بهترین کتاب‌های مشرق زمین کجا هستند؟
یادم هست که استاد بزرگوار ما حکیم عالیقدر مرحوم آقا میرزا مهدی آشتیانی(اعلی‌الله مقامه) که واقعا مرد حکیم و فیلسوفی بود و در حدود بیست و پنج سال قبل به قم آمده بودند و تدریس می‌کردند، قضیه‌ای نقل کردند، ایشان گفتند: رفته بودم به یکی از کتابفروشی‌ها و کتابی می‌خواستم. کتابفروش یک نسخه خطی از کتابی که من نمی‌شناختم و در ریاضیات بود، به من ارائه داد و گفت: آقا میرزا این کتاب شاید به درد شما بخورد، شما از من بخرید، گفتم: قیمتش چقدر است؟ گفت: ده تومان. با پول آن موقع ده تومان خیلی زیاد بود و من هم نداشتم که بدهم ولی وقتی که کتاب را نگاه کردم، اجمالا فهمیدم که از کتاب‌هایی است که ریاضیون اسلامی نوشته‌اند و ممکن است ارزش‌های زیادی داشته باشد.
گفتم: من می‌خرم، به شرط آنکه در قیمتش تخفیف بدهی. کتابفروش حاضر نشد تخفیف بدهد. اما هنوز آن کتاب روی ویترین بود و ما داشتیم چانه می‌زدیم که یک مرد خارجی وارد شد، و چشمش به کتاب افتاد، پرسید: قیمت این کتاب چقدر است؟ کتابفروش گفت: ده تومان. او فورا ده تومان را داد و مثل برق بیرون رفت. بعدها فهمیدم این کتاب دست به دست شده و در همین تهران میان نسخه‌شناس‌ها به مبالغ هنگفتی تقویم شده که برای ما قابل تصور نبود. معلوم شد اولا خود کتاب از نظر محتوا بسیار نفیس بوده و ثانیا نسخه منحصر به فرد بوده و کتاب را برده‌اند برای کتابخانه‌های اروپا. معلوم شد که این آدم از اروپا، از یکی از کتابخانه‌های اروپا ماموریت داشته که این کتاب را و شاید بعضی کتاب‌های دیگر نظیر این کتاب را از کتابخانه‌های مشرق زمین پیدا کند و ببرد. این تفاوت یک ملت رشید و لایق است که حتی ارزش سرمایه‌های دیگران را هم درک می‌کنند... شما الان اگر بخواهید بهترین کتاب‌های مشرق زمین و نسخه‌های بسیار عالی اسلامی را پیدا کنید، در کجا می‌توانید پیدا کنید؟ در تهران می‌توانید پیدا کنید؟ در اصفهان می‌توانید پیدا کنید؟ خیر در کتابخانه‌های اروپا یا آمریکا یا شوروی می‌توانید پیدا کنید، یا لااقل در آنجا بهتر می‌توانید پیدا کنید. (1)
_______________________
1- انسان و سرنوشت، شهید مرتضی مطهری(ره)، ص 162