روزنامه وطن امروز با انتشار این مطلب نوشت: دولت بارها از کاهش شتاب تورم و مثبت شدن تراز تجاری کشور به عنوان 2 اقدام اقتصادی بزرگ خود طی این سال‌ها نام برده است.
اما اعلام آمار تراز تجاری کشور در 7 ماه ابتدایی سال 96 و مقایسه آن با مدت مشابه سال گذشته در روزهای اخیر نشان‌دهنده فروپاشیدن همین به اصطلاح «موفقیت دولت» در طول چند سال اخیر بوده است. آماری که نه تنها وضعیت تراز تجاری را منفی نشان داده، بلکه با نگاهی به آن می‌توان گفت وضعیت تجارت در مرز هشدار قرار دارد.
براساس گزارش گمرک ایران در 7 ماه اول سال جاری حدود 27 میلیارد و 800 میلیون دلار کالا وارد کشور شده که این رقم در مقایسه با مدت مشابه سال قبل حدود 15 درصد افزایش یافته است. براساس این گزارش صادرات غیرنفتی در 7 ماه سال جاری نیز به 24 میلیارد و 710 میلیون دلار رسیده که این رقم نیز در مقایسه با مدت مشابه سال قبل حدود 2/5 درصد کاهش نشان می‌دهد. کاهش صادرات غیرنفتی در این بازه زمانی در حالی است که متوسط قیمت هر تن کالای صادراتی به خارج چیزی حدود 9 درصد نسبت به مدت مشابه سال قبل افزایش داشته است.
موضوع قابل تأمل و تأسف‌بار در این میان آن است که عمده کالاهای وارداتی یا اقلام اساسی چون برنج، ذرت دامی، لوبیای سبز یا کالاهای مصرفی چون خودرو و قعطات منفصله آن است. در حالی که بخش عمده صادرات به اصطلاح غیرنفتی یا مواد خام معدنی و کشاورزی یا مشتقات نفت است که تحت عنوان صادرات غیرنفتی محاسبه می‌شود.
تراز تجاری هر کشور میزان مابه‌التفاوت صادرات آن اقتصاد در قیاس با واردات آن است؛ به نحوی که اگر صادرات کشوری از واردات آن پیشی بگیرد، این کشور دارای تراز تجاری مثبت بوده و اگر واردات از صادرات بیشتر باشد، آن اقتصاد دارای تراز تجاری منفی خواهد بود. به عبارتی صرف بالا بودن واردات دلیل بر ضعف یک اقتصاد و صرف بالا بودن میزان صادرات دلیل بر قوت یک اقتصاد نیست، بلکه آنچه توان یک اقتصاد در عرصه جهانی و تجارت جهانی را مشخص می‌کند تعادل صادرات و واردات است. به نوعی که بسیاری از اقتصادها مانند اقتصاد کره جنوبی به رغم اینکه وارداتی به مراتب بیشتر از اقتصاد ایران دارند اما به واسطه صادرات چند برابری و واقعی (صادرات کالای نهایی با ارزش افزوده) از وضعیت به مراتب بهتری از اقتصاد ایران برخوردارند. این در حالی است که منفی شدن حدود 3 میلیارد دلاری تراز تجاری ایران بدون محاسبه حجم عظیم کالاهای قاچاق به کشور بوده که طبیعتاً با لحاظ کردن این موضوع وضعیت به مراتب بدتر از این خواهد بود به طوری که با قطعیت می‌توان گفت تراز تجاری بسیار منفی‌تر از ارقام و اعداد اعلام شده است.