مروری بر عملیات شکست حصر آبادان
مقدمه شکست صدام از ارتش اسلام
عبادالله حنیفهزاده
با حمله ارتش بعثی عراق به کشورمان، بسیاری از مناطق مرزی در پنج استان همجوار با عراق به تصرف یا محاصره نیروهای صدام درآمد؛ ازجمله آبادان. دشمن در نظر داشت از سمت شرق رود کارون و شمال بهمنشیر به این شهر حمله نماید که در این صورت آبادان به صورت 330 درجه در محاصره قرار میگرفت. بعثیها با نصب پل شناور روی رودخانه بهمنشیر قصد نفوذ به منطقه کوی ذوالفقاری را داشتند که در این صورت به راحتی میتوانستند کل شهر آبادان رااشغال کنند. چون این منطقه دارای عوارضی طبیعی مانند نخلستان برای مخفی شدن از دیدگاه رزمندگان ایرانی بود. ضمن اینکه در صورت تصرف شهر، بنادر آبادان و ماهشهر زیر دید مستقیم بعثیها قرار میگرفتند و ایران نمیتوانست از امکانات و تأسیسات بندری و اقتصادی شمال غرب خلیجفارس استفاده کند و تمامی فعالیتهای اقتصادی و بندری این مناطق باید به بنادر دیلم، گناوه و بوشهر منتقل میشد که این مستلزم صرف هزینه و وقت زیادی برای دولت جمهوری اسلامی ایران میشد و در شرایط جنگی آن روزگار ممکن نبود.
فرمان امام خمینی(ره) مبنی بر اینکه حصر آبادان باید شکسته شود هم مزید بر علت شد تا عملیات شکست حصر آبادان توسط شهید حسن باقری (افشردی) طراحی شود. این طرح در بهار سال 60 به شورای عالی دفاع ارائه شد که سرانجام پس از چندین جلسه بحث در بین فرماندهان عالی جنگ و شورای عالی دفاع در 15 شهریور همان سال تحت عنوان طرح عملیاتی ثامنالائمه(ع) تصویب و به همه قرارگاهها و یگانهای مستقر در منطقه ابلاغ شد.
عملیات ثامنالائمه(ع) در ساعت یک بامداد روز پنجم مهر سال 1360 با رمز مقدس «نصر من الله و فتح قریب» آغاز شد. این عملیات سه روز ادامه داشت و در هفتم مهر 60 با پیروزی جبهه اسلام به پایان رسید.
استعداد نیروهای خودی
یک- لشکر 77 با سه تیپ شامل 9 گردان پیاده.
دو- سپاه پاسداران انقلاب اسلامی با 16 گردان پیاده در قالب سه قرارگاه تیپی.
سه- تیپ 37 رزهی.
چهار- گردان 251تانک از لشکر 16 زرهی.
پنج- گردان 107 ژاندارمری.
شش- گروه زرهی 291تانک.
نتایج عملیات
یک- ساحل شرقی رود کارون تصرف و تأمین گردید.
دو- آبادان از محاصره یک ساله خارج شد.
سه- بیش از 150 کیلومتر مربع از اراضیاشغالی آزاد شدند.
چهار- بیش از سه هزار نفر از سربازان دشمن به هلاکت رسیدند یا زخمی شدند و هزار و 656 نفر به اسارت درآمدند.
پنج- 90 دستگاهتانک و نفربر و صد دستگاه انواع خودروی دشمن منهدم و سه فروند هواپیما و یک فروند بالگرد دشمن سرنگون شد.
پیامدهای عملیات حصر آبادان
الف- پیامدهای داخلی:
یک- با انجام موفقیتآمیز این عملیات وسیع ایران در جبههها، روحیه نیروهای رزمنده تقویت شده و توانمندتر از گذشته به نبرد با دشمن پرداخت.
دو- از نظر سیاسی وضعیت سیاسی کشور منسجمتر شد و کمتر از یک هفته بعد از این عملیات مردم در سومین انتخابات ریاست جمهوری حضرت آیتالله سیدعلی خامنهای را به ریاست جمهوری برگزیدند که این هم منجر به موفقیت بیشتر در سیاستهای داخلی و خارجی نظام گردید.
سه- با تثبیت دولت اسلامی وحدت نظر مسئولین نظام و موضعگیریهای قاطعانه و به موقع در قبال مسائل خارجی نظام گردید.
ب- پیامدهای خارجی: مهمترین پیامدهای خارجی تشکیل شورای همکاری خلیجفارس توسط کشورهای حاشیه جنوبی خلیجفارس به منظور جلوگیری از گسترش نفوذ انقلاب اسلامی و همچنین کمک رساندن به صدام به علاوه افزایش تحریکات نظامی آمریکا در خلیجفارس و انجام مانورهای مختلف نظامی به منظور افزایش اعمال فشار به ایران و حمایت از کشورهای منطقه و تبلیغ و افزایش ایرانهراسی و نشر اکاذیب و افزایش وحشت بیمورد رژیمهای منطقه و همانطور که ذکر شد انجام مانورهای نظامی آمریکا در منطقه در چهارچوب حمایت آمریکا از کشورهای ساحل جنوبی خلیجفارس در برابر ایران میگرفت.