آتلانتیک: 4 بند برجام نقض شده آمریکا بدعهد است(خبر ویژه)
یک نشریه معتبر آمریکایی تصریح کرد این کشور حداقل 4 بند از بندهای برجام را که به نفع ایران است، نقض کرده است.
آتلانتیک در گزارشی به قلم پیتر بینارت خاطر نشان کرد: در اکتبر گذشته، ترامپ پایبندی ایران به توافق هستهای را تایید نکرد. طبق قانون مصوب کنگره، عدم تایید به این معناست که ترامپ میتواند، تحریمهای مرتبط با برنامه هستهای ایران را بازگرداند. تحریمهایی که به عنوان بخشی از برجام، رفع شده بود.
«طنز ماجرا اینجاست که علیرغم همه هیاهوی تصمیم ترامپ برای عدم تایید پایبندی ایران به توافق، شک و تردید کمی درباره پایبندی ایران وجود دارد. آژانس بینالمللی انرژی هستهای، 9بار پایبندی ایران را تایید کرد. متحدان اروپایی آمریکا هم، اینگونه گفتهاند. جیم متیس، وزیر دفاع خود ترامپ هم چنین کرده است. دقیقا در همین ماه، وزارت خارجه ترامپ، طی گزارشی اعلام کرد که «ایران به اجرای تعهدات مرتبط با هستهایاش ذیل برجام ادامه داده است.»
بند 26 برجام، آمریکا (و متحدانش) را متعهد میکند که مانع مداخله در تحقق کل منافع رفع تحریمهای مشخص برای ایران شود. بند 29 برجام آمریکا و اروپا را متعهد میکند که از اتخاذ هرگونه سیاست مشخصا عامدانه که بر عادیسازی روابط تجاری و اقتصادی با ایران تاثیر منفی و مستقیم بگذارد، پرهیز کنند. بند 33، آنها را متعهد میکند که با اتخاذ گامهایی برای تضمین دسترسی ایران در حوزههای تجارت، فناوری، مالی و انرژی موافقت کنند.
دولت ترامپ احتمالا این بندها را نقض کرده است. واشنگتنپست گزارش داده که در نشست ناتو در ماه می گذشته، «ترامپ سعی کرده شرکای اروپایی را به توقف تجارت و بازرگانی با ایران متقاعد کند». سپس در ژولای، مدیر امور قانونی ترامپ در نشست گروه 20 در آلمان، مباهات کرده که ترامپ «بر نیاز ملتها به توقف تجارت با ملتهایی که از تروریسم حمایت میکنند، به ویژه ایران، تاکید کرده است.» به نظر میرسد که هر دو این تلاشهای لابیگری، قول آمریکا مبنی بر «خودداری از هرگونه سیاست مشخصا عامدانه که بر عادیسازی روابط تجاری و اقتصادی با ایران تاثیر منفی و مستقیم بگذارد» را نقض میکنند.
دولت ترامپ ممکن است، نقضهای دیگری هم مرتکب شده باشد. بند 22 برجام، به طور مشخص آمریکا را ملزم میکند که به «فروش هواپیماهای مسافربری تجاری و خدمات قطعات مربوطه به ایران اجازه دهد.» هر شرکت آمریکایی- یا حتی شرکت خارجی که 10 درصد قطعاتش آمریکایی باشد- برای تجارت با ایران باید از دفتر کنترل دارایی خارجی وزارت خزانهداری آمریکا (اوفک) اجازه بگیرد.
از زمانی که ترامپ به قدرت رسیده، درخواستهای کسب مجوز صادرات هواپیما به ایران متراکم شده و اوفک به این درخواستها پاسخی نداده است.
آتلانتیک پس از شرح عهدشکنی اوفک، تصریح کرد چنین «فیلمی» در روابط با کرهشمالی هم اتفاق افتاده بود. در سال 1994، دولت کلینتون، یک توافق هستهای با کره شمالی امضا کرد. پیونگ یانگ قول داد تا برنامه هستهایاش را تعلیق کند. در مقابل، آمریکا قول داد که برای جبران برقی که کرهشمالی از راکتور پلوتونیوم تولید میکرد، نفت سوخت سنگین به آن بدهد و به کره شمالی کمک کند تا یک راکتور کاملا جدید آب سبک احداث کند و به سمت عادیسازی روابط حرکت کند. اما در همان زمان، کنگره، هم مانع تحویل نفت سوختی به کرهشمالی شد و هم در احداث راکتور آب سبک کارشکنی کرد. کرهشمالی هشدار داد اگر آمریکا به توافق پایبند نباشد، آنها هم به توافق پایبند نخواهند بود که البته چنین اتفاقی هم افتاد.
«حقیقت این است که، حداقل از دوران پس از جنگ سرد، ایالات متحده همیشه در وفای به عهدی که در توافقات هستهای داده، زیاد خوب نبوده است. مهم است که آمریکاییها این را بدانند».