سرویس سیاسی-

«من روزانه نظرسنجی می‌کنم؛ یعنی در خیابان وقتی با ماشین می‌روم تمام چهره‌های مردم را نگاه می‌کنم؛ اینکه چند نفر لبخند دارند، چند نفر عصبانی‌اند و چند نفر قیافه‌شان گرفته است!» شاید باورکردنی نباشد، این‌ها جملات دکتر روحانی، رئیس‌جمهور کشورمان است که پس از گذشت 6 سال از فیلم تبلیغاتی‌اش (در انتخابات 92)، در 4 خردادماه جاری در دیدار با اصحاب رسانه، آنها را به‌نوعی تکرار کرد تا در بن‌بست گفتمانی دولت تدبیر و امید، رنگ پوپولیسم و هراس از آگاهی افکار عمومی را برجسته‌تر سازد؛ حرف‌هایی که در فضای مجازی به سوژه طنز تبدیل شد و واکنش و تعجب بسیاری از کاربران را برانگیخت.
درد مردم را نگویید؛
خودم هر روز نظرسنجی می‌کنم!
آقای روحانی، رئیس‌جمهور شامگاه شنبه در دیدار با جمعی از اصحاب رسانه پس از ایراد سخنانی درخصوص شرایط کنونی کشور و رسالت رسانه‌ها به پرسش مدیران مطبوعاتی و خبرنگاران حاضر در جلسه پاسخ داد.
وی در بخشی از پاسخ خود به سؤال خبرنگار شبکه خبر مبنی بر اینکه «چرا باید از من بپرسند دوباره ارزانی می‌شود یا خیر؟» گفت: «این سخن درست نیست که در روزنامه‌ها درد مردم را بگوییم تا رئیس‌جمهور بفهمد که درد مردم چقدر است! نه، رئیس‌جمهور و اعضای دولت می‌دانند. دولت من شاید یکی از دولت‌هایی باشد که خیلی در میان مردم است، من خودم بارها به دوستان گفته‌ام؛ من روزانه نظرسنجی می‌کنم؛ یعنی در خیابون وقتی با ماشین می‌روم تمام چهره‌های مردم را نگاه می‌کنم؛ اینکه چند نفر لبخند دارند، چند نفر عصبانی‌اند، چند نفر قیافه‌شان گرفته است و به هر شهری و در هر جمعیتی می‌روم، خودم نظرسنجی می‌کنم و نگاه آدم‌ها را نسبت به خودم می‌بینم؛ پس نیازی نیست که روزنامه‌ها از مشکلات مردم بنویسند تا رئیس‌جمهور باخبر شود! رئیس‌جمهور و دولت درد مردم را می‌داند.»
همچنین وی در بخشی از اظهاراتش ضمن گله و کنایه نسبت به اخبار پوششی صداوسیما گفت: «خبرنگاران با خبررسانی از قصابی و گوشت و... تفریح می‌کنند!»
واکنش کاربران به اظهارات عجیب‌وغریب روحانی
اظهارات عجیب‌وغریب روحانی و بازتاب گسترده ویدئوهای مربوط به آن در فضای مجازی، واکنش‌های مختلفی را از سوی کاربران شبکه‌های اجتماعی به دنبال داشت. از سویی برخی از کاربران اظهارات روحانی را دستمایه طنز و شوخی قرار دادند و برخی دیگر برایشان سؤال پیش‌آمده بود که رئیس‌جمهور در طول مسیر خود چهره‌های کدام قشر از مردم را معیاری برای نظرخواهی‌های خود قرار می‌دهد! آیا رئیس‌جمهور از مناطق جنوبی و محروم تهران هم عبور می‌کند تا چهره‌های مردمی که در حال تجربه تورم بالای 50 درصد هستند را مشاهده کند؟!
همچنین برخی از تیترها و عکس‌نوشت‌هایی که در فضای مجازی دست‌به‌دست می‌شد از این قرار بود؛ «نظرسنجی از روی چهره؟! شوخی می‌کنید جناب رئیس‌جمهور؟!»، «روحانی مرزهای نظرسنجی علمی رو درنوردید!»، «جناب رئیس‌جمهور اصلاً مگر شما از پشت شیشه‌های سیاه ماشینتان می‌توانید رنگ چهره مردم را ببینید و حالشان را متوجه شوید؟!»؛ « رئیس‌جمهور به قیافه کدام مردم نگاه می‌کند؟!» «آقای روحانی! ولنجک را رها کنید تا در جنوب شهر چهره‌ها را نشانتان دهیم» همچنین، سیدفرید موسوی، نماینده مردم تهران در مجلس در صفحه شخصی خود نوشت: «جناب رئیس‌جمهور بهتر است به‌جای مسیر هرروزه زعفرانیه تا پاستور، از مناطق حاشیه پایتخت هم عبور کنند تا چهره‌های رنج‌کشیده مردم شریف و صبور آن مناطق دقت بیشتری به نتایج نظرسنجی‌های روزانه جالب ایشان بدهد.»
پوپولیسم
پوپولیسم یا عوامگرایی در ادبیات سیاسی معاصر مبتنی بر این فرض است که عامه مردم افرادی ناآگاه، منفعل و ضعیف هستند و اساساً چیزی نمی‌دانند! همان بینش و منشی که در انتخابات ریاست جمهوری 92 و 96 شاهد آن بودیم و هم اکنون در ادبیات برخی دولتمردان موج می‌زند. مگر می‌شود در برابر مردمان مظلوم و آگاه و به همین راحتی داعیه این را داشته باشید که از پشت «شیشه دودی» در چند دقیقه از ولنجک تا پاستور «تمام چهره‌های مردم» را می‌بینید و «نظرسنجی» می‌کنید؟! با همین استدلال روزنامه‌ها هم نباید از مشکلات مردم بنویسند! اگر رسانه، واسطه میان مردم و مسئولان نباشد و مشکلات مردم را به گوش مسئولان نرساند، پس اساساً کارکرد آن چیست؟! به راستی اگر می‌شود با نگاه کردن به چهره مردم نظرسنجی کرد، این همه بودجه و هزینه انسانی از جیب دولت برای نظرسنجی برای چیست؟ جامعه دانشگاهی، اساتید علوم انسانی و جامعه‌شناسان نظری درباره این اظهارات رئیس‌جمهور ندارند؟
تکرار نظرسنجی از روی چهره؛
6 سال بعد از فیلم انتخاباتی
اردیبهشت 96 بود که حسین دهباشی، سازنده مستند انتخاباتی روحانی در سال92 در گفت‌وگویی درخصوص «فیلم تبلیغاتی روحانی» در انتخابات 92، راجع به جملاتی که دکتر روحانی در فیلمی که در ماشین نشسته و جملاتی در مورد جامعه می‌گوید، نکته مهمی را افشا کرد. دهباشی در این گفت‌وگو بیان کرد: «روحانی پیشنهاد من در این زمینه را قبول کرد، ابتدا می‌خواستیم خودش پشت فرمان بنشیند ولی گفت که خیلی وقت است پشت فرمان ننشسته لذا من پشت فرمان نشستم.»
دهباشی درباره این جملات روحانی در آن فیلم که می‌گفت «من سال‌هاست که وقتی بین منزل و اداره تردد می‌کنم و مردم را می‌بینم و چهره‌ها را مطالعه می‌کنم می‌بینم چقدر گرفته و چقدر عبوس است و خنده در چهره‌ها نیست»؛ تاکید می‌کند که این جمله هم متعلق به روحانی و واقعی نبوده بلکه این حرفها را خودش (دهباشی) به او یاد داده است تا بگوید.
دهباشی در بخش دیگری از این گفت‌وگوی خود رسماً تاکید می‌کند که روز به روز و با سیطره رسانه‌ها آدم‌هایی انتخاب می‌شوند که به شومن و بازیگر نزدیک‌تراند تا یک سیاستمدار. در حالی که این اظهارات تا کنون واکنشی رسمی از طرف روحانی و تیم اون نداشته است، آیا چند سال دیگر هم کسی پیدا خواهد شد و درباره پشت پرده اظهارات عجیب نظرسنجی از داخل ماشین افشاگری خواهد کرد؟
سانسور اظهارات روحانی
 در رسانه‌های دولتی
نکته جالب این ماجرا این بود که تیم رسانه‌ای رئیس‌جمهور و رسانه‌های دولتی وقتی حرف‌های روحانی رنگ پوپولیستی گرفته و تداعی گر سکانس‌های فیلم تبلیغاتی رئیس‌جمهور در انتخابات 92 است که پشت پرده آن از سوی کارگردانش افشا شده، دست به سانسور این بخش از سخنان رئیس‌جمهور زدند و به نقل از وی نوشتند: «روزانه هنگام رفت و آمد در خیابان‌ها و همچنین در سفرهای استانی از چهره‌های مردم شرایط کشور و زندگی آنها را شخصاً ارزیابی می‌کنم»! در حالیکه وی گفته بود: «روزانه»، «از داخل ماشین» با دیدن «تمام چهره‌های مردم»، «نظرسنجی» می‌کنم و می‌بینم که «چند نفر می‌خندند، چند نفر عصبانی هستند، چند نفر قیافه شان گرفته است». کلیدواژه‌هایی که هرکدامشان در جای خود قابل تامل هستند.
رئیس‌جمهور اخیراً بارها از لزوم داشتن اختیارات ویژه برای حل مشکلات کشور و بحث رفراندوم گفته است. اظهاراتی که با واکنش‌ها و مواضع مختلفی از سوی جریانات سیاسی رو‌به‌رو شده است. آیا این اظهارات را هم همانقدر باید جدی گرفت که نظرسنجی چهره‌ای از داخل ماشین قابل اتکاست؟