برکات ماه رمضان(2)(پرسش و پاسخ)
پرسش:
ماه مبارک رمضان نسبت به دیگر ماهها چه وجوه تمایزی دارد، و چه آثار و برکاتی را برای مومنان به ارمغان میآورد؟
پاسخ:
در بخش نخست پاسخ به این سؤال به چند ویژگی شامل: 1- وجه تسمیه رمضان 2- ضیافهًْالله 3- جایگاه و منزلت ضیافتگاه 4- محفل پیامبران پرداختیم. اینک در بخش پایانی دنباله مطلب را پی میگیریم.
5- ماه پاداشهای بیشمار
در حدیثی طولانی پیامبر گرامی اسلام(ص) برای هر یک از روزهای ماه رمضان ثوابهای بسیاری بیان فرموده است. آن حضرت در آغاز حدیث میفرماید: اگر شما درمییافتید که چه کرامتی در ماه رمضان برای شما مقرر شده است بر سپاس خود نسبت به خداوند میافزودید.(همان، ص 174)
و در پایان آنگاه که سی روز تمام از آن بر شما بگذرد، خداوند در برابر هر روز آن ثواب هزاران شهید را برای شما مینویسد.(همان)
هرچند درک این همه پاداش، برای برخی که شناخت درستی از مقام والای خداوندی ندارند، سنگین است، ولی اگر کسی، بزرگی، قدرت و لطف بیحد او را به درستی دریابد، فهم این حجم از پاداش نیز برای او آسان میگردد.
6- ماه آرزوکردنی
انسان همواره در جستوجوی سعادت و خوشبختی است، ولی بسیار میشود که غالب مردم سرچشمه سعادت خود را نمیدانند، و در شناخت آن دچار خطا و انحراف میشوند.
برای مثال؛ برخی از فرارسیدن ماه رمضان اندوهگین و ناراحت میشوند و برای پایان آن روزشماری میکنند، غافل از اینکه راه سعادتمندی و خوشبختی آنها از همین ماه میگذرد که باید در آرزوی طولانی شدن آن بود.
پیامبر گرامی اسلام(ص) میفرماید: اگر انسان بداند که چه کرامتهایی در ماه رمضان است، دوست میداشت تمام سال رمضان باشد. (بحارالانوار، ج 96، ص 346)
7- بخشش فراگیر
انس بن مالک میگوید: ماه رمضان که رسید، پیامبر گرامی(ص) خطاب به مردم فرمود: «سبحانالله ماذا تستقبلون و ماذا یستقبلکم» پاک و منزه است خدا! به چه روی آوردهاید و چه به شما روی کرده است! و این جمله را سه بار تکرار کرد.
عمربن خطاب که در آن جمع حضور داشت، پرسید: بر شما وحی نازل شد یا از هجوم دشمنی هشدار میدهید؟! حضرت فرمود: این گونه نیست، ولی خداوند تعالی در نخستین روز ماه رمضان همه اهل این قبله(مسلمانان) را میآمرزد. شخصی از میان این جمع ناباورانه سر تکان میداد و میگفت: چه خوب! پیامبر(ص) خطاب به او فرمود: گویا از آنچه شنیدی سینهات تنگ است؟ او پاسخ داد: به خدا سوگند، نه ای رسول خدا، ولی سخن شما منافقان را هم دربر گرفت. پیامبر(ص) فرمود: منافق در حقیقت کافر است و کافر هم از این خوان رحمت بهرهای ندارد. (مستدرکالوسائل، میرزاحسین نوری، ج1، ص 575) آری این بخشش فراگیر الهی در حقوق الهی و در غیر حقالناس است.
8- برترین ماهها
شخصیت ممتاز ابوذر، صحابی بزرگ پیامبر خدا(ص) را همگان میشناختند و شنیده بودند که آن حضرت درباره آن بزرگوار فرمودهاند: بر صاحب گفتاری راستگوتر از ابوذر نه آسمان سایه افکنده و نه زمین بر روی خود دیده است. (سفینهالبحار، ج1، ص 482)
از سوی دیگر جایگاه رفیع و منزلت والای امامان معصوم(ع) نیز نزد مسلمانان به ویژه پیروان آن بزرگواران روشن بود، از این رو گاهی برای برخی از آنان این پرسش پیش میآمد که در مقایسه جناب ابوذر با امامان معصوم(ع) کدام یک برتری دارند. این سوال را یکی از یاران امام صادق(ع) به نام «صهیب» با آن حضرت درمیان گذاشت. او میگوید: به آن حضرت عرض کردم؛ «ابوذر بافضیلتتر است یا شما اهل بیت؟ امام صادق(ع) فرمود: ای صهیب! ماههای سال چند تا است؟ گفتم: دوازده ماه. پرسید: چند تای آن ماه حرام است؟ عرض کردم: چهار ماه، حضرت فرمود: ماه رمضان از آنها است؟ پاسخ دادم: نه. حضرت پرسید: ماه رمضان برتر است یا ماههای حرام؟ گفتم: ماه رمضان. آنگاه فرمود: ما اهل بیت همین گونهایم. هیچکس با ما مقایسه نمیشود. (وسائلالشیعه، ج7، ص 225)
آری امام صادق(ع) برای رساندن این حقیقت به ذهن این پرسشگر، نمونهای گویاتر از این مثال ندانستند و این خود هم بیانگر اصل ارزشمندی ماههای حرام است، که به ابوذر تشبیه شدهاند و هم نشان برتری غیرقابل قیاس ماه مبارک رمضان بر آنها است.