معده درد یکی از مشکلاتی است که تقریباً همه افراد در طول زندگی خود آن را تجربه می‌کنند، بنابراین آشنایی با درمان‌های خانگی به وی‍ژه زمانی که امکان دسترسی به پزشک وجود ندارد، سودمند خواهد بود.
مراحل هضم غذا در بدن
علمای طب سنتی معتقدند که هر ماده غذایی در قسمت‌های مختلف بدن چهار بار هضم و مواد زائد آن دفع و با کیفیت‌ترین قسمت غذا جذب بدن می‌شود.
نخستین هضم در دهان و معده است که مواد زائد حاصل از آن از طریق روده دفع می‌شود. بنابراین باید غذا در دهان به خوبی جویده شود.
هضم دوم در کبد است، مواد زائد حاصل از این هضم به شکل ادرار و چرک از بدن خارج و مواد جذب ‌شده تبدیل به مو و ناخن می‌شوند.
هضم سوم در عروق اتفاق می‌افتد و مواد جذب شده حاصل از این هضم تبدیل به خون می‌شوند.
هضم چهارم در سلول انجام می‌شود و مواد حاصل از این هضم به سمت اعضای جنسی حرکت می‌کند. این مواد بهترین پروتئین برای تولید مثل هستند.
مدت زمان هضم غذا بستگی به نوع ماده غذایی مصرفی دارد، ولی به طور کلی مواد غذایی ۲ تا سه ساعت پس از میل شدن هضم می‌شوند.
بیشترین مشکلات گوارشی
درد معده، سوءهاضمه، ترش‌کردن، حالت تهوع صبحگاهی، تلخی دهان، احساس سنگینی معده، بوی بد دهان و هضم ناقص غذا‌ها از رایج‌ترین مشکلات گوارشی است که البته در برخی موارد نیز مشکلات معده بر اثر فشار‌های عصبی ایجاد می‌شوند.
برای جلوگیری از بروز مشکلات گوارشی افراد باید از پرخوری، صحبت کردن بین غذا و تندتند غذا خوردن پرهیز کنند. همچنین خودداری از مصرف غذا‌های ساندویچی، سرخ‌شده و نوشیدن مایعات زیاد مانند دوغ، نوشابه و دلستر بین غذا ضروری است.
موثرترین درمان‌های خانگی معده درد
به عقیده حیدر عظمایی محقق و پژوهشگر طب سنتی، افراد باید پیش و پس از غذا کمی نمک بخورند. مصرف نمک قبل از غذا به کاهش اسید معده و پس از آن به هضم و ضدعفونی کردن غذا کمک می‌کند.
وی گفته است افرادی که دچار معده درد و بالا بودن اسید معده هستند، می‌توانند یک عدد سیب‌زمینی خام را رنده کنند و به مقدار نصف استکان آب آن را به آرامی بنوشند.
مصرف عصاره شیرین‌بیان ۱۵ دقیقه قبل از غذا با مقداری آب جوش ولرم برای تقویت معده، کاهش اسید معده و رفع دل‌درد و دل‌پیچه موثر است. همچنین مبتلایان به رفلاکس برای رفع مشکلشان باید ۱۵ دقیقه قبل از غذا عصاره شیرین‌بیان به همراه مقداری آب جوش و پس از غذا یک استکان عرق بومادران بنوشند.
افرادی که به ویژه پس از مصرف غذا‌های سنگین و گوشتی دچار احساس سنگینی معده می‌شوند باید برای رفع این احساس مقداری عرق زنیان بنوشند.
عظمایی با ‌اشاره به ضروری بودن مصرف سماق همراه با غذا‌های گوشتی به ویژه کباب گفت: افراد باید همراه غذا سبزیجات تازه مصرف کنند. مصرف سبزیجات تازه علاوه بر سم‌زدایی بدن به بهتر شدن حرکات دودی روده و جلوگیری از بروز یبوست نیز کمک می‌کند.
مصرف ترکیب دمنوش‌های بابونه، گل‌گاو‌زبان، سنبل‌الطیب، بادرنجبویه و افسنتین تاثیر بسزایی در تسکین اعصاب معده دارد. افراد برای تهیه این معجون باید مقدار مساوی از این گیاهان را با هم ترکیب و روزانه سه لیوان از آن را میل کنند.
این محقق و پژوهشگر طب سنتی تاکید کرد: استفاده از مخلوط دمنوش‌های زیره‌سبز، آویشن، نعناع، کاکوتی، رازیانه، شیرین‌بیان، زنیان و بومادران سبب تقویت معده و دستگاه گوارش می‌شود. مصرف این ترکیب برای رفع سردی، ترشی و زخم معده، نفخ و دل‌درد موثر است. همچنین بانوان باید در ۲ تا سه روز نخست عادت ماهانه روزانه سه لیوان از این معجون بنوشند.
ماساژ معده با روغن سیاه دانه یا مصطکی نیز موجب تقویت معده می‌شود. پرهیز از پرخوری و روزه‌داری نیز به دفع سموم از معده و روده کمک شایانی می‌کند.
مبتلایان به دل‌درد، دل‌پیچه و نفخ برای رفع مشکل خود باید از ترکیب آب‌جوش به همراه عرق‌نعناع، بارهنگ، گلاب و نبات استفاده کنند. افراد برای تهیه این مخلوط باید سه قاشق غذاخوری عرق‌نعناع، یک قاشق غذاخوری گلاب و یک قاشق مرباخوری بارهنگ را به یک لیوان آب‌جوش بیفزایند. نوشیدن این معجون برای افراد کم‌اشتها نیز مفید است.