«پرونده عبرت» آغاز رسیدگی به جنایت جنجالی نجفی
روز گذشته با حضور محمدعلی نجفی در دادسرای جنایی، آغاز تحقیق از وی برای روشن شدن زوایای قتل همسر دومش آغاز شد.
سرویس سیاسی-
خبر «اعتراف محمدعلی نجفی به قتل همسر دومش» به‌قدری تاسف‌بار و باورنکردنی بود که عصر روز سه‌شنبه افکار عمومی، رسانه‌ها و به‌ویژه کنشگران و تحلیلگران سیاسی را در شوک و بهت فرو برد و هنوز که هنوز است این شوک با انتشار جزئیات و حواشی مربوطه ادامه دارد.
این خبر به حدی هولناک بود که کسی باور نمی‌کرد محمدعلی نجفی 68 ساله که نه‌فقط 8 سال در دولت هاشمی سکان آموزش‌وپرورش را بر عهده داشته و یا آنکه 8 سال در مسلک و قامت مشاور و معاون خاتمی ظاهر می‌شده و حتی در سال‌های اول دولت روحانی، معاون و مشاور او و سرپرست وزارت علوم بوده یا آنکه آخرین تجربه مدیریتی‌اش شهرداری تهران بوده- بلکه به‌عنوان استاد دانشگاه صنعتی شریف و کسی که ریاضیدان بوده و حتی جوایز و افتخارات علمی در کارنامه‌اش پررنگ بوده، دست به چنین جنایتی ویرانگر بزند. باورش سخت بود که چنین مدیری در عرصه سیاسی کشور، چنان معادله مجهولی بسازد که خودش هم از حل آن عاجز باشد.
محمدعلی نجفی، شهردار اسبق پایتخت که ظاهراً از تهدیدات همسر دومش به افشای اسرار زندگی به ستوه آمده بود، چند ساعت بعد از آنکه در آپارتمان 2701 سعادت‌آباد تهران با شلیک گلوله‌هایی حمام خون راه‌انداخت و برای همسر دومش موسیقی مرگ نواخت با مراجعه به پلیس آگاهی و تسلیم خود به مأموران انتظامی، صحنه ماندگار و عبرت‌انگیزی را در سپهر سیاسی کشور رقم زد.
وی در تحقیقات اولیه اعتراف کرد که ساعت 10 صبح روز سه‌شنبه در طبقه هفتم برج آرمیتا در سعادت‌آباد تهران در منزل همسر دومش، چندین تیر به وی شلیک کرده و پس‌ازآن هم یک ساعت و نیم در داخل منزل بوده و بعد از جمع‌کردن مدارک از خانه خارج شده است.
نیم ساعت پس از این جنایت بود که راننده خانوادگی به همراه پسر مقتول و دختر نجفی وارد منزل شده و با جسد همسر شهردار اسبق تهران در حمام روبه‌رو می‌شوند.
خبر قتل میترا استاد، سریعاً در شبکه‌های اجتماعی و رسانه‌ها دست‌به‌دست شد و حتی در رسانه‌های خارجی مانند فاکس‌نیوز و واشنگتن‌پست نیز بازتاب یافت.
گفتنی است، «میترا استاد»، ۳۶ ساله و «محمدعلی نجفی»، 68 ساله، سال گذشته و کمی بعد از استعفای جنجالی نجفی از سمت شهرداری تهران (که دلیل آن را «بیماری» عنوان کرده بودند) با هم ازدواج کردند و ازاین‌جهت همیشه مورد توجه رسانه‌ها بوده‌اند.
علت جنایت: اختلافات خانوادگی
ساعاتی از خبر قتل «میترا استاد» نگذشته بود که محمد شهریاری، سرپرست دادسرای امور جنایی در گفت‌وگو با خبرگزاری‌ها، انگیزه قتل را «اختلافات خانوادگی» عنوان کرد و گفت: «دست‌نوشته‌ای از نجفی به جا مانده است که در آن به ارتکاب قتل و همچنین علت و انگیزه خود اعتراف کرده است.»
سردار علیرضا لطفی، رئیس‌پلیس آگاهی تهران هم در مصاحبه با خبرگزاری‌ها اعلام کرد: «محمدعلی نجفی، انگیزه خود را اختلافات خانوادگی اعلام کرده و اسلحه‌ای که با آن مرتکب قتل شده را نیز تحویل داده است. در صحبت‌های اولیه، وی اعلام کرد که این اقدام به جهت فشارهای روانی و مشکلات خانوادگی انجام شده و انگیزه ویژه‌ای اعلام نشده است.»
نجفی در تحقیقات اولیه:
«میترا استاد» می‌خواست اسرارم را فاش کند
روز سه‌شنبه یک منبع آگاه در گفتگو با همشهری در خصوص انگیزه این جنایت گفت: «شهردار سابق تهران از سوی همسرش به‌شدت تهدید می‌شد. متهم مدعی شده که همسرش وی را تهدید کرده بود که زندگی‌اش را نابود می‌کند و به همین دلیل تصمیم به قتل او گرفته است.»
خبرنگار روزنامه همشهری هم نوشت: «محمدعلی نجفی در اولین اعترافاتش به قتل میترا استاد گفته است: برای خراب کردن زندگی من آمده بود و مدام مرا تهدید می‌کرد که اسرارم را فاش می‌کند و زندگی‌ام را ویران می‌کند او حتی می‌خواست تهدیداتش را در مصاحبه‌ای عملی کند.»
در همین حال یکی از پایگاه‌های خبری که پیش از این با میترا استاد مصاحبه کرده بود، روز سه‌شنبه مدعی شد که مقتول می‌خواسته در مصاحبه‌ای دست به افشاگری بزند. این پایگاه خبری نوشت: «میترا استاد، همسر دوم محمدعلی نجفی دیروز (دوشنبه) در تماسی با تلفن شخصی خبرنگار ما خواهان این شد که گفت‌وگویی داشته باشد و در این تماس مسائل خصوصی خود را مطرح کرد؛ اما ظهر امروز (سه‌شنبه) خبر آمد که در خانه‌اش به ضرب گلوله کشته شده است»!
در این خبر آمده است: «میترا استاد در ساعت۳۱: ۱۵ دقیقه دوشنبه، در تماسی تلفنی با خبرنگار ما گفته بود می‌خواهم مصاحبه‌ای کنم تا کمی از آبروی رفته‌ام بازگردد. او همچنین از وعده‌های پیش از ازدواجش گفت که مدعی بود محقق نشده است.»
بر اساس گزارشی که خبرگزاری‌ها منتشر کردند، نجفی در اعترافات خود گفته است که میترا استاد قصد داشته اسرار زندگی او را رسانه‌ای کند و مدام شهردار اسبق را تهدید به افشاگری می‌کرده است.
اما چیزی که توجهات را معطوف خود کرده این است که این اسرار چه بوده که باعث شده آقای تکنوکرات دولت‌های هاشمی و خاتمی به قیمت قتل او را ساکت کند؟!
چه چیزی باعث شد تا نجفی ریاضیدان باآن‌همه اعتمادبه‌نفس در جایگاه جانی بنشیند و مانع از افشای اسرار شود؟ اینکه همسر دوم نجفی چه اسراری در سینه داشته و چه می‌خواسته بگوید، معادله مجهولی است که در جریان دادگاه رسیدگی به قتل او باید مورد توجه و تأمل قرار بگیرد.
شهردار اسبق مجوز حمل سلاح نداشت
سردار حسین رحیمی، فرمانده انتظامی تهران بزرگ نیز روز گذشته در نشست خبری در پاسخ به سؤالی مبنی بر مجوز حمل سلاح توسط آقای نجفی، گفت: «آقای نجفی از سال ۹۴ مجوز سلاح نداشت.»
وی درباره رفتار پلیس با آقای نجفی و تصاویر پخش‌شده، یادآور شد: «زمانی که متهم دستگیر شد، وی به جرم خود اعتراف کرد و طبیعتاً همواره در برخوردها اعلام می‌کنیم که رفتارمان همواره با رأفت، رحمت و اقتدار است، برای سایر متهمان نیز رفتارمان همین است و فرقی نمی‌کند. رفتار پلیس بر مبنای قانون و شرع است، لحظه‌ای که وی دست داد، لحظات آخر بازجویی بود. وی در خیابان توسط همکاران دستگیر شد، کار بازجویی، اخذ اعترافات و ... در کمتر از دو، سه ساعت انجام می‌شد.»
فرمانده انتظامی تهران بزرگ درباره نامه نوشته‌شده توسط آقای نجفی، گفت: «در همان ابتدای بررسی صحنه، نامه کوتاهی توسط وی کشف شد که اقرار به قتل نوشته شده بود، این مدارک کنار هم قرار گرفت و به این نتیجه رسیدیم که وی مرتکب قتل است.»
رحیمی با بیان اینکه قتل ساعت ۱۰ صبح رخ داد، تصریح کرد: «آقای نجفی حدود یک ساعت و نیم داخل منزل بود، مدارک را جمع کرد و سپس از خانه خارج شد، تقریباً از ساعت ۱۲ رسانه‌ها مطلع قتل شدند، پلیس در اولین فرصت که منطقی بود، اطلاع‌رسانی کرد، در این زمان صحبت‌های زیادی در فضای مجازی مطرح شد.»
وی مجروح شدن نجفی در این حادثه را تکذیب کرد و گفت: «وی بعد از قتل، به قم رفت و سپس به تهران بازگشت.»
فرمانده انتظامی تهران بزرگ:
فیلمی که منتشر شد مربوط به بعد از افطار بود
در ساعات واپسین روز سه‌شنبه بود که فیلمی از حضور نجفی در پلیس آگاهی تهران منتشر شد که در آن شهردار اسبق پایتخت پشت سر خبرنگاری که در حال گزارش دادن از ماجرای قتل است، آرام نشسته و در حال نوشیدن چای است. از طرفی انتشار تصاویری از نیروهای انتظامی که به نظر می‌رسید در حال تکریم و تعظیم نجفی هستند، باعث شد این تصاویر و فیلم‌ها، دستمایه طنز و شوخی کاربران شبکه‌های مجازی قرار گیرد.
به دلیل همین بازخوردها بود که سردار حسین رحیمی در نشست خبری خاطرنشان کرد: «فیلم و تصاویری از نجفی منتشر شد که در آن لحظه در حال بررسی اولیه و بازجویی اولیه از وی بودیم، بازجویی تا لحظه افطار ادامه پیدا کرد. فیلمی که منتشر شد مربوط به پیش از افطار نبود، خود گزارشگر ساعت ۹ شب رسید، لحظات صرف چای وی و پلیس مربوط به بعد از افطار بود، افسر بازجوی ما با زبان روزه کار را ادامه داد. برای ما فرد فرقی نمی‌کند و در جایگاه قاتل است.»
نجفی در دادسرا:
صدای مرا برای نهادهای امنیتی می‌فرستاد
بابک نمک‌شناس، رئیس‌مرکز اطلاع‌رسانی پلیس تهران بزرگ در خصوص نامه کشف‌شده در محل جنایت و محتوای آن (که محمدعلی نجفی در آن به قتل همسر دوم خود میترا استاد اعتراف کرده بود) گفت: «در این نامه نجفی مدعی شده بود که همسرش به او خیانت کرده و در پس این خیانت بارها خواستار طلاق از میترا استاد بوده است ولی میترا استاد حاضر به جدایی حتی با مهریه مناسب نبود.»
ساعت ۱۱ صبح دیروز، محمدعلی نجفی وارد دادسرای جنایی تهران شد و در ابتدای جلسه بازپرسی گفت: «یک ساعت قبل از معرفی خود به پلیس می‌خواستم خودکشی کنم، ولی منصرف شدم. قبل از اینکه خود را به مأموران تسلیم کنم به قم و سر قبر پدرم رفتم.»
وی مدعی شد: «همسرم صدای مرا برای نهادهای امنیتی کشور ارسال می‌کرد. بر سر همین موضوع با ایشان به‌شدت درگیری داشتیم. بارها تأکید کردم که از یکدیگر جدا شویم، ولی حاضر به جدایی نبودند.»
نجفی: قصد تهدید داشتم
نجفی در ادامه تأکید کرد: «به‌هیچ‌عنوان قصد کشتن همسرم را نداشتم؛ قصد تهدید داشتم. وقتی مرا اسلحه به دست دید؛ ترسید و دستش را دور گردنم انداخت همین باعث شلیک گلوله‌ها شد.»
وی افزود: کمی پیش از وقوع قتل، «میترا استاد رفت حمام و موبایل من را هم بُرد که به کسی زنگ نزنم. اشتباهم این بود که شب قبل اسلحه را مسلح کرده بودم.»
دختر و همسر اول نجفی در دادسرا
و حمایت از شهردار اسبق
در همین حال همسر اول و دختر نجفی صبح روز گذشته در دادسرای امور جنایی تهران حضور یافتند و از یک سال گذشته نجفی و میترا استاد اطلاعات عجیبی ارائه دادند.
به گزارش رکنا، همسر اول نجفی که از دستگیری شوهرش خیلی ناراحت بود با تأکید بر اینکه آنها از هم طلاق نگرفته و هنوز هم عاشقانه شوهرش را دوست دارد گفت: من و همسرم ۴۲ سال با هم زندگی کرده‌ایم و هیچ مردی به مؤدبی ایشان ندیده‌ام.
این زن با ناراحتی ادامه داد: «باور ندارم این اتفاق افتاده باشد، آرام‌تر از شوهرم کسی را سراغ ندارم، او از وقتی با میترا استاد ازدواج کرد دیگر مرد سابق نبود، دیگر اجازه نداشت به من و دخترش سر بزند، تحت‌فشار بود، حتی یک‌بار گفت شاید برای خلاصی از رفتارهای میترا مجبور به طلاق بشویم اما دلش به این کار نبود. میترا بارها شوهرم را تهدید کرده بود که به ما که خانواده‌اش هستیم اسید بپاشد و ضربه بزند و شوهرم برای اینکه ما در امان باشیم و حساسیتی وجود نداشته باشد رابطه‌مان را قطع کرده بود.»
دختر نجفی هم در دادسرای امور جنایی تهران با ابراز تسلیت به خانواده میترا استاد گفت: «میترا استاد با ارگان‌های خاصی رابطه داشت و از همین طریق به پدرم تسلط پیدا کرده بود و او را تحت‌فشار قرار می‌داد. میترا اصلاً خیانت نکرده بود اما در دعواهایش با پدرم مرتب تهدید می‌کرد خیانت خواهد کرد.»
تکذیب اخبار منتشرشده
درباره خیانت همسر نجفی
نکته دیگر ماجرا این بود که طی 24 ساعت بعد از حادثه، شایعه‌پراکنی برخی رسانه‌ها و خبرنگاران درباره انگیزه قتل میترا استاد توسط محمدعلی نجفی به حدی رسید که برخی از آنها با شیطنت‌های سیاسی درصدد القای خیانت و مهدورالدم‌بودن مقتول برآمدند.
از همین رو بود که سرهنگ بابک نمک‌شناس در گفت‌وگو با باشگاه خبرنگاران درباره اخبار منتشرشده مبنی بر ادعای مطرح شدن خیانت توسط میترا استاد در نامه به‌دست‌آمده از محمدعلی نجفی، اظهار کرد: «در یادداشت به‌دست‌آمده از آقای محمدعلی نجفی؛ شهردار اسبق تهران بحث‌هایی در رابطه با اختلافات خانوادگی و درخواست طلاق مطرح شده اما به‌هیچ‌وجه هیچ‌اشاره‌ای مبنی بر خیانت میترا استاد عنوان نشده است.»
واکنش برخی از چهره‌های رسانه‌ای؛
از «ابراز نگرانی» تا «دعا برای عاقبت‌به‌خیری»
حسام‌الدین آشنا مشاور رئیس‌جمهور در واکنش به قتل میترا استاد، همسر دوم محمدعلی نجفی، شهردار سابق تهران، در صفحه توئیتر خود نوشت: «خدایا به حق این شب شریف عاقبت همه ما را به خیر بفرما، آمین یا رب‌العالمین.»
حجت‌الاسلام سید سعید لواسانی، امام‌جمعه لواسان در صفحه مجازی خود نوشت: «اما نجفی؛ کسی که زمین خورد، نه تمسخر، نه خوشحالی، نه شماتت. بلکه نگران شویم. ننوشته که ما در امان هستیم. مردم حتی مخالفان ما، برادران ما یا فرزندان ما یا پدرانمان هستند. چگونه از دردشان غصه می‌خوریم؟»
اکبر منتجبی، روزنامه‌نگار اصلاح‌طلب در صفحه مجازی خود نوشت: «از نجفی قدیس نسازید. یک‌بار ساختید، او را به این روز انداختید. دوباره نسازید. دوباره نگویید که پرچم مبارزه با فساد برداشته بود. او غرق شده بود. و اذا قیل لهم لاتفسدوا فی الارض قالوا انما نحن مصلحون... و هنگامی‌که به آنان گفته شود: در زمین فساد نکنید می‌گویند ما فقط اصلاح‌کننده‌ایم.»
غلامحسین کرباسچی هم در توئیتی عجیب و رمزآلود به ماجرای قتل همسر دوم محمدعلی نجفی شهردار سابق تهران اشاره کرد و نوشت: «ماهیت اسف‌بار حادثه قتل میترا استاد هرچه باشد نمی‌توان مسئولیت کسانی را که دو سال قبل علی‌رغم اصرار و تذکر برخی دلسوزان و مراکز مسئول، این چاه ویل را برای اصلاحات و نجفی حفر کردند نادیده گرفت.»
یکی دیگر از روزنامه‌نگاران اصلاح‌طلب نیز طی یادداشتی نوشت: «چرا انسان بااستعداد و درس‌خوانده و با وقاری مانند دکتر نجفی کارش به قتل رسید؟ در دام افتاد؟ عشق پیری‌اش جنبید؟ روح و روانش معیوب شد؟ یا ترکیبی از همه این‌ها؟ و یا هیچ‌کدام؟ امیدوارم دادگاه او علنی برگزار شود تا این راز سربه‌مهر از پرده برون افتد. گفته می‌شود او تهدیدهای همسر مقتولش را برای افشاگری تاب نیاورده است. مگر همسرش چه چیزی برای افشاگری داشته است؟»
هرچه باشد پرونده قتل میترا استاد را قبل از هر چیز باید پرونده عبرت نامید. عبرتی برای همگان، به خصوص اهل سیاست. حال باید منتظر ماند و دید دادگاه برای این پرونده جنایت جنجالی و تاسف‌بار چه حکمی صادر می‌کند. برخی افراد بی‌محابا و غیراخلاقی، هر نسبت و تهمتی را به مقتول -که دستش از دنیا کوتاه و مجالی برای دفاع از خود ندارد- می‌دهند، ضدانقلاب نیز درصدد است از این پرونده جنایی سواستفاده‌های خاص خود را کند. برخورد با تهمت‌زنان و شایعه‌پراکنان به موازات اطلاع‌رسانی به موقع و منصفانه، راهی معقول برای برخورد با حاشیه‌سازان است.