جمعیت ایران در دهه نود با روند رشد کم‌تری نسبت به سال‌های گذشته در حال افزایش است که بیم کاهش نیروی کار در سال‌های آتی را می‌دهد، در صورتی‌که افزایش جمعیت عامل افزایش درآمد و تولید ملی است.
رهبر انقلاب چندین سال پیش راهبردی را برای آینده جمعیت ایران ترسیم کردند که در آن جمعیت کشور باید با روند مثبتی افزایش پیدا کند. ایشان بارها از تبعات کاهش جمعیت سخن گفته‌اند و‌اشاره صریح و مستقیم به ضرورت افزایش جمعیت برای تأمین نیروی جوان و بانشاط در راستای پیشبرد اهداف کشور و جلوگیری از رکود حرکت کشور به سوی رشد و تعالی مادی و معنوی داشته‌اند.
رهبر معظم انقلاب در همان سال‌های اولیه دهه 90 طی چند سخنرانی این موضوع را متذکر شدند و از جمله فرمودند: «ما باید در سیاست تحدید نسل تجدیدنظر کنیم. سیاست تحدید نسل در یک برهه‌ای از زمان درست بود؛ یک اهدافی هم برایش معین کردند. آنطوری که افراد متخصص و عالم و کارشناسان علمىِ این قسمت تحقیق و بررسی کردند و گزارش دادند، ما در سال ۷۱ به همان مقاصدی که از تحدید نسل وجود داشت، رسیدیم. از سال ۷۱ به این طرف، باید سیاست را تغییر می‌دادیم؛ خطا کردیم، تغییر ندادیم. امروز باید این خطا را جبران کنیم. کشور باید نگذارد که غلبه‌ نسل جوان و نمای زیبای جوانی در کشور از بین برود؛ و از بین خواهد رفت اگر به همین ترتیب پیش برویم؛ آنطوری که کارشناس‌ها بررسی علمی و دقیق کردند. اینها خطابیات نیست؛ اینها کارهای علمی و دقیقِ کارشناسی شده است.» (3/05/1391)
افزایش میانگین سن کشور
در دهه 90 با کم شدن نرخ زاد و ولد به تدریج شاهد افزایش میانگین سنی جامعه هستیم. نباید فراموش کرد که این روند باعث بروز مشکلات بسیار زیادی در بلند مدت خواهد شد که از مهم‌ترین آنان می‌توان به ضعف قوای نظامی، کمبود نیروی کار جوان، کم شدن رشد اقتصادی و تولیدات داخلی‌اشاره کرد.
طبق اطلاعات سازمان آمار، میانگین سنی کشور از 21/6 در سال 1370 به 31/3 در سال 1395 افزایش یافته است. این گواه بر پیر شدن جامعه و رفتن به سمت سالخوردگی است.
متوسط رشد سالیانه 3/91 در بازه زمانی 1355 تا 1365، به 1/29 در سال‌های 1385 تا 1390 تنزل پیدا کرده است.
به نقل از مرکز آمار ایران، 50 درصد از جمعیت کشور زیر ۳۰ سال و ۵۰ درصد دیگر بالای ۳۰ سال است، هرچه میانه سنی جمعیت از ۳۰ سال بالاتر رود به معنای حرکت جمعیت کشور به سوی پیری است و کشور ما در آستانه پیری جمعیت قرار دارد. البته شرایط کشور هنوز به مرحله بحرانی نرسیده، چون در پنج سال گذشته تعداد موالید کشور افزایش یافته است.
با وجود اینکه هم اکنون شاهد قریب به 3 میلیون بیکار در کشور هستیم، نباید این نکته را فراموش کرد که با وجود رکود بی‌سابقه در صنعت و تولید هنوز عطش جذب نیروی شاغل در بخش‌های فنی حرفه‌ای در کشور احساس می‌شود.
جمعیت مطلوب از نظر درآمد و تولید ملی
در صورتي كه اقتصاد كشور در وضعيتي باشد كه بازدهي نهايي نيروي انساني مثبت باشد، یعنی اگر نیروی کار به درستی کار خود را انجام دهد، افزايش جمعيت باعث افزايش توليد ملي خواهد شد. جمعيت مطلوب از نظر درآمد ملي و توليد ملي حدي از جمعيت است كه در آن بازدهي نهايي نيروي انساني برابر صفر باشد. در چنين صورتي كاهش فيزيكي جمعيت باعث كاهش درآمد ملي مي‌شود.
این مهم تنها با افزایش توامان جمعیت و آموزش مناسب مبنی بر نیازهای اساسی و مورد نیاز کشور اتفاق می‌افتد.
رابطه افزایش جمعیت
 با تولید و افزایش ثروت ملی
آدام اسميت تئوریسین بزرگ اقتصاد جهان در كتاب «ثروت ملل» معتقد است با كار انسان‌ها است كه ثروت (به معناي نياز‌ها و خواسته‌هاي انساني) توليد مي‌شود. بنابراين هرچه بازدهي نيروي كار انسان‌ها بيشتر شود، مقدار عرضه ثروت نيز متناسب با آن افزايش مي‌يابد. اسميت تقسيم كار و تخصصي شدن توليد را علت اصلي بالارفتن بازدهي مي‌داند. به اين ترتيب مشاهده مي‌شود كه از نظر اسميت مجموعه انسان‌ها يعني جمعيت در هر جامعه‌اي، علت فاعلي و علت غايي و نيز ابزار افزايش ثروت است.
منابع انسانی، اصلی‌ترین
 و بنیادی‌ترین ثروت و سرمایه کشور
منابع انساني پايه اصلي ثروت ملت‌ها را تشكيل مي‌دهند. سرمايه و منابع طبيعي عوامل تبعي توليد هستند. درحالي كه انسان‌ها عوامل فعالي هستند كه سرمايه‌ها را متراكم مي‌سازند،‌ از منابع طبيعي بهره‌برداري مي‌كنند، سازمان اجتماعي، اقتصادي و سياسي را مي‌سازند و توسعه ملي را به جلو مي‌برند.
كشوری كه نتواند مهارت‌ها و دانش مردم خود را توسعه دهد و از آن به نحو موثری در اقتصاد ملي بهره‌برداری كند، به وضوح قادر نيست هيچ چيز ديگری را توسعه بخشد.
رشد جمعیت، عامل اصلی
 رشد اقتصادی
در شرايط مناسب اقتصادي، رشد جمعيت محرك مهمي براي رشد اقتصادي و افزايش سطح زندگي افراد است، چرا كه با افزايش جمعيت نيروي كار لازم براي استفاده مطلوب از منابع اقتصادي فراهم مي‌آيد و از سوي ديگر بازارهاي ضروري براي جذب كالا و نيز امكان سودآوري توليد در سطح وسيع به وجود مي‌آيد. به عبارت ديگر افزايش جمعيت مي‌تواند هم از جهت تقاضا و هم از جهت عرضه عوامل اقتصادي نقش اساسي در توسعه اقتصاد داشته باشد.
از سوی دیگر، وضعیت نامناسب درآمد خانواده‌ها باعث عدم تمایل آنان به داشتن فرزند می‌شود.
حیدر علی عابدی عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس در این باره گفت: در ۳۵ سال آینده ۳۳ درصد جمعیت کشور بالای ۶۰ سال سن خواهند داشت. پیش‌بینی شده جمعیت کشور در سال 1480 نرخ رشد جمعیت کاهش به سمت صفر و منفی شدن در حال پیش روی باشد. گرایش خانواده‌ها به تک فرزندی زنگ خطری جدی برای جمعیت کشور به حساب می‌آید و مشکل جمعیتی کشور با شعار حل نمی‌شود.
به گزارش پایگاه بصیرت، نتایج پیش‌بینی متغیرها مبین آن بودند که تا سال 1400 جمعیت ایران 13درصد، تولید ناخالص داخلی 46درصد، ‌اشتغال کل 44درصد،‌ اشتغال نیروی کار ماهر 39درصد و‌اشتغال نیروی کار غیر ماهر 44درصد رشد خواهد کرد. این نتایج با توجه به پیش‌بینی متغیر جمعیت ایران به دست آمده و باید گفت وقتی با استفاده از پیش‌بینی جمعیت به این نتیجه می‌رسیم که تولید ناخالص داخلی 46درصد افزایش خواهد یافت می‌تواند بدان معنی باشد که اگر رشد جمعیتی حادث شود، باید سیاست گذاری و برنامه ریزی کشور به گونه‌ای باشد که حداقل 46درصد تولید ناخالص داخلی افزایش یابد و نیز حداقل 39درصد برای نیروی کار ماهر و 44درصد برای نیروی کار غیر ماهر فرصت شغلی ایجاد شود.
امید است تا با فرهنگ‌سازی درست درباره فرزندآوری در سال‌های آینده شاهد بحران نبود نیروی کار در کشور نباشیم.