در ۲ سال اخیر نمایان شد
تاثیر «تقریبا هیچ» همکاری با FATF بر بهبود روابط بانکی ایران
در حالی دولتمردان، مدام بر اجرای خواستههای FATF تاکید کرده و میکنند که ۲ سال از اجرای برنامه اقدام گذشته و در این دوره زمانی، کشورمان گرفتار مشکلات بانکی فراوانی با کشورهایی مانند چین، ترکیه و انگلیس بوده است.
به گزارش خبرگزاری فارس، اوایل تیرماه سال 95، گروه ویژه اقدام مالی (FATF) با انتشار بیانیه عمومی خود، از توافق با ایران خبر داد. در این بیانیه آمده بود: «گروه ویژه اقدام مالی، از پذیرش و تعهد سطح بالای سیاسی ایران برای برنامه اقدام (Action Plan) بهمنظور کاهش نواقص خود در رژیم مبارزه با پولشویی و مبارزه با تأمین مالی تروریسم استقبال مینماید و تصمیم دارد تا کمکهای فنی برای اجرایی نمودن برنامه اقدام به ایران ارائه دهد. گروه ویژه به مدت 12 ماه اقدامات مقابلهای علیه ایران را تا اجرای کامل برنامه اقدام، تعلیق نموده و البته در این مدت پیشرفت ایران را در اجرایی نمودن برنامه اقدام زیر نظر میگیرد».
آن روزها، مقامات دولتی، بیانیه FATF را گشایشی در روابط بانکی کشور میدانستند.
اکنون دو سال از اجرای برنامه اقدام گذشته است و فرصت خوبی است تا تاثیرات مثبت بیانیه FATF را مورد محک جدی قرار دهیم. مروری بر وقایع دو سال اخیر، نشان میدهد که مشکلات بانکی بینالمللی متعددی بر سر راه کشور قرار داشته است.
در تاریخ 5 مهرماه 1396، حسینی، سخنگوی اتحادیه صادرکنندگان فرآوردههای نفت، گاز و پتروشیمی درباره این موضوع گفت: «فشارهای آمریکا بر هالکبانک ترکیه و اتهام واردکردن به برخی مقامات بلندپایه این کشور به بهانه دور زدن تحریمها و کمک به ایران، موجب شد تا بانکهای این کشور نیز بااحتیاط با بانکهای ایرانی همکاری کنند. بهاینترتیب انتقال درآمدهای صادراتی فرآوردههای پتروشیمی در حال حاضر یا بهصورت تهاتر انجام میشود یا در قالب ترنسفر (انتقال نقدی) پولی انجام میشود».
در رابطه با چین نیز، مشکلات متعددی پیش پای تجار ایرانی از لحاظ روابط بانکی ایران وجود داشت. در تاریخ 5 آبان 1396، حسینی، عضو اتحادیه صادرکنندگان نفت، گاز و پتروشیمی پیرامون مشکلات بانکی ایرانیها در کشور چین، طی مصاحبهای بیان کرد: «تحتفشارهای آمریکا، بانکها و شرکتهای چینی هنوز حاضر به همکاری با ایران نیستند، ال سی باز نمیکنند، بانکهای این کشور بهشدت موضع دارند که باید مقررات مربوط K.Y.C و پولشویی اجرا شود.»
در رابطه با کشور انگلیس، لاریجانی، رئیسمجلس در دیدار با بوریس جانسون، وزیر امور خارجه انگلیس در تاریخ 19 آذرماه پارسال گفت: «انگلیس، پس از تصویب برجام اقدام جدی برای همکاری اقتصادی انجام نداد. حتی مشکل بانکی سفارت ایران در لندن را نیز حل نشد».
موانع عدم بهبود روابط بانکی بینالمللی کشور در دو سال اخیر به دو سطح تحریمی و غیرتحریمی قابل بررسی است اما سطح تحریمی، یعنی تحریمهای آمریکا و فضاسازی این کشور برای عدم ارتباطگیری با ایران، از وزن بسیار بالاتری برخوردار است. در واقع، عمده بانکهای بزرگ جهان به دلیل اینکه ارتباطات بانکی دلاری قابل توجهی که با کشور آمریکا دارند، تمایلی به ارتباطگیری با ایران نداشتهاند و طبعا با موضعگیریهای اخیر آمریکا در آینده نیز نخواهند داشت.