوار بود که در سال جاری عمده این مسکنها به دست مردم خواهد رسید. این در حالی است که یکی از مشکلات کشور در حوزه اقتصاد، کمبود مسکن و نبود سرپناه برای اقشار محروم بود، موضوعی که تاکنون با تغییرات وام و تسهیلات مختلف حل نشد اما اجرا شدن مسکن مهر، امیدها را برای حل مشکل مسکن فقرا افزایش داد.
رشد تولید صنعت کشور با مسکن مهر
طرح مسکن مهر علاوهبر اینکه توانست حدود دو میلیون نفر را صاحب خانه کند، با توجه به پیشرو بودن صنعت مسکن، صنایع وابسته دیگری اعم از فولاد، سیمان و... را هم رونق داد و تولید کشور را افزایش داد. بر همین اساس، میتوان گفت مسکن مهر نه تنها یک طرح مسکنی، بلکه یک طرح تولیدی-صنعتی هم به شمار میآید.
همین الان طبق گفته مدیرعامل سازمان ملی زمین و مسکن، ۵۰۰ هزار واحد مسکن مهر به صورت نیمهکاره در سطح کشور وجود دارد که باید هرچه سریعتر تکلیف آن مشخص شده و به بازار عرضه شود. موضوع عرضه مسکن به قدری حیاتی بود که حتی رهبر معظم انقلاب هم در دیدار اخیر خود را کارگزاران نظام به آناشاره کردند.
ایشان در این باره فرمودند: رشته مسکن از جمله رشتههای کارآفرین در کشور است. یکی از غفلتهایی که در این چند سال شد، این بود که به مسکن پرداخته نشد؛ خود تولیدِ مسکن صنایع زیادی را به کار میاندازد؛ خود تولید مسکن صنایع زیادی را به خدمت میگیرد و به کار میاندازد؛ یعنی کارآفرین است، تولیدآفرین است.
توهینهای عباس آخوندی
توفیقات مسکن مهر در حالی است که عباس آخوندی که از سال 92 تا 97 تصدی وزارت راه و شهرسازی را بر عهده داشت، از هیچ تخریبی نسبت به طرح مسکن مهر دریغ نکرد؛ آخوندی بارها و بارها با استفاده از عناوینی چون «مزخرف» و «شهر برانداز» درباره مسکن مهر عمق کینه خود را نسبت به این طرح بیان کرد.
جالب اینجاست که در آبانماه سال 95 وی در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه چرا در نقد مسکن مهر از ادبیات نامناسبی و وایههایی از جمله «شلختگی»، «فاجعه»، «مزخرف» استفاده میکنید، گفته بود: شلختگی واژه بدی است؟ برای پروژهای چند هزار میلیاردی که بدون یک صفحه نقشه شروع شده است و چندصد هزار خانواده را دچار این همه گرفتاری کرده است.
آخوندی ادامه داده بود: آیا فکر میکنید این طرح این همه مشکل مهندسی را بوجود آورده علاوهبر آن اتلاف منابع را ایجاد میکند شلختگی واژه بدی است؟ این کمترین واژهای است که برای این طرح میتوان گفت. اگر بروید لغتنامه دهخدا را ببینید مسکن مهر نمونه بارز شلختگی است.
متاسفانه آخوندی با وجود همه انتقاداتی که از مسکن مهر میکرد، هیچگاه طرح خود را که با عنوان مسکن اجتماعی نام میبرد اجرایی نکرد تا علاوهبر اینکه طرح بزرگ مسکن مهر را تعطیل کرده باشد، طرح جایگزینی هم ارائه نکرده باشد!
آسیبهایی که توقف مسکن مهر داشت
همان طور که اشاره شد؛ رویکرد عباس آخوندی در این وزارتخانه، در حقیقت چیزی جز عدم توجه به تولید مسکن نبود، چنانچه وی در جلسه تودیع خود در سال گذشته اعلام کرد: افتخار میکنم که حتی یک واحد مسکونی نساختهام!
برهمین اساس، عملکرد آخوندی در پنج سال نخست دولت روحانی منجر به افزایش شدید قیمتها و فرو رفتن بازار مسکن در رکودی عمیق شد. چنانچه پروانههای ساختمانی در دوره وی تقریبا 60 درصد کاهش پیدا کرد و بر این اساس، عرضه مسکن به شکل چشمگیری کاهش یافت. این در حالی است که برای تامین تقاضای مسکن باید سالانه یک تا 1.5 میلیون واحد ساخته شود رقمی که در پایان دوره عباس آخوندی (سال 96) به کمتر از 500 هزار واحد رسید!
کاهش عرضه مسکن در نهایت به اینجا رسید که قیمت هر متر مربع زیر بنای واحد مسکونی از سه میلیون و 648 هزار تومان در شهریور 92 به هشت میلیون و 95 هزار تومان افزایش یافت تا قیمت آن در دوره وزارت آخوندی بیش از 2/2 برابر شده باشد! در حقیقت، عملکرد عجیب عباس آخوندی در کاهش عرضه مسکن! دلیل اصلی نا به سامانی کنونی بازار مسکن است و وضوح این موضوع به حدی بود که مازیار حسینی، معاون وزارت راه هم اعلام کرد: علاوهبر شاخصهای اقتصاد کلان، سیاستهای انقباضی دوره گذشته وزارت راه و شهرسازی، مانع ساخت و ساز شدند که درنتیجه بازار مسکن به این روز افتاد.
بازگشت به ریل
هرچند تا سال گذشته رویکرد دولت تخریب مسکن مهر بود اما از زمان تصدیگری محمد اسلامی در وزارت راه، شاهد بازگشت به رویه قبلی و تا حدودی بازگشت به ریل مسکن مهر هستیم.
چنانچه از مهر سال گذشته پروژههای مسکن مهر نفس راحتی میکشند؛ از یک سو نه دیگر خبری از وزیر مستعفی است که همواره به این طرح نقد تخریبی داشته باشد و از سوی دیگر با ورود وزیر جدید راه و شهرسازی تمرکز ویژهای بر اتمام واحدهای نیمه تمام این طرح صورت گرفته است.
به عبارت دیگر، دولت به دلیل ناکامی در تحقق طرح خانهسازی حمایتی در هسته فرسوده شهرها، بیصدا از بازآفرینی شهری عبور کرد و محور اصلی خانهسازی انبوه دولتی را در زمینهای فرعی واقع در شهرهای جدید قرار داد. اخیرا یک پروژه دولتی ساخت و ساز مسکن در یکی از شهرهای جدید اطراف پایتخت کلنگزنی شد. این پروژه بخشی از یک طرح 200 هزار واحدی عرضه مسکن در 17 شهر جدید اطراف کلانشهرها است.
بر همین اساس، بسته جدید وزارت راه و شهرسازی برای رونق مسکن با عنوان برنامه «اقدام ملی» برای تولید و عرضه ۴۰۰ هزار واحد مسکونی تا سال 1399 توسط محمد اسلامی، وزیر راه و شهرسازی پس از پنج ماه ارائه شد و مهمترین موضوع کاهش هزینه مسکن در قیمت تمام شده است. وی در ابلاغیه جدید خود به مدیران کل راه و شهرسازی استانها اعلام کرده: یکی از سیاستهای اصلی این وزارتخانه احداث پروژههای آمادهسازی زمین، انبوهسازی و خدماتی از طریق مشارکت با بخش خصوصی تعیین شده است. وزیر راه و شهرسازی پیش از این در نشست با اعضای کمیسیون عمران مجلس از اطلاعرسانی فراخوان مشارکت بخش خصوصی برای احداث پروژههای انبوهسازی مسکن خبر داده بود و با توجه به اینکه زمین بیش از ۶۰ درصد هزینه مسکن را به خود اختصاص میدهد، در برنامه «اقدام ملی» سیاستگذار تلاش کرده تا با واگذاری زمینهای دولتی به سازندگان، هزینه ساخت را در این طرح کاهش دهد. همچنین تمام دستگاههای دولتی موظف شدهاند تا زمینهای دولتی را برای ساخت و ساز در اختیار وزارت راه و شهرسازی قرار دهند.
تا هشت ماه پیش طرح مسکن مهر با بیمهریهای فراوانی از سوی مقام عالیرتبه سابق وزارت راه مواجه میشد به طوری که حتی یک واحد آن را افتتاح نکرد. اما هم اکنون این طرح تاییدیه بینالمللی را گرفته که نشان از آن دارد «آخر کار» مشخص شده همه اظهارات وزیر سابق درباره این طرح بیاساس بوده است.