مروری بر وقایع عملیات کربلای 5
فصل بزرگ پیروزی
به دنبال عملیات غرورآفرین والفجر 8 و کسب پیروزیها و افتخارات شیرین به دست آمده در این عملیات فرماندهان نظامی برای یافتن منطقه مهم و استراتژیک به منظور طراحی و اجرای کامل یک عملیات بزرگ برای تعیین سرنوشت جنگ ایران و عراق و به دست آوردن خواستههای ملت بزرگ و غیور ایران در تعیین متجاوز و گرفتن غرامت جنگ و اثبات مظلومیت و حقانیت ملت شریف ایران به کل جهان اقدام نمایند که همانا بنا به فرموده رهبر کبیر انقلاب اسلامی حضرت آیتا... امام خمینی(ره) که ما در جنگ انقلابمان را به تمام جهان صادر خواهیم نمود ما در جنگ صدای مظلومیت ملتمان را به گوش جهانیان رساندیم. به همین منظور عملیاتهای متعدد، در مناطق مختلف جبههها طراحی و اجرا شد مانند: از جمله سلسله عملیات فتح یک تا 10،عملیات نصر یک، دو و سه و عملیات کربلای یک تا پنج.
عملیات «کربلای5» که توسط نیروهای سپاه پاسداران و ارتش جمهوری اسلامی ایران طراحی و اجرا شد، در ضمن اعزام نیروهای داوطلب مردمی (بسیج) از سراسر کشورمان به منظور تأمین نیرو و برای اجرای عملیات سراسری تحت عنوان نیروهای سپاه یکصدهزار نفره حضرت محمد رسولالله(ص) صورت پذیرفت. منطقه عمومی بصره برای اجرای این عملیات سراسری و بزرگ انتخاب شد. دلایل انتخاب این منطقهاین بود که بصره تنها بندر بزرگ و قابل استفاده عراق برای دستیابی به خلیجفارس و دریاهای آزاد بینالملل بود، منابع غنی نفت و گاز طبیعی در این منطقه وجود داشت و خط لوله نفتی عراق به سایر کشورها نیز از بصره عبور میکرد، به طوری که با از دست دادن این منطقه، رژیم بعث عراق از درآمد قابل توجهی محروم میشد. فاصله 90 کیلومتری بصره تا مرکز عراق یعنی شهر بغداد نیز مزید بر علت شد و... برای محاصره و تصرف کامل شهر بندری بصره، سه راه ممکن وجود داشت: منطقه هورالعظیم و هورالهویزه، شبه جزیره فاو، منطقه عمومی جنوب شرقی بصره که در مورد هر کدام از راهها به اختصار توضیح خواهیم داد.
منطقه هورالعظیم و هورالهویزه: از طریق خشکی به ایران مربوط نمیشد به همین خاطر انتقال نیرو و تجهیزات و تدارکات امکانپذیر نبود. وجود مناطق باتلاقی قدرت مانور نیروهای عملکننده و جابهجایی ادوات سبک و سنگین مانند قوای زرهی و لجستیک و توپخانه امکانپذیر نبود و کارایی و عملکرد آنها را کاهش میداد و عملیات را طولانیتر مینمود و حفظ و نگهداری مناطق آزاد شده توسط نیروهای ایرانی را با مشکل جدی روبرو میکرد. تجربه پیروزی نسبی در عملیات خیبر و ناکامی در عملیات بدر، گواه بر این ادعاست. به همین دلایل ذکر شده انجام عملیات در آن منطقه منتفی شد.
شبه جزیره فاو و منطقه امرّصاص: که عملیات کربلای 4 در آن منطقه رخ داد و با خیانت عوامل نفوذی (منافقین) و همچنین همکاری تنگاتنگ اطلاعاتی و عملیاتی نیروهای ویژه آمریکا و عراق ناموفق بود. به نحوی که بنا به اعتراف فرماندهان عراقی پس از جنگ که اظهار داشتند با عکسها و فیلمهای ارسالی توسط ماهوارههای آمریکا در خلیجفارس و از طریق سفارت اُردن در اختیارشان قرار گرفته بود آنها توانستند حتی ساعت شروع عملیات بزرگ کربلای 4 را تشخیص داده و مقابله نمایند. برای نمونه اعترافات سرلشکر رفیق سامرایی رئیسدایره ضداطلاعات ارتش عراق بر این مطلب صحه گذاشت.
شروع عملیات کربلای 5
تاریخ شروع عملیات 19/10/1365 ، ساعت شروع عملیات 22:00، منطقه عملیات: منطقه عمومی شلمچه و جنوب شرقی بصره، رمز عملیات: یازهرا (س)، استعداد نیروهای دشمن عبارت بود از دو لشکر عملیاتی مهم و بزرگ مستقر در منطقه به علاوه یگانهای گارد ریاست جمهوری عراقی و بخشی دیگر از یگانهای ارتش عراق که از جنبههای مختلف به کمک این دو لشکر مهم آمده بودند. استعداد نیروهای ایرانی 215 هزار نفر که تحت فرماندهی قرارگاه خاتمالانبیاء عمل مینمودند. این قرارگاه با تشکیل سه قرارگاه فرعی به نامهای قرارگاه کربلا ، قرارگاه نجف و قرارگاه قدس.
میتوان گفت بخش اعظم توان نیروهای مسلح ایران به این عملیات بزرگ اختصاص یافت تا بتوانیم حداکثر نتیجه از آن را حاصلنماییم.
نتایج عملیات
کشته و زخمی شدن بیش از 90 هزار نفر از نیروها و انهدام 81 تیپ و گردان دشمن، انهدام 700 دستگاه تانک و نفربر و انواع ماشینآلات سبک و سنگین دشمن بعثی عراق، انهدام 600 قبضه انواع توپهای ضدهوایی، انهدام 400 دستگاه سلاح سنگین و نیمهسنگین دشمن و سرنگونی بیشتر از 80 فروند هواپیمای جنگنده مدرن دشمن که شامل بیست درصد هواپیماهای موجود در نیروی هوایی عراق بود. این عملیات همچنین ضربه سنگینی به نیروی هوائی دشمن وارد نمود و تا مدتها از فعالیت مؤثر آن در منطقه کاسته شد. در مقابل، جان تازهای به کالبد نیروی هوائی ارتش جمهوری اسلامی ایران دمیده شد. اسارت دوهزار و 300 نفر از نیروهای دشمن، آزاد سازی بیش از 160 کیلومتر مربع از اراضی شرق بصره و استقرار در 10 کیلومتری بصره و پانصد متری تاسیسات پتروشیمی بصره.
آثار بینالمللی پیروزی در عملیات کربلای 5
با ظهور علائم شکست دشمن، ناو هواپیما بر جان اف کندی با تجهیزات کامل برای نجات نیروهای عراقی به منطقه اعزام شد. حضور فعال ناوگانهای نظامی آمریکا و انگلیس و فرانسه و شوروی به منظور حمایت از صدام و نیروهای نظامی عراق و دخالت در جنگ به نفع عراق برای جلوگیری از شکست قطعی عراق. به نحوی که آنها اعلام کردند تمام کاروانهای نفتکش اعزامی به بنادر کشورهای حوزه خلیجفارس که متحد عراق در جنگ بودند به خاطر جلوگیری از حمله نیروهای ایرانی به آنها اسکورت خواهند نمود، چرا که ایران اعلام کرده بود در صورتی که عراق کاروانهای تجاری و نفتکش ما را مورد حمله قرار دهد ما نیز مقابله به مثل خواهیم کرد و متحدان آن را هدف حمله شدید قرار خواهیم داد. به همین منظور نیروی دریایی سپاه پاسداران همزمان با عملیات کربلای 5 به منطقه اعزام گردید.
تصویب قطعنامه 598 توسط شورای امنیت سازمان ملل و تأکید بر بخش مهمی از حقوق حقّه جمهوری اسلامی ایران و آن همه موفقیت، مرهون ایثار خانوادة شهدا و جانبازان و آزادگان و ایثارگران کشور بود که موجب برقراری امنیت کامل کشور ما شد.
آب دریا را اگر نتوان کشید
هم به قدر تشنگی باید چشید.
عباداله حنیفهزاده