براي موفقيت در يک مقطع تحصيلي، بايد اين دوره را مديريت کنيم. مديريت يک مقطع تحصيلي به هوشمندي، آسيب‌شناسي، شناسايي موانع، شناختن ميان‌برها، توجه به دستاوردهاي حاصل از موفقيت و... نياز دارد. ترم اول باشيد يا ترم آخر، تفاوت چنداني نمي‌کند؛ مهم، کامل‌ کردن درست چنين برنامه‏اي است. مديريت تحصيل، مهارتي است که همه مي‌توانند آن را به دست آورند و بر نمره توانايي خود بيفزايند. برخي خيلي براي درس‌ خواندن خود وقت مي‌گذارند؛ ولي نتيجه‌اي را که شايسته اين وقت گذاشتن است، نمي‌گيرند و افرادي هستند که زمان کمتر، ولي مفيدتري را به دوره دانشجويي خود اختصاص مي‌دهند و نتايج نسبي خوبي مي‌گيرند. بعضي از شما با قانون بيست – هشتاد، آشنايي داريد. خلاصه قانون اين است: درست که حرکت کني، نتايج بهتري مي‌گيري؛ با زحمت کمتر. منظور ما از زحمت کمتر، استفاده از روش‌هاي دور زدن استاد، حفظ کردن از روي جزوه ديگران، انجام تحقيقات با روش سرقت‌هاي اينترنتي و مشابه آن نيست؛ بلکه منظور، رسيدن به کيفيت مطلوب تحصيلي، با روشمندي مناسب است. زماني که نقشه تحصيلي درستي داشته باشيم، نتايج بهتري خواهيم گرفت. شايد اين جمله را در جست‏وجوهاي اينترنتي يا دنياي ارتباطي خود زياد شنيده باشيد: «اگر ده ساعت براي قطع کردن درختي فرصت داشته باشم، نه ساعت آن را براي تيز کردن تبر مي‌گذرانم».

از ميل تا نيل
از ميل به تغيير تا لذت رسيدن به آن، جمله‌اي است که در روان‌شناسي تحول، زياد شنيده مي‌شود. ممکن است شما ترم‌هاي اوليه دانشجويي را با مشکلات متعدد مالي و غربت، سپري کنيد و گاهي احساس خستگي، نااميدي، دلتنگي‌هاي آزار‌دهنده و ديگر مزاحمت‌هاي روحي را تجربه کنيد؛ ولي زماني که به نتيجه اين همه سختي‌ها فکر مي‌کنيد، دلگرم مي‌شويد؛ چون در آستانه کسب تخصصي هستيد که رسيدن به آن، لذت سرشاري دارد. مشخص کنيد که دقيقا به چه نتايجي تمايل داريد؛ تا تبديل به هدف شود. مي‌خواهيد يک دانشجوي نمونه باشيد يا کسي که فقط در صدد پاس کردن واحدهاست؟ اگر از گروه اول باشيد، لازم است در مقابل اين آرزو، زحمت هم بکشيد و با تصور موفقيت، اولين گام را براي تحقق هدف‌ها و رسيدن به آن برداريد. موفقيت، اتفاقي نيست و گام به گام و در مدت زمان مشخصي، قابل دسترسي است؛ به شرطي که برنامه‏اي درست و همتي درخور آن، داشته باشد.

تلاش محدود، دستاورد سرشار
جمله «تلاش محدود، دستاورد سرشار»، نيازمند تفسير نيست. ممکن است شما چهار سال تحصيل جدي را داشته باشيد؛ ولي با تخصصي که به دست مي‌آوريد، مي‌توانيد سال‌ها به خودتان، خانواده و جامعه‏تان، خدمت کنيد و حتي ممکن است يکي از خدمات شما جاودانه شود و قرن‌ها چراغ شما را در ذهن آدم‌ها روشن کند که نمونه آن، دانشمنداني هستند که با اختراعات، کتاب‌ها و انديشه‌هاي ماندگارشان، ماندني شدند و پايه‌هاي دانش را براي آيندگان بنا نهادند. ارزشمندي دوره دانشجويي، به نگاه بلندي است که به اين دوره خواهيد داشت. اگر آن را سطحي و معمولي تلقي کنيد، خيلي اميدي به دستاوردهايش نداشته باشيد و نيز اگر از آن فقط به عنوان پلي براي رسيدن به شغل و موقعيت اجتماعي تعبير کنيد، آن گاه شايد نتوانيد آبشار خدمت شويد.

فرصت‌ها را از دست ندهيد
مشکل قديمي و فراگير ما، دشواري شروع کردن است. سم «باشد براي فردا» که به ميکروب اهمال کاري شهرت يافته، زماني که در جان ما نفوذ مي‌کند، مانع جدي بروز موفقيت‌ها مي‌گردد که پادزهر آن، يک تصميم و يک شروع مصمم است. همين الان شروع کنيد؛ برنامه بنويسيد و براي يک ساعتي که در پيش رو داريد، کارهايي را براي انجام دادن، مشخص کنيد. فرصت را از دست ندهيد. موتور فعاليت ما، آلوده به قطعات معيوبي است که نتيجه آن، ته‌نشين شدن است. ما به خاطر سر و کار داشتن با دنياي ارتباط مجازي و انتظار کشيدن براي آخرين خبرها و اتفاقات جالبي که دوستان ما در فضاي اجتماعي به‌اشتراک مي‌گذارند، به آدم‌هاي مسخ شده‌اي تبديل شده ايم که توان حرکت از ما گرفته شده و اراده هاي ما تحت تأثير اين قطعات معيوب است. الان که فرصت مطالعه متني را پيدا کرده‌ايد که شما را به تلاش و حرکت دعوت مي‌کند، يک لحظه خود را از چنگال وايبر و واتس‌آپ و مانند آن خلاص نموده‌ايد؛ پس شروع کنيد.

سرگرمي‌ها را مديريت کنيد
روان‌شناسان مي‌گويند: انسان‌هاي سالم، لذت بيشتر را ترجيح مي‌دهند؛ هر چند که ديرتر حاصل شوند. زماني که در اختيار شماست، براي مقدمه‌چيني، جهت دسترسي به لذت‌هاي ماندگار است. مي‌توان اين زمان را به ظاهر خوش گذراند و بي‌خيال فردا شد و مي‌توان خوشي‌هاي آن را مديريت کرد و براي رسيدن به احساس خوشبختي واقعي، برنامه ريزي کرد. اين برنامه‌ريزي شما، چون باعث احساس تسلطتان بر خودتان مي‌شود، خودش بخشي از لذت است و با سرگرمي‌هاي ديگر، قابل رقابت است. وقتي مي‌توانيد با چند سال تلاش هدفمند و بابرنامه، زندگي خوب و سراسر موفقيتي براي اکنون و آينده طراحي کنيد، چرا اقدام نمي‏کنيد؟ با اين کار، بهانه‌ها را هم از خود دور خواهيد کرد. مراقب اطرافيان خوشگذران خود هم باشيد که با وسوسه همراه کردن شما با خودشان، از واژه‌هاي فريبنده و آزاردهنده‌اي استفاده مي‌کنند؛ تا شما را نسبت به کارهاي درست تحصيلي، دل‌سرد کنند. پس به درستي کار خودتان، ايمان داشته باشيد.

عادت‌هاي تحصيلي خوب ايجاد کنيد
ما با خو گرفتن به يک کار خوب، دير از آن دل مي‌کنيم. زماني که شما درس خواندن و عادت‌هاي خوب رفتاري را بخشي از زندگي روزمره خود مي‌کنيد، لذت خوشايند آن، شما را رها نمي‌کند. تصور کنيد هر شب در ساعت مشخصي به سالن مطالعه مي‌رويد و زمان مشخصي را براي خواندن درس‌ها در نظر مي‌گيريد. اين عادت خوب، شب‌هاي بعد هم شما را به سالن مطالعه مي‏کشاند و در زمان بي‌حالي، شما را به حرکت وا مي‌دارد.

مديريت زمان داشته باشيد
بهترين دليل براي لزوم مديريت زمان، اين است که بدانيم زمان‌هايي را که اين چند سال از دست داده‏ايم، هيچ يک قابل برگشت نيست. اگر زمان‏ها به شکل بهتري اداره مي‌شدند، نتايج بهتري هم مي‌دادند. در مديريت زمان، فرماندهي شما روي خودتان و فرصتي که در اختيار داريد، افزايش مي‌يابد. مديريت زمان، به معناي مطالعه 24 ساعتي نيست؛ بلکه مديريتي است که در آن، علاوه‌بر رسيدگي به خودتان، به اهداف مهمتان هم دست مي‌يابيد. در مديريت زمان، ابتدا به مدت يک ماه، گزارشي از زمان به خودتان بدهيد؛ يعني به مدت چهار هفته، تمام ساعت‌هايي را که از دست مي‌دهيد، يادداشت کنيد و مشخص نماييد که در هر ساعتي چه فعاليتي داشته‌ايد و در پايان هر هفته نيز جمع بندي کنيد که چند ساعت را به استفاده مفيد و چه مقدار از آن را به بطالت گذرانده‌ايد. اين محاسبه، افزون بر سوددهي، در موفقيت تحصيلي شما نيز اثر خوشايندي خواهد داشت و روحيه شما را با نشاط‌تر مي‌کند.

به گذشته خيره نشويد!
به گذشته خود نگاه بکنيد؛ اما به آن زل نزنيد. اگر براي موفقيت تحصيلي به شکست‌هاي قبلي خود خيره شويد، توان شما گرفته مي‌شود؛ اما اگر مطابق نسخه امام هادي عليه‏السلام رفتارتان را تنظيم کنيد و با استفاده بهينه از زمان فعلي، حسرت از دست دادن زمان‌هاي پيشين را جبران نماييد، حتماً نتايج بهتري خواهيد گرفت. شما براي خودباوري، نيازمند تجربه‌هاي جديدي هستيد که در آنها، موفقيت‏هاي بيشتري ديده مي‌شود. اين تجربه‌ها ممکن است مديريت موفق يک روز باشد. به جاي خيره شدن به گذشته، به زماني که اکنون در اختيار شماست، خيره شويد و آينده را با دوربين قوي، نظاره کنيد.

با مشاوران تحصيلي ارتباط بگيريد
اگر عقل کل هم باشيد، باز خوب است به متخصصين تحصيلي و مشاوراني که تجربه بيشتري دارند، پيوند بخوريد. استفاده از دانش و تجربه ديگران، ميان‌بر عاقلانه‌اي است که شما را به اهدافتان نزديک‌تر مي‌کند. شما در مسير خودکفايي، اول بايد شاگرد باشد؛ تا بتوانيد استاد خوبي بشويد. بهره‌گيري از نظر مشاوران، نه تنها نشان ضعف فکري شما نيست، بلکه هوشمندي شما را فرياد مي‌زند که با يک ساعت مشورت، تجربه و نتيجه ساعت‌ها مطالعه را از آن خود کرده‏ايد. اين نيروافزايي فکري، از نظر فدراسيون بين‌المللي موفقيت نيز مجاز است و از شما تست دوپينگي بابت اين مشورت گرفته نمي‌شود!

به خدا توکل کنيد
گاهي همه شرايط از نظر ما خوب و عالي هستند؛ ولي يک مانع کوچک، ما را از رسيدن به هدف باز مي‌دارد. خداوند وعده کرده که تلاش ما را بدون نتيجه نگذارد و ما را ياري کند. ميزان مساعدت خداوند هم به نيت ما از موفقيت، ميزان اعتماد به او و رفتارهاي همه‌جانبه ما برمي‌گردد. همچنين تقاضاي توفيق از خداوند نيز سبب افزايش توان فکري، روحي و بدني ما خواهد شد و سفر به سرزمين کاميابي را هموار خواهد کرد. با تلاش عاقلانه و توکل آگاهانه، مي‌توانيم ضريت موفقيت خود را افزايش دهيم.

با معنويات، نيرو بگيريد
زماني که انس شما با معنويات زياد مي‌شود، نيروي ارتباط و فعاليت‌ شما هم آماده کار کردن است. ارتباط با مکان‌هاي مذهبي، برنامه‌هاي ديني و گروه‌هايي که به شما رغبت و انگيزه تلاش مضاعف مي‌دهند، تحفه‌اي است که در بسياري از دانشگاه‌هاي دنيا از آن خبري نيست. هيئت‌هاي دانشجويي، برنامه‌هاي شخصي مانند زيارت عاشورا، ارتباط با دوستان مذهبي و نيز مطالعه منابع ارزشي، همه سهم اثربخشي در ارتقاي روحيه فعاليت شما خواهند داشت و دنياي وسيع‌تري را هم نصيب شما خواهند کرد و از آن مهم‌تر، احساس ارزشمندي و توانمندي شما را بالا خواهند برد؛ چون شما فراتر از خويشتن را خواهيد ديد و سمت و سوي تلاش شما از خودخواهي، به ديگرخواهي تغيير خواهد کرد.