سنگرهای مقاومت در جنگ اقتصادی
تهیه و تنظیم: کامران پورعباس
رهبر فرزانه انقلاب اسلامی حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در 10 اردیبهشت 1397 درباره «اتاق جنگ آمریکا» علیه ایران صحبت نموده و فرمودند: «امروز آنچه مطرح است برای دشمنان ما، جنگ اقتصادی است. اتاق جنگ آمریکا علیه ما عبارت است از وزارت خزانه‌داری آمریکا که همان وزارت اقتصاد و دارائیشان است؛ آنجا اتاق جنگ با ما است.»
نشریه خط حزب‌الله در شماره صد و سی و یک خود تیتر اول را به این موضوع اختصاص داد:
«رهبر انقلاب روز دوشنبه، اتاق جنگ آمریکا علیه ایران را معرفی کردند حال سؤال این است:
اتاق جنگ ایران کجاست؟»
در ادامه ابتدا بخش‌هایی از سرمقاله‌ای که ذیل این تیتر ذکر شده را بدون کوچک‌ترین توضیحی نقل نموده و سپس با استناد به آن راه مقابله با جنگ اقتصادی دشمن را تبیین و تحلیل می‌نماییم.
مهم‌ترین بازیگرانِ اتاق عملیات جنگ اقتصادی آمریکا
«آمریکایی‌ها برای آنکه بتوانند در «جنگ اقتصادی» دست برتر را به همراه داشته و سازوکارهای اجرایی آن را پیاده کنند، نیاز به یک «اتاق عملیات جنگ اقتصادی» داشتند. این اتاق جنگ از سه نهاد مهم تشکیل شده است.»
وزارت خزانه‌داری آمریکا
«اولین نهاد که مهم‌ترین آن هست و نقش فرماندهی در جنگ اقتصادی را ایفا می‌کند، «وزارت خزانه‌داری آمریکا» است. مأموریت اصلی این بخش، شکل‌دهی ساختار تحریم‌های بانکی و غیربانکی، حفظ ساختار مذکور، اعمال تحریم‌های اقتصادی و در نهایت تنبیه افراد و نهادهایی است که از این تحریم‌ها تخلف می‌کنند. هدف اصلی وزارت خزانه‌داری، ایجاد فضای ناامن اقتصادی برای افراد و نهادهای هدف است.»
وزارت خارجه آمریکا
«نهاد مهم دیگر در اتاق فرماندهی جنگ اقتصادی، «وزارت خارجه آمریکا» است. مأموریت اصلی این نهاد همراه کردن بازیگران مهم خارجی در اعمال تحریم‌ها علیه ایران است. مسئولان وزارت خزانه‌داری از اصطلاح «دیپلماسی مالی» برای تبیین این وضعیت استفاده کردند؛ چراکه بخشی از اقدامات وزارت خزانه‌داری و وزارت خارجه آمریکا سفر به کشورهای مختلف طرف تجاری ایران و توجیه آنها برای همراه شدن در اعمال تحریم‌ها بوده و هست. برای مشخص شدن ابعاد این موضوع، خوب است به گزارش بازوی نظارتی کنگره آمریکا اشاره کرد. این گزارش که در سال ۲۰۱۳ تهیه شده است، بیان می‌کند که وزارت خزانه‌داری با همکاری وزارت خارجه آمریکا در مدت دو سال، ۱۴۵ مؤسسه مالی را در شصت کشور جهان درباره تحریم ایران توجیه کردند.»
سازمان سیا
«نهاد دیگر درگیر جنگ اقتصادی علیه ایران، سازمان اطلاعات آمریکا (سیا) است. این نهاد تمرکز اصلی‌اش بر کشف روش‌های پیچیده دور زدن تحریم است. اطلاعاتی که از طرق جاسوسی و امنیتی به دست می‌آید، در اختیار وزارت خزانه‌داری قرار می‌گیرد تا توسط آن بررسی شود و برخوردهای لازم صورت گیرد.»
اتاق عملیات جنگ اقتصادی ما کجاست؟
«متأسفانه با همه توصیه‌هایی که رهبر انقلاب در این زمینه داشتند، و با همه اقداماتی که اتاق جنگ آمریکا علیه ایران انجام داد، آرایش اقتصادی کشور تغییر خاصی نسبت به گذشته نکرد. انتظار این بود که با توجه به جنگ اقتصادی، اقدامات مهمی در راستای کاهش وابستگی به نظام اقتصادی جهان در ایران صورت گیرد که این مهم صورت نپذیرفت. حتی اقدامات پدافندی در مقابله با تحریم‌ها به‌کندی و در بیشتر موارد بعد از مشاهده شدن آثار تحریم‌ها صورت می‌پذیرفت. منظور از اقدامات پدافندی، کارهایی مانند کاهش استفاده از شبکة سوئیفت، یا پیگیری پیمان‌های پولی دوجانبه است که می‌تواند تا حد بسیار زیادی ضربه‌پذیری نظام بانکی ایران را نسبت به تحریم‌ها کاهش دهد. پیمان پولی هم هزینه اعمال تحریم را برای آمریکا افزایش می‌دهد و هم قدرت رصد و اشراف آن را به چالش می‌کشد.
با توضیحات فوق، واضح است که جنگ اقتصادی، یک واقعیت انکارنشدنی است و دشمن در حال طراحی و اجرای برنامه‌های مستمر برای افزایش فشار اقتصادی علیه ایران است تا بتواند مسائل باقی‌مانده خودش را با ایران حل کند. بنابراین در جنگ اقتصادی باید متناسب با جنگ، آرایش اقتصاد را شکل داد. اما متأسفانه در اقتصاد کشور آرایش جنگی وجود ندارد. باید همه مسئولین و نخبگان کشور به این باور برسند که ریشه اصلی آسیب‌پذیری ما در جنگ اقتصادی، درونی است و تنها با تکیه به درون مرتفع می‌شود. کشوری که استعداد ساخت تجهیزات پیشرفته و بسیار پیچیده نظامی و هسته‌ای دارد، به‌راحتی می‌تواند مشکلات اقتصادی را حل کند. تنها نیاز به اراده و تمرکز بر ظرفیت‌های داخلی است.»
اقتصاد مقاومتی
راه مبارزه با جنگ اقتصادی
با توجه به آنچه ذکر شد می‌توان گفت راه پیروزی در جنگ اقتصادی و غلبه بر توطئه‌های پیچیده و پردامنه اقتصادی اتکا بر «اقتصاد مقاومتی» و «اقتدار درونزا» است که این مقوله‌ها مدت‌هاست مورد تأکید و اصرار رهبری هستند.
رهبر معظم انقلاب اسلامی سال‌ها قبل اصطلاح اقتصاد مقاومتی را وارد ادبیات کشور نمودند و در طی سال‌های اخیر بارها بر اصل قرار دادنِ اقتصاد مقاومتی و دل‌خوش نکردن به لبخند و وعده‌های دشمنان و مستکبران اصرار ورزیده‌اند. تکرار و اصرار زیاد رهبری بر اقتصاد مقاومتی در سال‌های اخیر شاید نشانگر بی‌توجهی یا کم‌توجهی مسئولان به این مقوله باشد.
در عرصه اقتصاد مقاومتی تا کنون انتظارات رهبری برآورده نشده است و آنچه از ظواهر امر برمی‌آید آن است که حرف و نظریه‌پردازی در این عرصه بیشتر از عمل بوده است. البته گاهی آمارهایی هم در برخی زمینه‌های مربوط به اقتصاد مقاومتی ارائه می‌شود و ادعای موفقیت‌ها و پیشرفت‌هایی می‌شود اما مردم اثر آن را در زندگیشان احساس نمی‌کنند. کلی‌گویی مسئولان معضلی بود که سال‌ها با آن مواجه بودیم. شاید همین امر موجب شده است تا رهبر انقلاب هر سال موضوع را محدودتر و مصداقی‌تر نمایند و سال گذشته موضوع تولید و اشتغال را مطرح نموده و امسال نیز مقوله «حمایت از کالای ایرانی» را شعار سال قرار دهند.
جوان مومن انقلابی
کلید پیروزی در جنگ اقتصادی
جوان مومن انقلابی حلال مشکلات کشور است و هر جا که وارد شده استکبار جهانی و اذنابش را به زانو درآورده و پیروزی‌های درخشان و باورنکردنی به دست آورده است. نمونه آن جنگ تحمیلی است، نمونه آن مبارزه با داعش است، نمونه آن پیشرفت‌های خارق‌العاده و شگفت‌انگیز در صنعت هسته‌ای و پژوهشکده رویان و... است.
دفاع از مدیریت و جوانان مومن و انقلابی و حزب‌اللهی و محکومیت دشمنی با آنها رویکرد همیشگی رهبر انقلاب است.
در عرصه اقتصادی متاسفانه کمتر به نیروهای جوان مومن انقلابی توجه شده و این عرصه بیشتر جولانگاه سوءاستفاده‌گران، سودجویان و مفسدان بوده است و نتیجه هم همین معضلات و نابسامانی‌های گسترده اقتصادی است که ملاحظه می‌نماییم.
در عرصه اقتصاد و جنگ اقتصادی و حمایت از کالای ایرانی اگر نیروهای مومن و انقلابی و جهادی وارد شوند ان‌شاء‌الله حضورشان راهگشا و حلال مشکلات و دشمن‌شکن خواهد بود.
رهبر انقلاب در سخنرانی نوروزیشان در سال 97 فرمودند:
«جوانان ما در همه میدان‌ها سرمایه امید کشورند؛ جوانان خیلی باارزشند. در صنایع برتر، جوان‌ها هستند که مشغول فعّالیّتند؛ در مسائل فرهنگ و هنر، جوان‌ها هستند که مشغول فعّالیّتند؛ در نظامی‌گری و فرماندهی، جوان‌ها هستند که نقش‌آفرینی می‌کنند؛ در مدیریت هم هرجا جوان‌ها باشند، مدیریّت، مدیریت با‌نشاط‌تری خواهد بود و توصیه ما این است که در مدیریّت‌های مختلف، جوان‌ها بیشتر به کار گرفته بشوند و بیشتر مورد استفاده قرار بگیرند.... همه این مشکلات، به توفیق الهی و به هدایت الهی، به دست جوان‌های ما قابل حل است. دشمن از بالندگی نسل جوان ما به شدّت نگران و عصبانی است.»01/01/1397
ضرورت تشکیل اتاق جنگ اقتصادی ما با محوریت جوانان مومن انقلابی
به امید آنکه هر چه زودتر اتاق جنگ اقتصادی ما با محوریت جوانان مومن انقلابی تشکیل گردد.
به امید آنکه مسئولان قدر این نیروها را بدانند و در عرصه اقتصادی و مقابله با جنگ اقتصادی به آنان اعتماد و اتکا نمایند و آنگاه حماسه‌آفرینی و افتخارآفرینی و ظفرمندی‌شان را نظاره‌گر باشند. ان‌شاء‌الله و به امید
آن روز.
رهبر فرزانه انقلاب اسلامی حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در 10 اردیبهشت 1397 درباره «اتاق جنگ آمریکا» علیه ایران صحبت نموده و فرمودند: «امروز آنچه مطرح است برای دشمنان ما، جنگ اقتصادی است. اتاق جنگ آمریکا علیه ما عبارت است از وزارت خزانه‌داری آمریکا که همان وزارت اقتصاد و دارائیشان است؛ آنجا اتاق جنگ با ما است.»
نشریه خط حزب‌الله در شماره صد و سی و یک خود تیتر اول را به این موضوع اختصاص داد:
«رهبر انقلاب روز دوشنبه، اتاق جنگ آمریکا علیه ایران را معرفی کردند حال سؤال این است:
اتاق جنگ ایران کجاست؟»
در ادامه ابتدا بخش‌هایی از سرمقاله‌ای که ذیل این تیتر ذکر شده را بدون کوچک‌ترین توضیحی نقل نموده و سپس با استناد به آن راه مقابله با جنگ اقتصادی دشمن را تبیین و تحلیل می‌نماییم.
مهم‌ترین بازیگرانِ اتاق عملیات جنگ اقتصادی آمریکا
«آمریکایی‌ها برای آنکه بتوانند در «جنگ اقتصادی» دست برتر را به همراه داشته و سازوکارهای اجرایی آن را پیاده کنند، نیاز به یک «اتاق عملیات جنگ اقتصادی» داشتند. این اتاق جنگ از سه نهاد مهم تشکیل شده است.»
وزارت خزانه‌داری آمریکا
«اولین نهاد که مهم‌ترین آن هست و نقش فرماندهی در جنگ اقتصادی را ایفا می‌کند، «وزارت خزانه‌داری آمریکا» است. مأموریت اصلی این بخش، شکل‌دهی ساختار تحریم‌های بانکی و غیربانکی، حفظ ساختار مذکور، اعمال تحریم‌های اقتصادی و در نهایت تنبیه افراد و نهادهایی است که از این تحریم‌ها تخلف می‌کنند. هدف اصلی وزارت خزانه‌داری، ایجاد فضای ناامن اقتصادی برای افراد و نهادهای هدف است.»
وزارت خارجه آمریکا
«نهاد مهم دیگر در اتاق فرماندهی جنگ اقتصادی، «وزارت خارجه آمریکا» است. مأموریت اصلی این نهاد همراه کردن بازیگران مهم خارجی در اعمال تحریم‌ها علیه ایران است. مسئولان وزارت خزانه‌داری از اصطلاح «دیپلماسی مالی» برای تبیین این وضعیت استفاده کردند؛ چراکه بخشی از اقدامات وزارت خزانه‌داری و وزارت خارجه آمریکا سفر به کشورهای مختلف طرف تجاری ایران و توجیه آنها برای همراه شدن در اعمال تحریم‌ها بوده و هست. برای مشخص شدن ابعاد این موضوع، خوب است به گزارش بازوی نظارتی کنگره آمریکا اشاره کرد. این گزارش که در سال ۲۰۱۳ تهیه شده است، بیان می‌کند که وزارت خزانه‌داری با همکاری وزارت خارجه آمریکا در مدت دو سال، ۱۴۵ مؤسسه مالی را در شصت کشور جهان درباره تحریم ایران توجیه کردند.»
سازمان سیا
«نهاد دیگر درگیر جنگ اقتصادی علیه ایران، سازمان اطلاعات آمریکا (سیا) است. این نهاد تمرکز اصلی‌اش بر کشف روش‌های پیچیده دور زدن تحریم است. اطلاعاتی که از طرق جاسوسی و امنیتی به دست می‌آید، در اختیار وزارت خزانه‌داری قرار می‌گیرد تا توسط آن بررسی شود و برخوردهای لازم صورت گیرد.»
اتاق عملیات جنگ اقتصادی ما کجاست؟
«متأسفانه با همه توصیه‌هایی که رهبر انقلاب در این زمینه داشتند، و با همه اقداماتی که اتاق جنگ آمریکا علیه ایران انجام داد، آرایش اقتصادی کشور تغییر خاصی نسبت به گذشته نکرد. انتظار این بود که با توجه به جنگ اقتصادی، اقدامات مهمی در راستای کاهش وابستگی به نظام اقتصادی جهان در ایران صورت گیرد که این مهم صورت نپذیرفت. حتی اقدامات پدافندی در مقابله با تحریم‌ها به‌کندی و در بیشتر موارد بعد از مشاهده شدن آثار تحریم‌ها صورت می‌پذیرفت. منظور از اقدامات پدافندی، کارهایی مانند کاهش استفاده از شبکة سوئیفت، یا پیگیری پیمان‌های پولی دوجانبه است که می‌تواند تا حد بسیار زیادی ضربه‌پذیری نظام بانکی ایران را نسبت به تحریم‌ها کاهش دهد. پیمان پولی هم هزینه اعمال تحریم را برای آمریکا افزایش می‌دهد و هم قدرت رصد و اشراف آن را به چالش می‌کشد.
با توضیحات فوق، واضح است که جنگ اقتصادی، یک واقعیت انکارنشدنی است و دشمن در حال طراحی و اجرای برنامه‌های مستمر برای افزایش فشار اقتصادی علیه ایران است تا بتواند مسائل باقی‌مانده خودش را با ایران حل کند. بنابراین در جنگ اقتصادی باید متناسب با جنگ، آرایش اقتصاد را شکل داد. اما متأسفانه در اقتصاد کشور آرایش جنگی وجود ندارد. باید همه مسئولین و نخبگان کشور به این باور برسند که ریشه اصلی آسیب‌پذیری ما در جنگ اقتصادی، درونی است و تنها با تکیه به درون مرتفع می‌شود. کشوری که استعداد ساخت تجهیزات پیشرفته و بسیار پیچیده نظامی و هسته‌ای دارد، به‌راحتی می‌تواند مشکلات اقتصادی را حل کند. تنها نیاز به اراده و تمرکز بر ظرفیت‌های داخلی است.»
اقتصاد مقاومتی
راه مبارزه با جنگ اقتصادی
با توجه به آنچه ذکر شد می‌توان گفت راه پیروزی در جنگ اقتصادی و غلبه بر توطئه‌های پیچیده و پردامنه اقتصادی اتکا بر «اقتصاد مقاومتی» و «اقتدار درونزا» است که این مقوله‌ها مدت‌هاست مورد تأکید و اصرار رهبری هستند.
رهبر معظم انقلاب اسلامی سال‌ها قبل اصطلاح اقتصاد مقاومتی را وارد ادبیات کشور نمودند و در طی سال‌های اخیر بارها بر اصل قرار دادنِ اقتصاد مقاومتی و دل‌خوش نکردن به لبخند و وعده‌های دشمنان و مستکبران اصرار ورزیده‌اند. تکرار و اصرار زیاد رهبری بر اقتصاد مقاومتی در سال‌های اخیر شاید نشانگر بی‌توجهی یا کم‌توجهی مسئولان به این مقوله باشد.
در عرصه اقتصاد مقاومتی تا کنون انتظارات رهبری برآورده نشده است و آنچه از ظواهر امر برمی‌آید آن است که حرف و نظریه‌پردازی در این عرصه بیشتر از عمل بوده است. البته گاهی آمارهایی هم در برخی زمینه‌های مربوط به اقتصاد مقاومتی ارائه می‌شود و ادعای موفقیت‌ها و پیشرفت‌هایی می‌شود اما مردم اثر آن را در زندگیشان احساس نمی‌کنند. کلی‌گویی مسئولان معضلی بود که سال‌ها با آن مواجه بودیم. شاید همین امر موجب شده است تا رهبر انقلاب هر سال موضوع را محدودتر و مصداقی‌تر نمایند و سال گذشته موضوع تولید و اشتغال را مطرح نموده و امسال نیز مقوله «حمایت از کالای ایرانی» را شعار سال قرار دهند.
جوان مومن انقلابی
کلید پیروزی در جنگ اقتصادی
جوان مومن انقلابی حلال مشکلات کشور است و هر جا که وارد شده استکبار جهانی و اذنابش را به زانو درآورده و پیروزی‌های درخشان و باورنکردنی به دست آورده است. نمونه آن جنگ تحمیلی است، نمونه آن مبارزه با داعش است، نمونه آن پیشرفت‌های خارق‌العاده و شگفت‌انگیز در صنعت هسته‌ای و پژوهشکده رویان و... است.
دفاع از مدیریت و جوانان مومن و انقلابی و حزب‌اللهی و محکومیت دشمنی با آنها رویکرد همیشگی رهبر انقلاب است.
در عرصه اقتصادی متاسفانه کمتر به نیروهای جوان مومن انقلابی توجه شده و این عرصه بیشتر جولانگاه سوءاستفاده‌گران، سودجویان و مفسدان بوده است و نتیجه هم همین معضلات و نابسامانی‌های گسترده اقتصادی است که ملاحظه می‌نماییم.
در عرصه اقتصاد و جنگ اقتصادی و حمایت از کالای ایرانی اگر نیروهای مومن و انقلابی و جهادی وارد شوند ان‌شاء‌الله حضورشان راهگشا و حلال مشکلات و دشمن‌شکن خواهد بود.
رهبر انقلاب در سخنرانی نوروزیشان در سال 97 فرمودند:
«جوانان ما در همه میدان‌ها سرمایه امید کشورند؛ جوانان خیلی باارزشند. در صنایع برتر، جوان‌ها هستند که مشغول فعّالیّتند؛ در مسائل فرهنگ و هنر، جوان‌ها هستند که مشغول فعّالیّتند؛ در نظامی‌گری و فرماندهی، جوان‌ها هستند که نقش‌آفرینی می‌کنند؛ در مدیریت هم هرجا جوان‌ها باشند، مدیریّت، مدیریت با‌نشاط‌تری خواهد بود و توصیه ما این است که در مدیریّت‌های مختلف، جوان‌ها بیشتر به کار گرفته بشوند و بیشتر مورد استفاده قرار بگیرند.... همه این مشکلات، به توفیق الهی و به هدایت الهی، به دست جوان‌های ما قابل حل است. دشمن از بالندگی نسل جوان ما به شدّت نگران و عصبانی است.»01/01/1397
ضرورت تشکیل اتاق جنگ اقتصادی ما با محوریت جوانان مومن انقلابی
به امید آنکه هر چه زودتر اتاق جنگ اقتصادی ما با محوریت جوانان مومن انقلابی تشکیل گردد.
به امید آنکه مسئولان قدر این نیروها را بدانند و در عرصه اقتصادی و مقابله با جنگ اقتصادی به آنان اعتماد و اتکا نمایند و آنگاه حماسه‌آفرینی و افتخارآفرینی و ظفرمندی‌شان را نظاره‌گر باشند. ان‌شاء‌الله و به امید
آن روز.