هنجارشکنیهایی که نباید بیپاسخ بماند
حمایت مردم از اقدام قانونی راننده «اسنپ»
اقدام نامتعارف و غیرقانونی دختر جوانی که پس از درخواست راننده تاکسی اینترنتی برای رعایت حجاب اسلامی دست به انتشار عکس و مشخصات این راننده کرده بود واکنشهای زیادی در پی داشت.
سه روز پیش دخترى جوان در صفحه توییتر خود اعلام کرد که یک راننده اسنپ او را به دلیل بدحجابی در بزرگراه پیادهکرده است. این مسافر با وجود عدم رعایت قانون و عرف جامعه ضمن انتشار اطلاعات شخصی راننده، خواستار برخورد با او شده بود. آن طور که این دختر در صفحه توییتر خود اعلام کرده است مسئولان اسنپ پس از بررسی موضوع در کمال شگفتی، با راننده قانونمدار برخورد و از مسافر هنجارشکن عذرخواهی کردند.
این اکانت در کنار این ادعا، عکس و مشخصات کامل راننده اسنپ را در شبکه مجازى خود منتشر کرد تا بقیه نیز او را بشناسند. توییتی که با واکنش زیادی از کاربران این شبکه اجتماعی مواجه شد.
ماجرا چیست؟
در مقابل اما «سعید عابد» راننده 54 ساله اسنپ در گفتوگو با فارس روایت دیگری را نقل میکند.
وی اظهارداشت: «این خانم همان ابتدا در خیابان بدون روسری بود و من به خودم گفتم طبق روال گذشته وقتی سوار ماشین شد (برای حفظ شئونات اسلامی و با احتمال بیشتر پذیرش موضوع به بهانه جریمه) از ایشان تقاضا میکنم که به خاطر جریمه نقدى که برای ماشینهایی که چنین تخلفی دارند انجام میشود، روسریاش را سر کند. هنوز 150 متر از محل سوار شدن خانم فاصله نگرفته بودیم که من از ایشان تقاضا کردم که روسری خود را سر کنند. اما ایشان با لحن تندی گفتند که شما بهتر است در کار دیگران دخالت نکنید و رانندگیتان را بکنید. بعد از شنیدن این جمله من نگه داشتم و گفتم که با این حساب من نمیتوانم شما را برسانم و در حالى که تنها 150 متر از مبدا فاصله گرفته بودیم، نگه داشتم که خود خانم از ماشین پیاده شدند و من از ایشان نخواستم از ماشین پیاده شوند. حتى گفتم که مىتوانم ایشان را به مبدا برگردانم.»
این راننده اسنپ میگوید: «همان لحظه با پشتیبانی اسنپ تماس گرفتم و اپراتور پشتیبانى به من گفت شما کار درستى انجام دادید و طبق قوانین رفتار کردید».
این راننده اسنپ درباره منتشر شدن اسم و مشخصاتش هم گفت: «تا پیش از انتشار این توییت توسط رفتار این خانم به جز خانواده، هیچکس از اقوام و آشنایان نمیدانست که من در اسنپ هستم و الان همه از این موضوع با خبر شدند و تماسهای متعددی در این باره میان دوست و آشنا داشتم. من در طول این مدت که در اسنپ مشغول بودم حتی درخواست افرادی که در نزدیکی محل سکونت اقوام و دوستانم زندگی میکردند را قبول نمیکردم اما حالا این خانم با این کار همه را با خبر کرد. البته من شرمنده نیستم. من بازنشسته هستم و مثل خیلیهای دیگر که در این شرایط اقتصادی نیازمند درآمد بیشتر هستند، در اسنپ مشغول شدم».
واکنش دو پهلوی اسنپ
به اعتراضات مردمی
انتشار عموم این ماجرا اما موجی از واکنشها را به راه انداخت. بیشتر کاربران معتقد بودند که راننده اسنپ نباید تاوان قانونشکنی توسط این خانم را بدهد و تهدید کردند که در صورت اخراج این راننده، اسنپ را تحریم میکنیم.
این موج اعتراضی سبب شد تا شرکت اسنپ در اطلاعیهای اعلام کند: «طبق قوانین اسنپ، کاربران متعهد به رعایت قوانین اسلامی، اخلاقی و اجتماعی هستند. همچنین حفظ حریم خصوصی کاربران و عدم انتشار اطلاعات شخصی هر یک از طرفین از دغدغههای مهم اسنپ محسوب میشود».
در بخش دیگری از این اطلاعیه آمده است: «بر همین اساس، در این مورد نیز صحبتهای لازم با هر یک از طرفین انجام شده است. از کاربر راننده بابت انتشار اطلاعات شخصیشان دلجویی به عمل آوردهایم و ایشان با رضایت شخصیشان در ناوگان اسنپ به فعالیت خود ادامه میدهند. علاوهبر آن، رعایت اصل مشتریمداری اقتضا میکرد که پس از ذکر شرایط و قوانین اسنپ، از مسافر نیز به دلیل ناتمام ماندن سفرشان دلجویی
شود».
مسافری که ناگهان ناپدید شد!
موج اعتراضی در شبکههای اجتماعی علیه این قانونشکنی آشکار باعث شد تا مسافر مورد نظر پس از چند ساعت نام خود را عوض کرده و حساب کاربری خود را نیز پاک کند؛ مسئلهای که نشان میدهد احتمالاً او نه تنها در ادعای خود صادق نیست بلکه فهمیده است که قانونشکنی میتواند تبعات زیادی برای او داشته باشد.
قانونشکنی آشکار این مسافر در موضوع حجاب، نقض حریم خصوصی افراد و تلاش برای انحراف افکار عمومی از واقعیت ماجرا باعث شده تا هم خود به تبعات قانونی رفتارش پی ببرد و هم افکار عمومی از مراجع ذیصلاح درخواست ورود به این موضوع را داشته باشند.
مردم منتظر قوهقضائیه و پلیس هستند
حالا به نظر میرسد که توپ در زمینه تاکسی اینترنتی اسنپ افتاده است و این شرکت موظف است طبق قانون کشور و نیز قوانین داخلی با مسافر برخورد نماید و به اطلاع عموم مردم برساند که چگونه نسبت به حفظ اطلاعات کاربرانش پایبند است. اینکه این شرکت سعی دارد با عنوان «دلجویی دوطرفه» از کنار ماجرا بگذرد، نشان میدهد که چندان مایل به پیگیری قانونی این ماجرا نیستند و نمیخواهند به این سؤال پاسخ بدهند که چرا حاضر نیستند در حمایت از اعتبار حرفهای خود و صدالبته احترام به قانون و هنجارهای اجتماعی، موضع قاطعی اتخاذ کنند؟
برخورد احتمالی تاکسی اینترنتی با مسافر خاطی اما نافی ضرورت برخورد جدی دستگاههای مسئول از جمله پلیس و قوه قضائیه نیست. نقض آشکار حریم خصوصی فردی که به گفته خود مایل نبود اطرافیانش از شغل فعلی وی باخبر شوند، تبلیغ علنی ضدحجاب و تشویق به قانونشکنیهایی این چنینی از سوی این مسافر زمینهساز تکرار این چنین پدیدههایی است. طی ماههای اخیر انتشار برخی تصاویر و فیلمها از قانونشکنی و زیر پا گذاشتن آشکار هنجارها و هتاکی به ماموران پلیس، تصویری نادرستی از حافظان امنیت کشور به نمایش گذارده است، تصویری که باب میل یک جریان خاص است تا از این طریق جامعه را به مقابله آشکار با نهادها و ساختارهای قانونی کشور سوق دهد. این حادثه و اقدامات غیرقانونی مسافر، ناخواسته در راستای تقویت این روند ضدقانونی است، روندی که اگر با قاطعیت با آن برخورد نشود به یک بحران بدل خواهد شد.