محمد فرهاد کلینی کارشناس ارشد مسائل راهبردی خارجی که مسئولیت سفارت جمهوری اسلامی در ارمنستان را در کارنامه خود دارد، مهر سال 1395 بود که از سوی وزیر امور خارجه کشورمان به عنوان کاردار ایران در بوئنوس آیرس انتخاب و راهی کشور آرژانتین شد. زبان رسمی این کشور اسپانیایی و 43 میلیون نفر جمعیت دارد. از آنجایی که مردم این کشور یکی ازمخاطبان اصلی شبکه اسپانیولی زبان هیسپان تی وی به شمار می‌آیند با کاردار ایران در این کشور درباره فضای رسانه‌ای آمریکای لاتین و همچنین کارکرد رسانه‌های ایران در آن منطقه گفت وگو کردیم.

محمد زارع
* ارزیابی شما از شبکه هیسپان تی‌وی به عنوان شبکه‌ای که بر پایه اطلاع‌رسانی برای مردم اسپانیولی زبان در سراسر جهان مشغول فعالیت است چیست؟ آیا بیننده این شبکه هستید؟
هیسپان تی‌وی یک مزیت برای دیپلماسی عمومی کشورمان محسوب می‌شود و می‌تواند در ارتباط با کشورهای آمریکای لاتین و اهداف رسانه‌ای که جمهوری اسلامی در این کشورها دنبال می‌کند نقش مفیدی داشته باشد. من بیننده هیسپان تی‌وی هستم و فکر می‌کنم یکی از ارزش‌های مهمی که این شبکه دارد این است که بتواند نقش به موقعی در تحولات داشته باشد.
* آیا مردم آرژانتین از این شبکه استقبال کرده‌اند؟
 متاسفانه چون این کانال تلویزیونی در شبکه‌های کابلی آرژانتین پخش نمی‌شود و به صورت اینترنتی و دیجیتال قابل دسترس است، اظهار نظر در مورد علاقه‌مندی مردم این کشور به هیسپان تی‌وی دشوار است. در مجموع تحولاتی که در آمریکای لاتین صورت می‌گیرد مورد علاقه مردم آرژانتین است و در موتور تحولات این منطقه نقش بسزایی ایفا می‌کنند، پس تلاش می‌کنند تحولات را به صورت ممتد دنبال کنند. ذهنیت مردم آمریکای لاتین به هم پیوسته است، از این جهت موضوعات دنباله‌دار برای آنها اهمیت دارد، رسانه‌های این کشور هم سعی می‌کنند تحولات را به صورت سریالی گزارش کنند و نگاه اسلایدی به اتفاقات کمتر مشاهده می‌شود.
* با توجه به اینکه مخاطبان این شبکه را مردم آمریکای لاتین تشکیل داده است، اطلاع‌رسانی برای مخاطبانی که در این جغرافیای سیاسی قرار دارند را چقدر حائز اهمیت می‌دانید؟
 از این جنبه که در آمریکای لاتین از شیلی و مکزیک گرفته تا ونزوئلا و آرژانتین رسانه‌ها بسیار فعال هستند، مردم این کشورها با علاقه نسبت به سرنوشت مناطق خودشان حساس هستند؛ تقریبا یک ناسیونالیسم لاتینی را شاهد هستیم. از این جنبه شنیدن صداهای دیگر نیز برایشان جذابیت دارد، در این قاره به سی‌ان‌ان لاتین، اِرتی روسیه و هیسپان تی‌وی علاقه خاصی دارند. البته میزان علاقه‌مندی‌ها در اقشار مختلف مردم متفاوت است و نمی‌توان براساس یک شاخص ثابت تحلیل کنیم.
* با توجه به اهداف مشترکی که نظام سلطه در کشورهای آمریکای لاتین و جمهوری اسلامی دنبال می‌کند، آیا شکل‌گیری یک اتحادیه رادیو تلویزیونی همسو با هدف و رویکرد ضد نظام سلطه منطقی و ضروری به نظر می‌رسد؟
 مجموعا باید با یک دید باز به همکاری‌ها در حوزه آمریکای لاتین خصوصا در تلویزیون نگاه شود. امروزه در این قاره شاهد گرایش‌های متفاوتی هستیم؛ در مکزیک جریان چپ و در شیلی جریان راست میانه می‌تواند انتخابات را ببرد، اینها بستگی به چگونگی تحولات هر یک از این حوزه‌ها دارد، می‌توان گفت که رسانه‌ها تلاش می‌کنند تا بتوانند نقش بسزای خود را در مدیریت تحولات ایفا کنند؛ به همین خاطر یک میدانگاه بزرگ از تعامل و گاهی تقابل مشاهده می‌شود. به طور کلی به نظر می‌رسد که نیازمندی‌های مردم آمریکای لاتین این است که با صراحت بیشتر و به دور از اخبار مدیریت شده، دریافت‌کننده باشند. از این جنبه هیسپان تی‌وی می‌تواند بر اساس رفتار مستمر و به موقع، به اعتمادسازی بپردازد.
* با توجه به شناخت و مطالعه شما بر این منطقه جغرافیایی آیا پیام جمهوری اسلامی آن‌گونه که باید از سوی مردم این مناطق دریافت می‌شود؟
قضاوت درخصوص دریافت پیام‌های جمهوری اسلامی ایران بر اساس مطالعات منسجم و نظرسنجی‌های دقیق اتفاق می‌افتد، من نمی‌توانم به صورت خیلی دقیق راجع به این موضوع قضاوت کنم؛ درخصوص عمق‌یابی پیام‌های رسانه‌ای توسط جمهوری اسلامی نیازمند یک سری مطالعات دقیق هستیم، پیشنهاد می‌کنم هیسپان تی‌وی در این خصوص با موسسات نظرسنجی ارزیابی دقیق‌تری را کسب کند. همواره نگاه سوم به تحولات برای مردم آمریکای لاتین جالب بوده و دوست داشتند بدانند فراتر از این نیم قاره چگونه به آمریکای لاتین نگاه می‌شود و این ناشی از یک احساس تاریخی است که مردم این منطقه فکر می‌کنند ته دنیا واقع شده‌اند و از مرکزیت تحولات جهان دور افتاده‌اند. بنابراین این تمایل برای شنیدن صداهای دور وجود دارد.
* به نظر شما این شبکه چقدر توانسته حقایق سیاسی را بیان کند و به مقابله با پیام‌های رسانه‌ای که علیه جمهوری اسلامی در جریان است بربیاید؟
 بنده احساس می‌کنم که درخصوص این سؤال باید تلاش‌های بیشتری صورت بگیرد، نوع اخباری که هیسپان تی‌وی دنبال می‌کند بیشتر با گرایش‌های سیاسی است در حالی که این نیاز وجود دارد که همه ابعاد اعم از فرهنگی، اقتصادی و حوزه‌هایی که ایران در این بخش‌ها نقش دارد و می‌تواند همبستگی‌های فرهنگی را تقویت کند پوشش دهد و علیرغم فعالیت‌های خوبی که صورت می‌پذیرد انعکاس کمی دارد. شاید این نیاز دیده می‌شود که نوع وظایف خبرنگاران میدانی را تقویت کرد و تا حدودی اثرات و فعالیت‌های ایران در آمریکای لاتین نمود بیشتری پیدا کند.
* آیا شبکه‌های برون‌مرزی در نشان دادن سبک زندگی ایرانی اسلامی موفق عمل کرده‌اند و برای بهتر شدن عملکرد آنها چه پیشنهاداتی دارید؟
 در این بحث، معرفی سبک ایرانی و اسلامی نیازمند کار بیشتری است، اگر نگاه کنیم حضور گردشگران از آمریکای لاتین به ایران افزایش پیدا کرده است. یک گردشگر یا توریست در طی سفرش از نزدیک می‌تواند پیشرفت‌ها و ضعف‌های ایران را کشف کند، اثر ماندگاری آن بیشتر می‌شود تا فقط به صورت فضای رسانه‌ای و مجازی شاهد باشد، بنابراین یک کار عمده این است که با ساخت برنامه‌هایی از مناطق دیدنی ایران به جذب توریست از این منطقه بپردازیم.
* در شرایط فعلی که رقابت شدیدی بین رسانه‌ها در دنیا حکمفرماست به نظر شما شبکه‌های برون مرزی و بخصوص هیسپان تی‌وی چه اولویت‌هایی را در تولید محتوا و برنامه‌سازی باید درنظر بگیرند تا بتوانند پا به پای آن رسانه‌ها حرکت کنند؟
 رقابت همیشه در حوزه رسانه وجود دارد و این یک امر انکارناپذیر است، لیکن کیفیت و تشدید رقابت معنای دیگری پیدا کرده، فشردگی ابتکارات در جذب بینندگان جدید و تمرکز بر موضوعات مختلف باعث شده رقابت بیشتر دیده شود، اما یک رسانه برای موفقیت در این مسیر نیازمند این است که موضوعاتی را که انتخاب کند که به انتها برساند و در موضوعاتی که انتخاب می‌کند بر اساس پدیده‌شناسی حرکت کند، اما حرکتی که باعث معرفی ایران و جامعه ایران باشد کمتر مشاهده می‌شود. جامعه آمریکای لاتین یک جامعه معنوی است اگر تعاملات مستمر مذهبی خصوصا از کلیسای کاتولیک در این کشورها غفلت کنیم موفق نخواهیم بود، شاهد هستیم که پاپ ملیتش آرژانتینی است، به هر حال در طول تاریخ هم نگاه کلیسای آمریکای لاتین نسبت به اروپا متفاوت بوده است.
* چه چشم‌اندازی برای آینده این شبکه پیش‌بینی می‌کنید؟
 من امیدوارانه به آینده هیسپان تی‌وی نگاه می‌کنم، اما این منوط به نگاه جامع و تقویت محتوا است، اگر این اتفاق نیافتد حالت ایستا به خود می‌گیرد. لیکن با توجه به مدیریت خوبی که در حوزه تحلیل محتوا انجام می‌شود این نوید را می‌دهد که شاهد تحولات بزرگی باشیم، باز هم تاکید می‌کنم که باید شاخص‌های تولید محتوا به روز شود.