مرکز پژوهشهای مجلس:
تمایل کشورهای جهان به پرداخت یارانه نقدی افزایش یافته است
مرکز پژوهشهای مجلس در گزارشی، اعلام کرد که در بین برنامههای حمایتی کشورها از مردمشان، حرکت به سمت سیاستهای پرداخت نقدی بیش از پیش افزایش یافته است.
به گزارش خبرگزاری مهر، در بخشی از گزارش مرکز پژوهشهای مجلس آمده است: نگاهی به پراکندگی متداولترین برنامههای سیاستی دنیا نشان میدهد که از بین ۱۲۲ برنامه در سال ۲۰۰۴ میلادی، ۴۹ برنامه پرداخت نقدی بوده و ۷۳ برنامه دیگر بین سایر انواع برنامههای حمایتی توزیع شده که تا سال ۲۰۱۵ حرکت به سمت سیاستهای پرداخت نقدی بیش از پیش افزایش یافته است. مرکز پژوهشهای مجلس در گزارش خود افزوده است: از این رو سیاستهای پرداخت نقدی به سیاستهای کالایی و یا هر روش دیگر غیرنقدی ترجیح داده میشود. سیاستهای نقدی به لحاظ میزان اصابت به هدف، حداقل نشت، حداقل فساد، حفظ کرامت انسانی و بیشترین سرعت در تحقق اهداف و عدم نیاز به دستگاههای اجرایی و نهادهای گسترده، نسبت به روشهای غیرنقدی ارجحیت دارند. در این گزارش تصریح شده است: باید توجه داشت که پرداخت نقدی دارای الزامات و پیش فرضهایی است که بدون لحاظ آنها اجرای سیاست پرداخت نقدی توصیه نمیشود. از جمله این الزامات آن است که منابع پرداخت باید مشخص باشد، همچنین پرداخت نباید دائمی باشد و باید از قبل تعیین شود که به عنوان مثال تنها برای یک سال خواهد بود. پرداخت منظم نبوده و مقدار آن نیز برای مردم مشخص نیست تا تصور یک درآمد دائمی را ایجاد نکند. در بخشی از گزارش مرکز پژوهشهای مجلس آمده است: البته ممکن است سیاستگذار دغدغه تأمین حداقل کالری مورد نیاز خانوار را داشته باشد؛ هرچند پرداخت کالایی نمیتواند به طور کامل متضمن دریافت کالری باشد و با احتمال زیادی خانوارهایی که نیازمند پول نقد هستند، کالا را با پول نقد معاوضه خواهند کرد، با این حال تا حدی میتواند برای درصدی از خانوارها تأمین حداقل کالری باشد. راه حلی که در این زمینه مطرح میشود یارانه نقدی کالایی است. به طوری که کارت یارانه به منظور خرید کالای اساسی در اختیار خانوار قرار میگیرد، اما پس از مدت زمانی قابلیت نقدشوندگی دارد.
مرکز پژوهشهای مجلس در گزارش خود، پیششرطهای پرداخت نقدی-کالایی یارانه به شرح زیر آورده است: داشتن منابع مشخص،منظم نبودن پرداخت، پرداخت گاهبهگاه و غیردائمی، عدم ایجاد تعهد پرداخت برای دولت، امکان پرداخت به گروههای هدف (گروههای زیر خط فقر و حوالی خط فقر،) پویا بودن مکانیسم حذف و اضافه افراد (افرادی که به هر دلیل درآمدشان از کف مشخصی بالاتر میرود حذف و افراد نیازمند جدید اضافه شوند)، عدم ایجاد رانت برای مراکز توزیع کالاهای اساسی و امکان ثبتنام واحدهای خُرد به عنوان مرکز توزیع و ریالی بودن و نه کالایی بودن مبلغ کارت الکترونیک از شرایط و الزامات پرداخت یارانه نقدی- کالایی است.