آقای آشنا! برجام برای برداشتن ننگ تسلیحات هستهای از پیشانی ایران بود یا لغو تحریمها؟!
مشاور رئیسجمهور در حالی میگوید «هر اتفاقی هم بیفتد، برجام توانسته داغ ننگ تسلیحات هستهای را از پیشانی ایران بردارد»، که ظاهر فراموش کرده از رفع تحریمها گرفته تا رونق اقتصادی و حتی آب خوردن مردم را هم به برجام گره زده و با آن رای مردم را گرفته بودند.
حسامالدین آشنا مشاور رئیسجمهور و رئیس مرکز بررسیهای استراتژیک ریاست جمهوری روز دوشنبه در همایش «صلح و ثبات در غرب آسیا؛ یک منطقه، یک سرنوشت» در مرکز مطالعات سیاسی و بینالمللی وزارت امور خارجه در تهران طی اظهاراتی عنوان کرد: برجام بعد از خروج آمریکا آسیب دیده و حتی شاید به خاطر عدم پایبندی سایر کشورها بیشتر آسیب ببیند.
وی افزود: اما هر اتفاقی بیفتد، برجام توانست داغ ننگ تسلیحات هستهای را از پیشانی ایران بردارد. بعد از خروج آمریکا کسی از آمریکا حمایت نمیکند و کسی دیگر نگران فعالیتهای هستهای ایران نیست و اکنون برجام سرمایهای ارزشمند برای صلح و آرامش در منطقه است.
چنین ادعای در حالی از سوی مشاور رئیسجمهور مطرح میشود که دولتمردان با توجه به خسارت محض برجام و دستاورد تقریباً هیچ توافق هستهای، به جای عذرخواهی و تلاش برای جبران این خسارت، به انکار وعدهها، تقلیل مطالبات مردم و دستاوردسازی و در نهایت تلاش برای تغییر صورت مسئله روی آوردند.
در ایام مذاکرات هستهای ایران و ۱+۵ در دولت یازدهم بود که دولتمردان با کمک شبکه رسانهای زنجیرهای خود به بیان وعده و وعیدهای رنگارنگ میپرداختند. از جمله «تحریمهای ظالمانه باید از بین برود تا سرمایه بیاید و مشکل محیط زیست، اشتغال، صنعت و آب خوردن مردم حل شود، منابع آبی زیاد شده و بانکها احیا شوند» - «با توافق هستهای بذر اقتصاد ایران به ثمر مینشیند» - «اقتصاد ایران بعد از توافق هستهای شکوفا خواهد شد» - «منتظر هجوم سرمایههای خارجی بعد از توافق هستهای باشید». در کنار این وعده و وعیدها، برای تحت فشار قرار دادن نهادهای تصمیمگیر و همچنین ایجاد نگرانی در افکار عمومی، هشدارهایی نیز داده میشد. برای مثال ادعا میشد که هر روز تأخیر در رسیدن به توافق و اجرای آن بیش از ۱۰۰ میلیون دلار ضرر به کشور وارد میکند.
براساس تبلیغات گسترده دولتمردان و رسانههای حامی دولت قرار بر این بود که برجام دو دستاورد عمده داشته باشد؛ اول «لغو تمامی تحریمها» و دوم «گشایش اقتصادی برای عموم مردم» اما همان طور که منتقدان نیز به درستی اشاره کرده بودند، به دلیل رعایت نکردن قاعده «توازن تعهدات»، «همزمانی اجرای تعهدات»، «اخذ تضمین از طرف مقابل» و «پیشبینی برگشتپذیری امتیازات واگذار شده در صورت نقض عهد» که قاعده عقلی هر قرارداد عادی حقوقی است، برجام نتوانست برآوردهکننده این شعارها باشد.
برجام قرار بود تحریمها را بردارد
باقی حرفها بیاعتبار است
رهبر معظم انقلاب اسلامی نیز خرداد ماه امسال در یکی از بندهای تجربیات برجام فرمودند: «گره نزدن مسائل کشور به برجام و مسائل خارجی است... ما نباید مسائل کشورمان را به امری که از اختیارمان خارج است گره بزنیم. نباید از یک سوراخ دو بار گزیده شویم و از تجربههایمان استفاده نکنیم و به چیزهای کماهمیت دل خوش کنیم. مثلاً اینکه میگویند در این قضیه برجام، آمریکا از نظر اخلاقی و آبرو شکست خورده... خب بله، اما آیا ما مذاکره کردیم که آمریکا بیآبرو شود یا مذاکره کردیم که تحریمها برداشته شود؟ حالا هم که گفتهاند تحریمهای ثانویه هم برمیگردد. یا گفته میشود که رابطه بین اروپا و آمریکا شکرآب شده... مگر برای این مذاکره کردیم؟ البته اروپا مخالفتی هم با آمریکا نخواهد کرد.»