سرویس سیاسی-

روز جمعه همزمان با اتمام نشست اول FATF در سال 2019، بیانیه‌این نهاد منتشر شد. بر خلاف آنچه که حامیان داخلی FATF ادعا می‌کردند، با وجود اینکه ایران به دو کنوانسیون پالرمو و CFT ملحق نشده است، اما تعلیق ایران از لیست سیاه این نهاد (لیست کشورهای پرریسک و غیرهمکاری که باید علیه آنها اقدامات مقابله‌ای صورت پذیرد) تمدید شد و ایران به لیست سیاه بازنگشت.
از سوی دیگر FATF در بیانیه خود، ایران را تهدید به اجرای بخش بسیار ضعیفی از اقدامات مقابله‌ای کرده است. این نهاد در بیانیه خود اعلام می‌کند که اگر تا ژوئن 2019 (4ماه دیگر) قوانین باقیمانده مطابق با استانداردهای این نهاد تصویب نشود، «درخواست افزایش بازرسی‌های نظارتی بر شعبات موسسات مالی» ایرانی مستقر در خارج از کشور را خواهد داد.
در متن این اعلامیه آمده است: « اگر ايران تا ژوئن 2019 قوانين باقيمانده را در چارچوب استانداردهاي اف اي تي اف تصويب نکند، اف اي تي اف خواستار افزايش بازرسي هاي نظارتي از نهادهاي مالي مستقر در ايران و زيرشاخه‌هاي آنها خواهد شد. اف اي تي اف همچنين انتظار دارد ايران به پيشرفت‌هايش در زمينه تصويب مقررات و اصلاحات ديگر ادامه دهد.»
«افزایش بازرسی‌های نظارتی بر شعبات موسسات مالی» در خارج از کشور، هشتمین اقدام مقابله‌ای از اقدامات 9گانه مقابله‌ای است که در یادداشت تفسیری توصیه شماره 19 ذکر شده است. به چند دلیل، این تهدید نشان‌دهنده ضعف شدید FATF در برخورد با ایران است:
1. در شرایطی FATF ایران را به «افزایش نظارت» بر موسسات مالی ایرانی مستقر در خارج از کشور تهدید می‌کند که در ماه‌های اخیر، بسیاری از موافقین این نهاد در داخل کشور ادعا کرده بودند که در صورت عدم اجرای دستورات آن، روابط بانکی کشور با خارج قطع خواهد شد. اگر زیرساخت قطع همکاری در استانداردها و روندهای FATF وجود داشت، چرا این نهاد، ایران را به قطع همکاری بانکی تهدید نکرده است؟ یا چرا حداقل به قطع بخشی از این همکاری‌ها تهدید نکرده است؟ حقیقت این است که FATF هیچ زیرساختی برای قطع همکاری‌های بانکی و یا تحریم بانکی ندارد و نهایتا می‌تواند از کشورهای دیگر درخواست مراقبت و نظارت بیشتر کند.
2. FATF در شرایطی ایران را به اجرای افزایش نظارت بر موسسات مالی ایرانی مستقر در خارج از کشور تهدید می‌کند که این نظارت عملا در سطح بسیار بالایی در حال حاضر انجام می‌گیرد. به دلیل اعمال تحریم‌های ثانویه بانکی آمریکا علیه نظام مالی ایران و تهدیدهایی که این تحریمها بر بازیگران اقتصادی تحمیل می‌کند (از جمله جرائم سنگینی که بانک‌ها و شرکت‌های مختلف خارجی به دلیل نقض تحریمهای آمریکا پرداخت کرده‌اند)، بالاترین نظارت‌ها و مراقبت‌ها نسبت به شعبه‌های موسسات مالی ایرانی مستقر در کشورهای مختلف اعمال می‌گردد که حتی سطح این نظارت‌ها و مراقبت‌ها بیشتر از سطح اقدامات مقابله‌ای FATF است. بنابراین آنچه که FATF آن را از ایران می‌ترساند، هم‌اکنون نیز بر شعب ایرانی اِعمال می‌شود!
3. شدیدترین و مهم‌ترین بخش از اقدامات مقابله‌ای که موافقین FATF، مردم و مسئولین کشور را از آن می‌ترسانند، مربوط به «شناخت تقویت شده مشتری» (EDD) می‌شود که هم در متن توصیه شماره 19 وجود دارد و هم در اولین بند از اقدامات 9گانه در یادداشت تفسیری توصیه شماره 19 به آن پرداخته شده است.
با وجود اینکه FATF در دو و نیم سال گذشته (از تیر95) در همه بیانیه‌های خود ادعا کرده که اقدامات مقابله‌ای علیه ایران تعلیق شده (یا ایران از لیست سیاه تعلیق شده)، اما در عمل، در همه بیانیه‌های خود، از کشورها می‌خواهد که «شناخت تقویت شده مشتری» (EDD) را علیه ایران اِعمال کنند. یعنی ایران در دو و نیم سال گذشته، عملا از لیست اقدامات مقابله‌ای موسوم به لیست سیاه تعلیق نشده و فقط در حرف تعلیق شده است! بنابراین با اعمال بخش هشتم از اقدامات مقابله‌ای (یعنی «افزایش نظارت» بر موسسات مالی ایران مستقر در خارج از کشور) نیز اتفاقی نخواهد افتاد، چرا که این بخش، از ضعیف‌ترین بخش‌های اقدام مقابله‌ای است و بخش مهم‌تر از آن (یعنی EDD) علیه ایران در حال اجرا است.
طرح چنین موضوعی از سوی FATF به دلیل خالی بودن دست این نهاد در برابر ایران است و برای اثرگذاری روانی و سیاسی بر تصمیمات مسئولان کشور است. مجمع تشخیص مصلحت نظام در نظر داشته باشد هر تهدیدی که FATF، علیه ایران مطرح می‌کند، پیش از این به دلیل تحریم‌های ثانویه آمریکا اعمال شده است و اثر جدیدی بر تعاملات بانکی ایران نخواهد گذاشت. مواضع اخیر FATF به دلیل ایستادگی مجمع تشخیص مصلحت نظام در برابر اراده آمریکا بوده و نشان‌دهنده استیصال این نهاد استعماری است. بنابراین بیش از این نباید اقتصاد کشور را معطل فضای بلاتکلیفی و منتظر اخم یا لبخند نظام سلطه گذاشت و مسئولان به جای پیگیری نسخه‌های بیگانگان، باید به تقویت بنیه‌های داخلی اقتصاد بپردازند.
پیام مجمع به FATF
سیدمصطفی میرسلیم عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام با اشاره به ادامه بررسی لایحه الحاق جمهوری اسلامی ایران به کنوانسیون مبارزه با جرائم سازمان‌یافته فراملّی (پالرمو) در نشست هفته آینده مجمع تشخیص مصلحت نظام گفت: هم‌اکنون نحوه بررسى دقیق و عاقبت‌اندیشانه و بدون شتابزدگى این لایحه مربوط به گروه ویژه اقدام مالی (FATF) در مجمع تشخیص مصلحت نظام، براى اعضای این گروه این پیام مهم را دارد که جمهورى اسلامى ایران نسبت به سرنوشت خود و ارزش‌هاى انقلاب و تسلیم نشدن در مقابل استکبار و فشارهاى ظالمانه اى که با تحریمهاى آمریکا بر او تحمیل مى شود با ساده‌لوحى برخورد نمى‌کند.
میرسلیم افزود: اعضای FATF متوجه شده‌اند که ایران در مقابل تهدید و تطمیع تسلیم نمى شود و ترفندهایى که در قالب معاهدات بین‌المللى مى خواهند بر او تحمیل کنند، او را به تسلیم نمى کشاند، بنابراین باید راهى را انتخاب کنند که استقلال سیاسى ایران را مخدوش نکند و عزت او را زیر سؤال نبرد.
بستن راه دورزدن تحریم ها!
وی در ادامه گفت: با تأکید بر اینکه الحاق به کنوانسیون‌های مرتبط با FATF خطر بستن دست دولت را در مقابله و دور زدن تحریم‌های آمریکا دارد، خاطرنشان کرد: این خطر قطعى است زیرا ما ننشسته ایم تا آمریکا به خیال باطل خودش بیاید با اعمال تحریمهاى مستقیم یا ثانوى، یا با فتنه گرى در جهان براى منزوى نشان دادن ما به بهانه نپیوستن به معاهداتى که نتیجه پذیرش آنها قطعا افزایش محدودیت عمل براى ما محسوب مى شود، گامهاى موفقى بردارد.
عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام خاطرنشان کرد: بنا به تجربه مکرر تاریخى مردم فهمیده‌اند که در شرایط تحریم، پذیرش چنان معاهداتى هیچ گشایشى براى ما نیست بلکه کمک مى کند به تکمیل زنجیره محاصره ما.
ابهامات زیاد
همچنین سردار احمد وحیدی عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام گفت: از همان ابتدای بررسی پالرمو در صحن مجمع، ابهامات زیادی به این لایحه وارد می‌شد و به همین ترتیب هرچه روند بررسی آن در مجمع پیش رفت،‌اشکالاتی که به مفاد این لایحه گرفته می‌شد، افزایش پیدا کرد.
به گزارش مهر، پرویز سروری عضو شورای مرکزی جمعیت رهپویان انقلاب اسلامی گفت: امروز آمریکایی‌ها با قدرت و فشار تحریم‌ها را توسعه می‌دهند. امروز اروپایی‌ها نیز همان حرف‌های آمریکا را ولی با لبخند تکرار می‌کنند. اروپایی‌ها حدود ۸ ماه ایران را فریز کردند تا موضوع SPV حل شود ولی بعد از مشکلات بسیاری که در آن دوره به اقتصاد کشور وارد شد SPV را به اینستکس
تغییر دادند.
سروری افزود: در شرایط فعلی، خود رئیس‌جمهور در جلسات مجمع تشخیص شرکت نمی‌کند تا به عنوان یک عضو حاضر باشد بعد انتظار دارد که موضوع FATF مورد توجه اعضای مجمع باشد.
حجت‌الاسلام حمید رسایی، نماینده سابق مجلس شورای اسلامی گفت: تحریم‌های مالی مربوط به محدودیت‌های ادعاهای FATF نمی‌شود، بلکه مربوط به تحریم‌های ثانویه است که آن تحریم‌های ثانویه سرجای خودش است و اگر ما الزامات FATF را بپذیریم و واردش شویم، حتی مسئله تبادل مالی با دیگر کشورها سرجای خود باقی می‌ماند چراکه تحریم‌های مالی سرجایش است. درواقع تحریم‌های مالی با FATF تمام نمی‌شود.