هم‌نوا با کاروان‌های عشق و ایثار و شهادت
هدیه آقاپور
راهیان نور، بحمدالله این حرکت موفّق -که چند سالی است در کشور راه افتاده و روز‌به‌روز توسعه پیدا کرده است- یکی از جلوه‌های پاسداشت دوران دفاع مقدّس است. دوران دفاع مقدّس را حقیقتاً بایستی گرامی شمرد،عزیز شمرد و پاسداری کرد، چون آن هشت سال تضمین‌کننده حیثیّت کشور و هویّت ملّت و امنیّت فعلی و عزّت ملّت ایران شد.
(۱۹ /اسفند/ ۱۳۹۶مقام معظم رهبری)
هشت سال دفاع مقدس با آنکه ناخواسته و نابجا بر سرزمین پاک و مردم نیک اندیش ایران تحمیل شد اما آموزه‌های حماسی و معنویش آنقدر فراوان است که هزاران سال باید از دانشگاهش بهره برد، دارالفونی که نسل امروز و فردا در آن نورانی می‌شوند.
راهیان نور؛ دانشگاه ارزش‌ها
هر ساله سفر تربیتی معنوی با اعزام دانش‌آموزان به کربلای ایران رنگ و بوی خاصی می‌گیرد و خاطرات جبهه‌ها را در برخی استان‌های ایران بازنشر می‌دهد. آنها می‌خواهند مسیر معرفت شناسی را در جبهه‌های غرب و جنوب کشور در پیش گیرند.
کاروان‌هایی که می‌خواهند از دانشگاه جبهه‌های جنگ تحمیلی دست پر برگردند و برای آینده سرزمینشان کم نگذارند. علم بیاموزند، دانایی پیشه کنند، فریب زرق و برق دشمن را نخورند و دیو و اهریمن را از درون برهانند تا سرافراز باقی بمانند.
این برنامه ملی آشنایی بیشتر دانش‌آموزان با فرهنگ و ارزش‌های دوران هشت سال دفاع مقدس را رقم می‌زند. همچنین این سفر سازنده در ایجاد روحیه معنویت و اخلاق در دانش‌آموز نقش بسیار تاثیرگذاری دارد.
علی رمضانی مدیرکل فرهنگی و هنری، اردوها و فضاهای پرورشی راهیان نور درگفت‌وگو با گزارشگر کیهان می‌گوید: «راهیان نور یکی از اردوهای با ارزش و جهادی ماست و رسالت ما در این سفر این است که ارزش‌های دفاع مقدس را به نسل جوان انتقال دهیم.»
وی ادامه می‌دهد: «بنا داریم امسال حدود 600 هزار نفر به مناطق عملیاتی غرب کشور که شامل استان‌های آذربایجان غربی، کردستان، ایلام، هرمزگان و بوشهر است اعزام کنیم.»
رمضانی تصریح می‌کند: «بیشتر اردوهای راهیان نور ما در فصل زمستان به جنوب کشور است و تابستان‌ها نیز اردوها برای مناطق غربی کشور خواهد بود، این امر برنامه مشترکی میان آموزش و پرورش و سپاه است که هر دو ارگان با جدیت برگزاری راهیان نور را پیگیری می‌کنند.»
مدیرکل فرهنگی و هنری، اردوها وفضاهای پرورشی راهیان نور می‌افزاید: «در تلاش هستیم تا علاوه‌بر کمیت، کیفیت اردوهای راهیان نور را بالا ببریم و با انجام کارهای فرهنگی و عقیدتی بتوانیم دانش‌آموزان را به عنوان سفیران خودمان به اردوها اعزام کنیم.»
وی اضافه می‌کند: «هر ساله اردوهای راهیان نور از مهرماه آغاز می‌شود و دانش‌آموزان به این مناطق سفر می‌کنند اما از 20 اسفندماه بیشتر اعزام‌ها خانوادگی است.»
رمضانی تاکید می‌کند: «فعلا امکان حضور دانش‌آموزان ابتدایی در راهیان نور نیست اما سیاست‌ها و برنامه‌ریزی‌ها در آینده بر این است که در مقطع ابتدایی با استفاده از ظرفیت نمایشگاهی دفاع مقدس که در استان‌ها و شهرستان‌ها وجود دارند دانش‌آموزان بتوانند از این مناطق بازدید داشته باشند تا با فرهنگ ایثار و شهادت آشنا شوند.»
وی ادامه می‌دهد: «اعزام کاروان‌های راهیان نور به عنوان یک حرکت نمادین، حماسه آفرینی رزمندگان و شهدای دوران هشت سال دفاع مقدس را در جامعه باز آفرینی می‌کند. اجرای این برنامه مهم ملی به هر ایرانی یادآوری می‌کند که امنیت و آرامش جامعه ایرانی و جایگاه رفیع کشور در دنیا حاصل ایثار عزیزانی است که جانشان را فدای دین، انقلاب، وطن و ولایت کردند.»
مدیرکل فرهنگی و هنری اردوها وفضاهای پرورشی راهیان نور تصریح می‌کند: «در این سفر امکان آشنایی دانش‌آموزان و دانشجویان با تاریخچه جنگ تحمیلی، فرهنگ بومی و تاریخی هفت استان ایران که در دوران جنگ در معرض مستقیم آن قرار گرفته بودند نیز فراهم می‌آید. دانش‌آموزان و دانشجویانی که راهی این سفر می‌شوند با دیدن آثار پرعظمت جنگ، سر به سجاده شکر می‌گذارند و کسب معرفت می‌کنند.»
رمضانی خاطرنشان می‌کند: «بیانیه گام دوم انقلاب که توسط رهبر معظم انقلاب اعلام شد نقشه راه ما برای آینده بوده و بسیار مهم است که این پیام به دانش‌آموزان انتقال داده شود و راهیان نور بستر مناسبی برای کار کردن روی این مفاهیم خواهد بود.»
راهیان نور هم یک سفر است، اما سفری به درون. اگر چه به ظاهر مسیری را در ایامی میپیمایی و از شهرهایی عبور میکنی، اما در این سفر بیش از آنکه به جاذبههای محیط اطرافت بنگری، به درون خود سری خواهی زد.
به مقایسه خود با شهیدان خواهی پرداخت و فاصلهها را درک خواهی کرد، اما مأیوس نمیشوی و شهیدان را انسانهایی نظیر خود مییابی که در مسیر الهی شدن، فرصتها را غنیمت شمرده و حدود الهی را رعایت کردند.
بیانیه گام دوم انقلاب و راهیان نور
راهیان نور یک سفر تربیتی است که دانش‌آموزان در آن در کلاس درس شهدا شرکت می‌کنند تا ایثار و ولایت مداری بیاموزند.
اردوهای سال جاری، نخستین تجمعی است که در روزهای آغازین دهه پنجم انقلاب اسلامی و ایام پس از صدور بیانیه گام دوم انقلاب با حضور جوانان و نوجوانان انقلابی تشکیل می‌شود و از این حیث قابل توجه است.
آنچه که در بیانیه گام دوم انقلاب از سوی امام خامنه‌ای مطرح شده است نگاهی به گذشته و راهبردی برای آینده است که عمدتا جوانان را مخاطب قرار داده است، از این رو اردوهای راهیان نور که هم نگاه به گذشته یعنی دفاع مقدس دارد و هم الگوهایی از شهدا برای رفتار آینده مخاطبین که اکثریت آنان را جوانان تشکیل می‌دهند، دارد، بستر مناسبی برای دعوت زائران به عملی کردن گام دوم انقلاب است.
دکتر لاله افتخاری، عضو جبهه پیروان خط امام و رهبری و مسئول تشکل بانوان دفتر نمایندگی آستان قدس رضوی در گفت‌وگو با گزارشگر کیهان می‌گوید: «راهیان نور یک سنت حسنه است که جهت احیا 8 سال دفاع مقدس، خاطرات ایثار، شهادت، ازخودگذشتگی، خودباوری، غیرت و دفاع از اسلام و ولایت برگزار می‌شود.»
وی ادامه می‌دهد: «آنچه که شهدا، رزمندگان و جانبازان آفریدند در اصل همان کلیدواژه‌ای بود که مقام معظم رهبری در بیانیه گام دوم به عنوان کلیدواژه «ما می‌توانیم» به کار بردند و آن زمان که ما هیچ امکاناتی نداشتیم از جمله امکانات نظامی، تا همراهی نکردن رئیس‌دولت وقت با رزمندگان، نوپا بودن جمهوری اسلامی و تعدد دشمنان، با خودباوری و عدم عدول از اصول و ارزش‌ها باعث شد 8 سال دفاع مقدس به پیروزی برسد.»
افتخاری تصریح می‌کند: «امروز راهیان نور بستری برای آشنایی بیشتر همه مردم به ویژه کسانی که آن زمان نبودند از جمله نسل سوم و چهارم تا از دفاع مقدس الگوگیری گرفته و هویت پیدا کنند و به خودباوری برسند چراکه هجمه‌ها علیه جوانان بیشتر است.»
عضو جبهه پیروان خط امام و رهبری اضافه می‌کند: «کسانی که دفاع مقدس و انقلاب را ندیدند با حضور در سفر راهیان نور خیلی چیزها را از نزدیک لمس خواهند کرد و به قول رهبری معظم انقلاب، «امروز زنده نگه داشتن یاد شهیدان کاری کمتر از شهادت نیست.»
وی خاطرنشان می‌کند: «راهیان نور باید آغاز زندگی جوانان ما با یک شهید باشد به این معنی که یک شهید را انتخاب کنند و از او الهام گیرند و با او حرکت کنند و این باعث می‌شود که پس از بازگشت از این سفر معنوی هویت بگیرند.»
ما در هشت سال دفاع مقدس ثابت کردیم که ما می‌توانیم و توانستیم، ما تسلیم نمی‌شویم، عقب نخواهیم نشست و آرمان‌های ما آرمان پیروزی، پیشرفت و ساخت جامعه و تمدن اسلامی است، به یقین راهیان نور، زاِئران راهیان نور و فرهنگ راهیان نور تجدید پیمان با جهادگران دفاع مقدس، تجدید بیعت با شهدا و تمرین یقین و فهم جهادی و انقلابی برای ادامه راه انقلاب در گام دوم است.
تجربه در این سال‌ها از راهیان نور نشان می‌دهد که این سفر معنوی منشاء دستاوردهای خوبی است، به طوری که باید نسبت به آن اهتمام ویژه داشت از جمله این دستاوردها می‌توان به خودسازی و بصیرت افزایی افرادی که در این سفرها حضور می‌یابند‌اشاره کرد.
از آنجا که راهیان نور خود نیز از دستاوردهای دفاع مقدس شناخته می‌شود لذا در ترویج فرهنگ ایثار و شهادت نیز امری اجتناب ناپذیر محسوب می‌شود.
همسفران وادی عشق و شهادت
تردیدی نیست که یکی از این سرمایه‌گذاری‌ها و البته راه‌های عملی برای استخراج این گنجینه عظیم، برگزاری اردوهای عمومی بازدید از مناطق عملیاتی در کشور و حضور در یادمان‌های شهدا و ایثارگران آن دوران یا همان راهیان نور است؛ برنامه‌ای که البته سال هاست به همت دست‌اندرکاران این امر اجرایی می‌شود تا مناطقی از غرب و جنوب غرب کشور در طول سال به ویژه در روزهای پایانی هر سال و آغاز سال جدید، پذیرای خیل مشتاقان این راه نورانی باشد.
مرتضی احمدی از فعالان حوزه فرهنگ مقاومت اسلامی در گفت‌وگو با گزارشگر کیهان می‌گوید: «راهیان نور را باید سفری زیارتی دانست که برای زنده نگداشتن یاد شهدا و ایثارگران و همچنین جلوگیری از فراموشی و تحریف دفاع مقدس به عنوان گنجینه عظیم تاریخی انقلاب اسلامی و دوران معاصر ایران به انجام می‌رسد؛ سفری که زائران، خادمان، راویان و یادمان‌ها عناصر اصلی سازنده آن هستند که با حذف هر کدام از این عناصر، راهیان نور هویت خود را از دست می‌دهد.»
وی ادامه می‌دهد: «بدون شک حضور در سرزمینی که بوی عشق می‌دهد و قدم زدن بر روی خاکی که روزگاری جوانانی با روحی بلند و عزمی راسخ در مسیر رسیدن به هدف گام نهادند تاثیر شگرفی بر روح پاک و بی‌آلایش جوانان این مرزو بوم خواهد گذاشت.»
احمدی می‌افزاید: «سفری از جنس معنویت با روحی مشتاق از نشنیده‌ها و ندیده‌ها تا بلکه با صیقل روح و پروازش در آسمانِ دیارِ شهدا، پاسخی برای سؤالات بی‌شمار خود از چرایی‌اشتیاقشان برای رفتن به میدان جنگ و نثار جانشان در مسیر عزت و اقتدار کشور بیابند.»
این فعال فرهنگی تصریح می‌کند: «جوانانی که قرار است پرچم اقتدار و پیشرفت کشور را در آسمان جهان به اهتزاز درآورند باید وارثانی به حق برای شهدا و رزمندگان باشند که درس شجاعت و ازخودگذشتگی را برای آنها مشق کرده‌اند.»
احمدی تاکید می‌کند: «بازدید از جبهه دفاع مقدّس را که بتدریج به سنّتی ارزشمند تبدیل شده، باید تاثیرگذارترین حلقه زنجیره فرهنگی کشور دانست که توانسته است با انعکاس و یادآوری مجاهدت‌های نسل اوّل و دوم انقلاب در دفاع از مرزهای اعتقادی و سرزمینی، کار بسیار دشوار و پیچیده انتقال مفاهیم و معارفی چون عبودیت، اخلاص، ایثار، شهادت و مجاهدت برای حفظ دین و استقلال و آزادی را، به نسل‌های جدید، که بیشترین جمعیت بازدید‌کننده را تشکیل می‌دهند، به آسانی انجام می‌دهد.»
این فعال فرهنگی یادآور می‌شود: «راهیان نور در نگاه رهبر معظم انقلاب، فناوری استفاده از معدن طلای دوران دفاع مقدس و ابتکاری مهم در پاسداشت مقاومت عظیم مردم در برابر توطئه دشمن به شمار می‌رود که از فراموش شدن ارزش‌ها و آموزه‌های آن مقطع تاریخ ساز، جلوگیری و تاسی به آن می‌تواند پیش روندگی و پیش برندگی انقلاب و آرمان‌های بلند مجاهدان و شهیدان حماسه ساز این سرزمین را تضمین کند.»
وی خاطرنشان می‌کند: «اردوی راهیان نور به عنوان یک حرکت عظیم فرهنگی، ظرفیت مناسبی برای نهادینه کردن فرهنگ ایثار و شهادت و رفع شبهات دانش‌آموزان دراین زمینه است.»
فقط اینجاست که «بی نامی» تو را نامدار کرده و به تو هویت می‌بخشد. اینجاست که هوایت، همه را هوایی می‌کند... به گمانم در هیچ نقطهای از عالم، زیارت سیده زنان عالم مثل شلمچه نمیچسبد؛ به گمانم هیچ جا مثل طلائیه روضه قمر بنیهاشم (ع) تو را جذب نمیکند.