مجلس به کرباسیان رای اعتماد نداد
وزیر اقتصاد رفت/رویکرد اقتصادی باقی ماند
دیروز مجلس پس از سخنرانی موافقان استیضاح و مخالفان آن رای اعتماد خود را از وزیر اقتصاد پس گرفت، این در حالی است که به نظر میرسد تنها تغییر وزیر برای بهبود شرایط اقتصادی کافی نیست و موضوع اصلی تغییر رویکرد دولت در سیاستهای اقتصادی خود است، به عبارتی تغییر راننده در حالی که ماشین در همان مسیر قبل در حرکت است به نتیجه مثبت نمیانجامد.
سرویس سیاسی-
جلسه دیروز مجلس در حالی آغاز شد که فراکسیون امید صبح دیروز مخالفت خود را با استیضاح وزیر اقتصاد اعلام کرده بود. همچنین فراکسیون نمایندگان ولایی نیز پس از جلسه صبح دیروز خود اعلام کرد که با استیضاح وزیر مخالف است.
در رابطه با مخالفت فراکسیون نمایندگان ولایی و دلایل آن «ابوالفضل حسن بیگی» نماینده مردم دامغان به مهر گفته است که «از آنجایی که اعلام شد شورای اقتصاد و مشاوران رئیسجمهور شامل آقایان نیلی و نهاوندیان در مسائل اقتصادی تصمیمگیر هستند، نمایندگان با استیضاح وزیر مخالفت کردند.»
این موضوع را پیش از این نمایندگان دیگری نیز مطرح کردهاند. برای نمونه پیش از این «حسینعلی حاجی دلیگانی» در گفتوگو با کیهان نیز این موضوع را مطرح کرده بود. او در آن مصاحبه ضمن بیان نقل قولی از برخی مدیران وزارت صنعت گفته بود که تصمیمهای اقتصادی از ناحیه رئیسدفتر رئیسجمهور و مشاوران او اتخاذ میشود. همین موضوع باعث میشود تا جامعه چندان به تغییر وزیر اقتصاد برای دستیابی به نتایج مثبت خوشبین نباشد.
حسن بیگی همچنین گفت: «تاکنون در صحن علنی از جانب دولت اعلام حمایتی از وزیر اقتصاد نشده است، ولی اعلام کردهاند قرار است آقای جهانگیری در دفاع از وزیر اقتصاد سخنرانی کند.» او این سخنان را صبح دیروز گفته بود اما در نهایت معاون اول رئیسجمهور تنها به مجلس آمد و رفت و در حمایت از وزیر به ایراد سخن نپرداخت.
موافقان استیضاح
دیروز تعداد نمایندگانی که در موافقت با استیضاح سخن گفتند بسیار بیشتر از تعداد نمایندگان مخالف بود. نام نمایندگان موافق استیضاح به این شرح است: حسینعلی حاجی دلیگانی(نماینده شاهین شهر)؛ هدایت اله خادمی (ایذه)؛ جلیل رحیمی جهان آبادی (تربتجام)؛ عباس پاییزاده (دزفول)؛ حجتالاسلام حسن نوروزی (رباط کریم)؛ شادمهر کاظم زاده (دهلران)؛ صدیف بدری (اردبیل)؛ مجید کیانپور (درود و ازنا)؛ قاسم جاسمی (کرمانشاه)؛ علی ساری (اهواز)؛ مهرداد لاهوتی (لنگرود) و الیاس حضرتی (تهران).
افزایش تورم یکی از موضوعات مطرح شده توسط موافقان استیضاح بود. حاجی دلیگانی در این ارتباط گفت: «دلار در زمان شما به ۱۲ هزار تومان رسید. متوسط قیمت یک متر زمین ۶۸ درصد افزایش یافته و به حدود ۸ میلیون تومان رسید. روزانه یک هزار میلیارد تومان به نقدینگی کشور افزوده شد. تورم در خردادماه به 13/5 درصد رسیده است یعنی نسبت به سال گذشته ۹۵ درصد قیمت کالاها رشد داشته است. نقدینگی کشور 1/6 تریلیون تومان افزایش یافته و در دوره شما رتبه ایران در بهبود کسبوکار 4 پله سقوط داشته است. قیمت سکه از یک میلیون و ۲۰۰ هزار تومان به ۴ میلیون تومان رسیده و سفرههای مردم آنقدر کوچک شده که به مرز نامرئی شدن رسیده است.»
بهادری نیز در سخنانش گفت که وزارت اقتصاد امروز توان مدیریت تیم اقتصادی دولت را ندارد. او همچنین نداشتن تئوری مشخص برای اقتصاد را مطرح کرد. خادمی به بیمه ایران اشاره کرد و گفت که زیان انباشته این شرکت افزایش یافته سپس یادآور شد که در بیمه ایران برای پرداخت سود هیئت مدیره اعلام سود میکنند و برای دادن سود سهامداران اعلام زیان میکنند!
نماینده مردم ایذه و باغملک همچنین خطاب به کرباسیان گفت: «کار را به جایی رساندهاید که دولت برای پرداخت بدهیهای خود یک شبه دلار را سه برابر میکند و در چنین شرایطی ارزش داراییهای مردم به کمترین حد ممکن میرسد.»
پنهان شدن تصمیمهای اشتباه دولت پشت تحریم
پایی زاده، نماینده دزفول نیز گفت: «خسارت وارده به مردم ناشی از تصمیمات اشتباه دولت است. افراد رانتخوار و فرصتطلب از تصمیمات اشتباه دولت سوءاستفاده کردند و به ثروتهای نجومی دست یافتند. چرا بانک مرکزی و وزارت اقتصاد با تصمیم غلط، بانکهای دولتی را به مسابقه افزایش سود و خلق پول تشویق کردند. این امر موجب افزایش بیسابقه نقدینگی در کشور شد.»
در جلسه دیروز رحیمی جهان آبادی نیز معتقد بود که کرباسیان توانایی مدیریت اقتصادی کشور را ندارد و حجتالاسلام نوروزی تاکید کرد: «میزان نقدینگی در ابتدای دولت یازدهم ۳۵۰ هزار میلیارد تومان بودهاما در سال ۹۵ با رشد سه برابری به ۱۵۰۰ هزار میلیارد تومان و در آخر سال ۹۶ با رشد چهار برابری به ۱۶۰۰ هزار میلیارد تومان رسیده است.»
نماینده مردم رباط کریم سپس افزود: «وقتی چنین میشود سرمایه مردم به سمت دلار و سکه میرود و وضعیت امروز در بازار سکه و ارز پیش میآید.»
مخالفان استیضاح و سخنان وزیر
مسعود پزشکیان (نماینده تهران) و حسن سلیمانی (نماینده کنگاور) به عنوان مخالفان استیضاح به سخنرانی پرداختند. سلیمانی در اظهارات خویش گفت: «بسیاری از محورهای مطرح شده در استیضاح باید بررسی شود که چقدر در عمل به اختیارات وزیر اقتصاد برمیگردد.»
وی افزود: «به عنوان مثال مسئله عدم اجرای نظام عادلانه مالیاتی مطرح شده است، در حالی که قانون مالیاتهای مستقیم ترتیبی اتخاذ کرده که تکلیف وزیر فقط اعمال یک ماده قانونی است.»
عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس ادامه داد: «در موضوع تورم افسار گسیخته نیز مسئولیت وزارت اقتصاد در قیمت گذاریها چیست؟ کجا بر اساس قوانین برنامه و بودجه وزارت اقتصاد مسئول قیمت گذاری کالاها بوده است.»
پزشکیان نیز که به عنوان مخالف استیضاح نامش خوانده شد پس از حضور در جایگاه بخشی از ابتدای وقتش را به دفاع از خود و خانوادهاش اختصاص داد. این دفاعیات پیرامون حاشیههای جلسه استیضاح علی ربیعی؛ وزیر سابق کار بود. البته این بخش از سخنان پزشکیان مورد اعتراض قرار گرفت که در ادامه به آناشاره میکنیم.
مسعود کرباسیان نیز در سخنانش خود را مجری اوامر دولت خواند و گفت: «اگر مسائل غیرمترقبه پیش نمیآمد، شاهد بهبود دستاوردهای اقتصادی و زندگی مردم بودیم؛ اما من به مردم و نمایندگان مجلس حق میدهم که نگران زندگی و معیشت مردم باشند؛ چراکه سفرههای مردم با واقعیتهای اقتصادی هماهنگی ندارد.»
وی یادآور شد: «ریشههای فساد را باید در امضاهای طلایی جُست، به همین دلیل تراکنشهای مشکوک را شناسایی کردیم؛ همه این دستاوردها در کمتر از یک سال رخ داده است. از نمایندگان میپرسم اگر این اقدامات و کسب رتبههای ممتاز جهانی در مبارزه با فساد و قاچاق مواد مخدر و کالا، شفافسازی نیست؛ پس شفافسازی چیست؟»
سخنرانی احساسی و حماسی
یا سخنانی مستند به آمار؟
سخنان پزشکیان در ادامه نیز چندان سمت و سویی در حمایت از وزیر اقتصاد نداشت. او به بیان مسایلی کلی پرداخت و همانند دیگر نماینده همشهری خود یعنی الیاس حضرتی سخنرانی احساسی و حماسی ارائه داد. سخنانی که اگرچه ممکن است در لحظه مخاطب را مبهوت کند اما در پایان آنچه میماند این است که در استیضاح وزیر اقتصاد باید سخنانی در این رابطه گفته شود و سر و کار نمایندگان با اعداد و ارقام باشد. این موضوع نیز مورد اعتراض قرار گرفت و نماینده صومعهسرا به نکته قابل تاملی در این باباشاره کرد.
سیدکاظم دلخوش، نماینده صومعهسرا در تذکری شایسته گفت که در جلسه استیضاح وزیراقتصاد انتظار این است که نمایندگان با آمار و ارقام سخن بگویند. تذکری که به نظر درست میرسد و صدالبته منطقی.
توهین نماینده تهران به مجلس نهم!
جایگاه سخنرانیهای احساسی و یا حماسی در جلسه استیضاح وزیر اقتصاد نیست. اساسا چنین جلسهای نباید به جلسه توجیه افراد برای خویش یا جلب توجه تبدیل شود. چنانکه نمایندهای که در لباس نمایندگی مجلس و از پشت تریبون آن به کل مجلس نهم توهین کرد آن هم با ادبیاتی به غایت زشت!
چنین شخصی که در کسوت نمایندگی مجلس و از پشت تریبون آن در حالیکه که همه مردم ایران در داخل و خارج و دوست و دشمن سخنانش را میشنوند به مجلس پیش از خود توهین میکند چگونه میتواند داعیه دار «ادب، اخلاق و قانونمداری» در جامعه گردد. الیاس حضرتی؛ نماینده لیست امید در حین سخنرانی احساسی خود که اعتراض نمایندگان را نیز در پی داشت با لفظی ناشایست مدعی شد که «افسار مجلس قبل به دست تندروها بوده است»!
توهین الیاس حضرتی را علیرضا سلیمی در تذکری عنوان کرد: «این اظهارات درست نیست و تعریض به همه ما و شخص شماست که هم در مجلس قبل رئیس بودید و هم در مجلس قبلتر از آن.»
لاریجانی ضمن وارد دانستن تذکر سلیمی گفت: «این حرف درستی نبود که مطرح شد.»
سلیمی در ادامه به سخنان پزشکیان نیز پرداخت و گفت که استیضاحکنندگان نباید از موضوع استیضاح خارج شوند و در ادامه افزود: «برخیها به بهانه استیضاح از خودشان دفاع کردند، درحالیکه استیضاح برای آن است که محورهای موجود در آن مطرح شده و به بحث گذاشته شود.»