فرهنگ مطالعه الزام انقلابی بودن
آرش فهیم
معمولا در دو مقطع زمانی، مسئله آسیب شناسی کتاب و هشدار نسبت به پایین بودن سرانه مطالعه در رسانهها و محافل فرهنگی بیشتر مطرح میشود؛ یکی موقع برگزاری نمایشگاه کتاب تهران در اردیبهشت و دیگری در نیمه دوم آبان و به مناسبت هفته کتاب و کتابخوانی. این دو مناسبت وضع شدهاند تا هم موانع ساختاری و مدیریتی در ارتقای فرهنگ مطالعه شناسایی شوند و هم اینکه کارزارهای مختلف برای تحریک و تشویق مردم به سمت کتاب و کتابخوانی به وجود آید.
چراکه ارتباط ضعیف با کتاب و نداشتن عادت مطالعه، به طور کلی و برای همه مردم یک ضعف به حساب میآید. اما مسئله برای یک «انقلابی» و «ولایتمدار» متفاوت است. چرا که میتوان کتابخوانی و انس با کتاب را از الزامات انقلابی و ولایی بودن دانست.
رهبر معظم انقلاب اسلامی بارها بر کتابخوانی به عنوان یک امر مهم فرهنگی تأکید فرمودهاند. شاید در هیچ کشوری، یک رهبر سیاسی یا حاکم را نتوان یافت که همچون آیتالله خامنهای برای فرهنگ و هنر اهمیت قائل شود؛ نگارش تقریظ بر کتابهای مختلف، حضور هر ساله در نمایشگاه کتاب،اشاره به کتابهای مختلف در سخنرانیها و بیانات درباره اهمیت ارتقای فرهنگ مطالعه، نزد ایشان از نشانههای این مهم هستند. بنابراین، میتوان گفت که یکی از شاخصهای فرهنگ ولایی، مطالعه و کتابخوانی است. یک ولایتمدار، پابند اصولی است که از سوی مرجع و الگوی وی مطرح میشود؛ بخشی از این اصول سیاسی و اعتقادی هستند و بخشی نیز در حوزه رفتارهای فردی تعریف میشوند، البته که هر دو حیطه، با هم، معنی و جلوه پیدا میکنند. همه میدانند که رهبر معظم انقلاب تا چه حد با کتاب انس و الفت دارند و خود ایشان نیز بارها به بیان این موضوع پرداختهاند. با این حساب،یک فرد چطور میتواند چنین الگو و مرجعی داشته باشد و برخلاف آن عمل کند؟
بر این اساس، هر فرد انقلابی و مکتبی، باید مطالعه و سرگرم شدن با کتاب را به عنوان فعالیتی ولایی به شمار آورد. تشویق به کتابخوانی و اهدای کتاب به یکدیگر نیز نوعی امر به معروف محسوب میشود. همه ادارهها، نهادها و مراکز مدعی انقلابی و ولایی بودن نیز باید گسترش فرهنگ مطالعه را یکی از وظایف خود بدانند و در این زمینه برنامهریزی کنند.
در زمانهای که دشمنان انقلاب بیش از پیش در حوزه فرهنگ و رسانه سرمایهگذاری و فعالیت میکنند، مردم انقلابی نیز محکوم به کار و فعالیت بیشتر در این زمینه هستند.