تجربه حمایت از کالای ایرانی در شبکه آی فیلم
محسن محمدی
اگر یک اثر نمایشی و بطور مشخص، سریال تلویزیونی را به مثابه محصول و کالایی فرهنگی بدانیم، آنگاه این ادعا که آی فیلم سرآمد شبکههای تلویزیونی در حمایت از تولید و کالای ایرانی است، پربیراه و گزافه گویی به نظر نمیرسد. شبکه آی فیلم از بدو تاسیس تا به امروز، پرشمار مجموعه و فیلم ایرانی را برای مخاطبان متنوع خود تدارک دیده و روی آنتن فرستاده است. این کنش هوشمندانه و سودمند از چند منظر قابل ارزیابی و امتیازدهی است.
اول، پخش سریالهای ماندگار و برخوردار، به نوعی قابلیتها و پتانسیلهای ساخت آثار نمایشی را در تلویزیون ایران و شبکههای متعددش یادآوری و به رخ میکشد. هنوز هم سریالهایی که واجد شرایط و المانهای شاخص هستند، از مقبولیت فراوان در میان مخاطبان میلیونی این رسانه مرجع و فراگیر برخوردار بوده و به قول معروف، پربیننده هستند و بازپخش این آثار از طریق آی فیلم، محمل اثبات این ادعا است.
دوم، شبکه آی فیلم و کانالهای چندگانهاش با بازپخش برخی از سریالهای نوستالژیک تلویزیونی، فرصتی ناب را در اختیار بینندگان خود قرار میدهند برای خاطره بازی. بهطور قطع، تماشای دوباره مجموعههای ماندگار گذشته، حال خوبی را برای مخاطب رقم میزند و او را به سالهای دور میبرد؛ سالهایی دور با انبوهی از خاطرات شیرین و رشک برانگیز.
سوم، نمایش آثار متعلق به گذشته، این فرصت را فراهم میآورد تا مخاطبانی که در پخش اولیه، کم سن و سال بودهاند یا مجال تماشای سریالها و فیلمها را نداشتهاند، با فراغ بال به دیدن این آثار بنشینند و به نوعی جبران مافات کنند. بطور حتم، گرفتاریهای ایام ماضی و دلایل دیگری از جمله ساعت پخش نامناسب، پرشمار بینندگانی را از تماشای سریالها و فیلمها محروم کرده و حالا، با بازپخش این آثار از آی فیلم، فرصتی دوباره برایشان مهیا میشود تا مجموعههای محبوب خود را ببینند و لذت ببرند.
چهارم، بازپخش مجموعههایی که دو سه دهه از عمرشان میگذرد، به نوعی یادوارهای است برای هنرپیشههای فقیدی که در این آثار هنرنمایی کردهاند و حالا دیگر در میان ما نیستند. به تعبیر بهتر، سیاست شبکه آی فیلم در بازنمایش سریالهای ماندگار و به خصوص تاریخی از جمله سربداران، روزی روزگاری، هزاردستان، امام علی(ع) و... بهانهای است برای زدودن زنگار و غبار گذشت زمان و فراموشی از چهرههای ماندگاری که سالها برای سرگرمیسازی مردمان این مرز و بوم کوشیدهاند و عمر و جان خود را بر سر راه این هدف مقدس هزینه کردهاند. از سوی دیگر، مخاطبان جوان و نوجوانی که شاید آن روزها را به یاد ندارند فرصتی دوباره به دست میآورند، هم برای تماشای آثار ماندگار تلویزیون و هم، آشنایی با بازیگران پیشکسوت و توانای از دست رفته.
پنجم، گاهی زمان میخواهد تا عیار و اصالت یک اثر نمایشی بیش از پیش عیان شود. چه بسا سریالهایی که در پخش اول، اقبال چندانی ندیدهاند و مهجور ماندهاند اما در بازنمایشهای شبکه آی فیلم، نقاط قوت و شاخصههای هنریشان هویدا و با استقبال مخاطبان مواجه شدند. نمونه بارز این نوع آثار، سریال «تفنگ سرپر» به کارگردانی امرالله احمدجو است که در زمان پخش اولیه به علت نمایش در ساعات نامناسب، آن چنانکه باید و شاید دیده نشد اما در بازپخش از شبکه آی فیلم، قدر و منزلتی دوباره و در خور توجه دید و بزرگی کار دستاندرکارانش بیش از پیش هویدا شد.
ششم، بازپخش مجموعههایی که سالها از تولیدشان میگذرد از شبکه آی فیلم، به مجالی دوباره میماند برای دیده شدن بازیگرانی که در سالهای نه چندان دور پرکار بودهاند و حالا، به دست نسیان سپرده شده و کنج عزلت گزیدهاند. به قطع یقین، بینندگان شبکه آی فیلم علاوهبر مخاطبان عام، تهیه کنندگان، کارگردانان و عوامل ساخت آثار نمایشی در تلویزیون هم هستند و چه بسا، با تماشای آثار قدمتدار و مشاهده بازیگران پرکار دیروز، فرصتی مهیا شود برای دعوت دوباره از این هنرمندان برای حضور و ایفای نقش در مجموعههای جدیدی که در قاب جادویی در حال ساخت است و یا ساخته خواهد شد.
شبکه آی فیلم با نمایش مجموعههای ایرانی برای مخاطبان فارسی زبان، عرب زبان و آنهایی که به انگلیسی تکلم میکنند و نیز فارسی زبانان افغانستان و تاجیکستان، حمایتی تمام قد را از آثار نمایشی و به تعبیر بهتر، کالای ایرانی در پیش گرفته و در این زمینه، پیشقدم و جریان ساز است.