مسعود بهرامی‌زاده

مدت زیادی است که موضوع فیلتر شدن یا نشدن پیام‌رسان‌های خارجی بر سرزبان هاست و چند روزی است که با اظهارنظرهای مدیران رده بالای کشور و اخبار گسترده خبرگزاری‌ها و منابع خبری مبنی بر احتمال بالای فیلتر شدن پیام رسان تلگرام، گفت‌وگوهایی در این رابطه در میان مردم به اوج رسیده و از منظرهای مختلفی مورد بررسی قرار می‌گیرد.در همین راستا چند نکته قابل ذکر است.
1. چیزی که مشخص است در شرایط کنونی جهانی از باب تبادل اطلاعات و سرعت بالای انتقال آن و همچنین افزایش سطح آگاهی مردم نسبت به حوادث و محیط اطراف و بر مبنای ویژگی‌های این نرم‌افزارها، ازجمله سرعت، هزینه کم و سهل‌الوصول بودن، باید چنین ساختار ارتباطی که در بستر آن بتوان شرایط تبادل اطلاعات و داده‌های مختلف را برای عموم جامعه که برخی از آنها از حداقل دانش برای استفاده از این تکنولوژی برخوردارند مهیا نمود.
2. طبق آمارها علی‌رغم وجود چندین نرم‌افزار پیام رسان در هرکشوری عموماً یکی از آنها به عنوان نرم‌افزار رسمی و با اولویت اول از طرف مردم و یا دولت انتخاب شده و اکثراً با همان یک نرم‌افزار به تبادل اطلاعات می‌پردازند.
3. وجود حجم انبوهی از اطلاعاتی که در این نرم‌افزار‌ها در مقیاس یک کشور جابجا می‌شود - در انواع متن، عکس و ویدیو و یا حتی فایل صوتی که در بعضی موارد تا خصوصی‌ترین موارد افراد را نیز شامل می‌شود- و وجود امکان فرآوری این داده‌ها و بهره‌برداری از آنها در مقیاس کلان جامعه بر له یا علیه مردم، درست نقطه‌ای است که زنگ خطر در آن به صدا در می‌آید.
4. تلگرام که چند سالی‌است در کشور ما به عنوان پیام رسان مرجع در حال فعالیت است با وجود ویژگی‌ها از جمله تشکیل گروه تبادل اطلاعات بین طبقات مختلف و نفوذ در لایه‌های مختلف سطح زندگی مردم، از جمله تشکیل گروه‌های خانوادگی، فامیلی، همکاران، هم کلاسی‌ها و حتی کانال‌های اطلاع‌رسانی مدیران، تبدیل به اجتماعی انبوه در فضای مجازی و در واقع «کشوری در زیر سایه کشوراصلی » شده است که مدیریت و حکومت بر آن توسط عوامل بیرونی جامعه و مدیرانی غربی به راحتی در حال انجام است که این امر از نظر عقل ومنطق در هیچ استدلالی نمی‌گنجد و حتی به خودی خود یک بحران به حساب می‌آید و البته مدیران رده بالای کشور باید در رابطه با این سهل‌انگاری که تاکنون وجود داشته پاسخگو باشند.
5. در مثالی ملموس‌تر زندگی در پیام رسان‌های خارجی که عموما زمان بسیار زیادی از ساعات زندگی ما را ‌اشغال کرده است مانند وجود فردی نا آشنا و غریبه در کشوری دیگر می‌ماند که مجبور است در مکان‌هایی قدم بردارد که شناختی از آن ندارد و مسیرهایی را بپیماید که بیگانگان برای آنها طراحی کرده‌اند واز تابلوهای راهنمایی استفاده کند که از قبل برای او طراحی شده است و نهایتاً به مقصدی می‌رسد که از قبل برای او در نظر گرفته شده است و شخص بی‌اختیار به آن خواهد رسید،حال فرض کنید اگر عموم افراد یک کشور مجبور شوند چنین مسیری را بی‌اختیار طی کنند چه فاجعه‌ای در پی خواهد داشت!
6. علاوه ‌بر نکات ذکر شده، وقتی جامعه‌ای‌ اطلاعات مختلف خود و مناسبات روزمره و حتی جزئی خویش و نگرش‌های سیاسی و اقتصادی و اجتماعی خود را در ظرفی قرار می‌دهد و دو دستی در اختیار بیگانگان می‌گذارد، نبایدفراموش کرد که سردمداران این رشته به استناد اسناد موجود دائماً در حال تحلیل اطلاعات جوامع و کشورهای دیگر و بهره‌برداری و پیاده کردن نقشه‌های متفاوت در بستر جنگ‌های فرهنگی، اقتصادی و نظامی‌ هستند.
7. حال که پیام‌رسان‌های داخلی آغاز به کار کرده‌اند و بر پایه دانش و هوش نخبگان جوان و فرزندان همین جامعه که مطمئنا امین‌تر و قابل اعتمادتر از بیگانگان هستندشکل گرفته‌اند و این امکان برای کشور عزیزمان ایجاد شده است چرا نباید به نحو احسنت از آن استفاده کرد؟!
8. از جمله‌اشکالاتی که بر پیام‌رسان‌های داخلی وارد است و البته کاملا قابل رفع، عموما کندی و سرعت متوسط و گاهی کم در انتقال داده است که به گفته متخصصین امر به سهولت قابل رفع است و نیازمند اندکی تحمل از سوی مردم و کمک به شکل‌گیری این نهال نوپا در کشور است.
9. آنچه که در‌این برهه حساس بر دوش مسئولین کشور و مدیران ارشد نظام است بسیار مهم‌تر از وظیفه مردم است و دولت باید ‌با ایجاد بسترهای مناسب چه در ‌بعد ساختار ارتباطی و زیر‌ساخت‌های آن و همچنین تامین منابع مالی برای افزایش توان سخت‌افزاری این شرکت‌های دانش بنیان مساعدت عاجل و مورد نیاز را انجام دهد تا حداقل وظیفه خود را در ایجاد بسترهای لازم جامعه‌ای به روز و شاداب و مطّلع در چارچوب فرهنگ وعقاید مردمان این مرز وبوم انجام داده باشد.