آیا به طور مداوم با خشکی و چسبندگی دهان مواجه هستید؟ بیشتر مواقع، خشکی دهان به واسطه دلیلی ساده مانند کم‎آبی بدن یا شرایط آب و هوایی رخ می‌دهد.
به گزارش «اکتیو بیت»، اما اگر بدون در نظر گرفتن فصل و اینکه چه میزان مایعات مصرف می‌کنید همواره با احساس خشکی دهان مواجه هستید، می‌تواند نشانه‌ای از شرایطی جدی‌تر مانند بیماری کرون یا دیگر بیماری‌های خودایمنی باشد.
در ادامه با برخی از دلایل شایع خشکی دهان بیشتر آشنا می‌شویم.
داروها
داروهای بسیار زیادی وجود دارند که می‌توانند موجب خشکی دهان شوند و نمونه‌هایی مانند داروهای شیمی درمانی برای درمان سرطان با خشکی دهان پیوند خورده‌اند. بنا بر گزارش کلینیک مایو، افرادی که درمان فشار خون بالا و اضطراب را دنبال می‎کنند و همچنین داروهای رفع احتقان، آرامبخشی عضلانی و ضددرد مصرف می‎کنند نیز ممکن است با خشکی دهان مواجه شوند. با این وجود، مقصر اصلی در این زمینه داروهای ضدحساسیت و ضدافسردگی هستند.
اگر داروی تجویزی برای شما موجب خشکی دهان می‎شود با پزشک خود درباره تغییر آن صحبت کنید. متاسفانه، در برخی موارد، به ویژه زمانی که داروی مصرفی ضروری است، نمی‎توان گزینه دیگری را مد نظر قرار داد. برای مقابله با این عارضه جانبی می‏توانید از آدامس بدون قند یا نعناع استفاده کنید. این مواد به تحریک جریان بزاق کمک می‎کنند.
کم‎آبی بدن
افراد بسیاری به میزان کافی در طول روز آب نمی‎نوشند. نوشیدن آب فراوان فواید سلامت شگفت‎انگیز بسیاری دارد و می‎تواند از مشکلات دیگر مانند کم‎آبی بدن پیشگیری کند. کم‎آبی بدن می‎تواند به تنهایی برای خشک شدن غشاهای مخاطی دهان و کاهش بزاق کافی باشد.
کم‎آبی بدن یکی از نشانه‎های هشداردهنده است که باید جدی گرفته شود. این شرایط می‎تواند موجب تب، تعریق بیش از حد و حتی استفراغ شود. کم‎آبی بدن به طور مداوم یا برای مدت زمانی طولانی می‏‎تواند مشکلاتی جدی‌تر از خشکی دهان را رقم بزند و به زخم‎های دهان یا یک عفونت منجر شود. اگر فعالیت جسمانی موجب خشکی دهان شما می‎شود، یک بطری آب برای مقابله با این شرایط به همراه داشته باشید.
آب و هوا
خشکی دهان می‎تواند به واسطه سطوح رطوبت شکل بگیرد. زمانی که سطوح رطوبت هوا کم است، هوای خشک می‎تواند موجب خشک شدن غشاهای مخاطی شده و خشکی دهان را در پی داشته باشد. مرطوب نگهداشتن دهان و بینی ضروری است تا از این طریق احتمال سرماخوردگی، آنفلوآنزا و آلرژی‎ها کاهش یابد. از این رو، خرید یک دستگاه مرطوب‎کننده هوا می‎تواند سرمایه‎گذاری خوبی باشد.
پوسیدگی دندان
یک رژیم غذایی سرشار از قند در ترکیب با بهداشت نامناسب دهان و دندان به پوسیدگی دندان و فساد در خط لثه منجر می‎شود. این پوسیدگی تدریجی کاهش ترشح بزاق را به همراه دارد و در نهایت با خشکی دهان ناراحت‎کننده و مزمن مواجه می‎شوید که هرچه بیشتر فساد دندان و لثه را تشدید می‎‌کند.
آسیب عصبی
آسیب عصبی که به واسطه آسیب‌دیدگی شدید در ناحیه گردن یا سر شکل می‎گیرد، می‎تواند به اعصاب غدد بزاقی صدمه بزند. در نتیجه، اعصاب برای تولید بزاق پیام‎های درستی به غدد ارسال نمی‎کنند و خشکی دهان رخ می‎دهد.
دیابت
خشکی دهان اغلب یکی از نشانه‎های آشکار دیابت است که در زمان بالا بودن قند خون و دیابت کنترل نشده رخ می‎دهد. در این شرایط، کتون‎ها مایع از دست می‎دهند یا بزاق به میزان کافی تولید نمی‎شود و نمی‎تواند دهان را مرطوب نگهدارد. کم‎آبی شدید و خشکی دهان و همچنین دشواری در جویدن و قورت دادن غذا نتیجه نهایی است.
بیماری‌های خودایمنی
خشکی دهان و بینی ممکن است از نشانه‌های هشداردهنده اولیه یک بیماری خودایمنی مانند بیماری کرون یا سندرم شوگرن، بیماری که به غدد تولیدکننده مخاط حمله می‌کند، باشد. خشکی دهان و خشکی چشم در میان علائم شایع سندرم شوگرن قرار دارند. افراد مبتلا به ویروس اچ‌آی‌وی نیز مستعد خشکی دهان هستند. بهترین روش برای تشخیص این شرایط نوشیدن مقداری آب است و اگر این کار کمکی به برطرف شدن مشکل نکرد، می‌توان به یک بیماری خودایمنی مشکوک شد.
سندرم شوگرن و بیماری کرون تنها بیماری‎های خودایمنی نیستند که بر غدد بزاقی تاثیر می‎گذارند. از موارد دیگر می‎توان به اچ‌آی‌وی/ایدز، لوپوس و آرتریت روماتوئید‌ اشاره کرد. در حقیقت، سندرم شوگرن اغلب در افرادی که از لوپوس یا آرتریت روماتوئید رنج می‎برند، رخ می‎دهد، در نتیجه هر فرد مبتلا به این بیماری‎ها باید نسبت به خشکی دهان توجه ویژه‎ای داشته باشد. بهترین روش برای مقابله با علائم شکل گرفته جویدن آدامس یا خرید اسپری بزاق است.
پیری
با افزایش سن، تغییرات بسیاری در بدن ما رخ می‎دهند که خشکی دهان نیز یکی از این موارد است. به گزارش کلینیک مایو، افراد پیر احتمال بیشتری دارد خشکی دهان را تجربه کنند. دلایل بسیاری برای این شرایط وجود دارد که از آن جمله می‎توان به نوع داروهای مصرفی، چگونگی پردازش داروها توسط بدن، میزان دریافت مواد مغذی از رژیم غذایی و مشکلات سلامت احتمالی‌اشاره کرد.
درمان سرطان
افرادی که روند درمان بیماری سرطان را دنبال می‎کنند به احتمال زیاد خشکی دهان را تجربه خواهند کرد. داروهای شیمی درمانی ماهیت بزاق و مقدار تولید آن را تغییر می‌دهند.
احتمال بروز این شرایط در صورت بروز سرطان در ناحیه سر و گردن بیشتر است، زیرا پرتودرمانی می‎تواند به غدد بزاق آسیب وارد کند. اگر غدد بزاق عملکرد درستی نداشته باشند، به میزان کافی بزاق تولید نمی‎کنند. در برخی موارد این شرایط موقتی است و پس از اتمام درمان برطرف می‌شود، اما مواردی نیز وجود دارند که موجب آسیب دائمی می‌شوند. البته همه چیز به محل تحت تاثیر قرار گرفته توسط سرطان و میزان پرتودرمانی یک بیمار بستگی دارد.
سبک زندگی
سیگار کشیدن، جویدن تنباکو، یا استفاده از مواد مخدر از جمله مواردی هستند که می‎توانند به خشکی دهان منجر شوند. سیگار کشیدن و جویدن تنباکو می‎تواند تاثیر چشمگیری بر میزان بزاق تولیدی در دهان داشته باشند. سیگار کشیدن تولید بزاق را کند می‎کند و مصرف الکل می‎تواند به کم‎آبی بدن منجر شود که هر دو مورد شرایط را برای خشکی دهان فراهم می‌کنند.
اگر در حال حاضر از میزان کم تولید بزاق رنج می‎‏برید، باید سیگار کشیدن را ترک کنید زیرا تنها شرایط را وخیم‌تر می‎کند. توجه داشته باشید که سیگار کشیدن می‌تواند به بیماری قلبی، پوسیدگی دندان، بیماری ریه و بسیاری موارد دیگر نیز منجر شود.
خروپف
خروپف اغلب موجب می‌شود تا افراد از طریق دهان تنفس کنند که می‌تواند به خشکی دهان منجر شود. اگر خشکی دهان شما بیشتر هنگام صبح و پس از بیدار شدن از خواب احساس می‎شود، خروپف می‌تواند مقصر اصلی باشد. اگر همواره با خشکی دهان از خواب بیدار می‎شوید، می‎تواند نشانه‌ای از ابتلا به آپنه خواب باشد.
مشکلات سینوسی
مشکلات سینوس می‌توانند علائمی ناخوشایند را شکل دهند که خشکی دهان یکی از آنها محسوب می‌شود. هر فرد مبتلا به انحراف تیغه بینی یا پولیپ‌های بینی ممکن است با دشواری در تنفس از طریق بینی مواجه شود و این کار را با کمک دهان انجام دهد. اگر با این شرایط و دیگر مشکلات سینوس مواجه هستید، برای بررسی دقیق شرایط به پزشک مراجعه کنید.