به گزارش فارس اخیرا امیرحسین زمانی‌نیا معاون امور بین‌الملل و بازرگانی وزیر نفت طی گفت وگویی خبرداد که سوآپ گاز از ترکمنستان که از ژانویه (دی ماه) متوقف شده بود از روزهای اول فروردین ماه از سر گرفته شده است.
این مقام مسئول علت توقف سوآپ گاز ترکمنستان را کیفیت پایین گاز ترکمنستان عنوان کرد و گفت برمبنای مذاکراتی که میان رؤسای جمهور ایران و ترکمنستان انجام شد دستور از سرگیری سوآپ گاز داده شده است.
این درحالی است که براساس گفته‌های مسئولان شرکت ملی گاز ایران تا پیش از توقف عملیات سوآپ گاز، ایران روزانه 6 میلیون متر مکعب گاز را از ترکمنستان دریافت و به کشور آذربایجان سوآپ می‌کرد که البته بعد از قطع صادرات گاز ترکمنستان به ایران از ابتدای سال 2017 روابط اقتصادی ایران و ترکمنستان تیره شد، ولی همواره مسئولان شرکت ملی گاز اعلام کردند که موضوع قطع صادرات گاز ترکمنستان به ایران ربطی به انجام عملیات سوآپ گاز ندارد و این عملیات ادامه خواهد یافت.
حمیدرضا عراقی مدیرعامل شرکت ملی گاز در بهمن ماه سال 95 یعنی یک ماه بعد از قطع صادرات گاز ترکمنستان به ایران طی گفت‌وگویی اعلام کرد «فعلا برنامه‌ای برای توقف عملیات سوآپ نداریم»
این گزارش حاکی است در طول بیش از یک سال از قطع انجام عملیات صادرات گاز توسط ترکمنستان مذاکرات متعددی بین دو کشور برای حل و فصل بدهی 1/9 میلیارد دلاری که ترکمنستان مدعی است باید ایران این مبلغ را پرداخت کند تا گاز این کشور به روی ایران وصل شود، انجام شده است.
اما ظاهرا کار حل اختلاف پیش آمده از طریق مذاکره جواب نداده است زیرا اواخر سال گذشته ترکمن‌ها رسما اعلام کردند برای گرفتن حقشان از ایران به دیوان داوری سوئیس شکایت خواهند کرد.
اینکه ترکمنستانی‌ها در موضوع شکایت گازی از ایران یعنی همان بدهی 1/9 میلیارد دلاری حق دارند یا خیر در گزارش‌های قبلی به طور مفصل به آن پرداخته شده است، اما نکته مهمی که باید به آن‌اشاره کرد این است که ایران در آخرین باری که در دعوای حقوقی پیش آمده با بوتاش ترکیه به دیوان داوری سوئیس رفت رقمی حدود 2 میلیارد دلار جریمه شد و به جای پرداخت پول ماه‌ها گاز رایگان به ترکیه داد.
سوآپ گازی ترکمنستان به ایران تنها نقطه اتصال نفتی با این کشور حاشیه دریای خزر است و اگر بنا به دلایلی این اتصال با این کشور قطع شود می‌تواند اثرات اقتصادی زیانباری را عاید ایران کند که یکی از آثار آن حذف ایران از تبدیل شدن هاب انرژی منطقه حداقل بر روی کاغذ است، زیرا این کشور با کمک هم‌پیمانان غربی خود به دنبال کشیدن خط لوله انتقال گاز تاپی است که جایگزین خط لوله صلح خواهد شد هرچند که بیژن زنگنه وزیر نفت معتقد است ترکمن‌ها این خط را احداث نخواهند کرد.