شرایط ایجاد بنیان مرصوص فرهنگی(زلال بصیرت)
يكي از برجسته ترين مفاهيم فرهنگي در منابع ديني، وحدت و در مقابل آن تفرّق است، در آيات و روايات متعددي از قرآن كريم بر وحدت و رابطه محبت‌آمیز با يكديگر تأكيد شده است. به عنوان نمونه طبق روايتي، خداوند متعال به ازاي مصافحه دو مؤمن، صد رحمت شامل حال آنها می‌كند كه 99 رحمت آن شامل حال كسي است كه ديگري را بيشتر دوست دارد! حتي اگر مؤمن، عيب برادرش را به وي تذكر می‌دهد، ناشي از محبت و علاقه به اوست تا او كامل‌تر شود و نقصي نداشته باشد.
ارتباط با دیگران؛ عامل رشد مادی و معنوی
دليل تأكيدات مكرر بر همگرايي و محبت بين مؤمنين اين است كه خداوند انسان را به گونه‌اي آفريده كه رشد و تكاملش در گرو ارتباط با ديگران است. فرد از زماني كه متولد می‌شود تا زمان مرگ، دائم نيازمند ارتباط با ديگران است؛ به عبارت بهتر، هم رشد مادي و هم رشد معنوي انسان در گرو ارتباط با ديگران است. حتي انساني كه می‌خواهد عبادت كند، نیازمند معلم و مربي است كه انگيزه عبادت را در او ايجاد كند.
نياز به ارتباط با ديگران يك سنت الهي است، البته باید توجه داشت که همواره افرادي هم در جامعه انسان‌ها هستند كه فساد می‌كنند؛ بايد برای رشد و تکامل جامعه، جلوی این فسادها را گرفت و در مقابل اين مفسدان ايستاد و از آنجا كه خدا مي‌دانست همواره انسان‌هاي مفسدي وجود دارند كه راه رشد و كمال را بر ديگران مي‌بندند، بر مبارزه نيز تأكيد كرده است
البته تأکید خدا بر مبارزه نیز نه مبارزه فردي بلکه مبارزه‌ای گروهی است؛ مبارزه‌اي كه مؤمنان چنان در صفوف نبرد به هم پيوسته باشند كه به تعبیر قرآن مانند بنیان مرصوص و ساختمان مستحكم باشند كه دشمن نتواند در آن نفوذ كند.
راه نفوذناپذیر شدن جامعه
مؤمنان بايد در ميدان‌های جهاد فرهنگي و علمي نيز چنان متحد باشند و دل‌هايشان به هم گره خورده باشد كه هيچ دشمن نفوذي نتواند بين آنها نفوذ كند. لذا نبايد اختلاف بين مؤمنين پيش بيايد تا راه نفوذ دشمن باز شود.
چه بايد كرد تا جامعه‌اي از نظر فرهنگی نفوذناپذير ايجاد شود؟ تنها راه نفوذناپذير شدن، نزديك شدن افكار و دل‌ها به يكديگر است؛ بايد از عيب‌ها و نقص‌ها چشم‌پوشي كرده و گذشت كرد و دنبال عیب‌گیری از دیگر مؤمنان نبود؛ اگر بنا بر خرده گيري و عيب‌جوئي باشد، هرگز اين اتحاد ايجاد نمي شود. بنيان مرصوص فرهنگي در گرو نزديكي و همگرایی فكري و قلبی افراد است. اين ساختمان مستحكم با عامل فيزيكي درست نمي شود؛ لذا ابتدا بايد افكار و عقائد و سپس عواطف به هم نزديك شود.
شناخت و انگیزه، دو عامل مهم برای تحرک و انجام کار است. لذا ابتدا بايد شناختمان را تصحيح كنيم و شناخت‌ها را افزايش دهيم و در مرحله بعد احساسات و عواطف را به روش‌های مختلف تقويت كنيم.
اهل بيت(ع) می‌خواهند يارانشان به هم نزديك بوده و با هم متحد باشند. البته ارزش اين وحدت در صورتي است كه منشأ آن خدا و اهل بيت(ع) باشد؛ يعني محبت بايد خالص بوده و ريشه الهي داشته باشد. محبت‌ها را بايد روز به روز بيشتر كرد و گستره و عمق محبت بين مسلمين را گسترش داد.
لزوم افزایش همدلی‌ها میان نیروهای مومن
افزایش اين محبت‌ها در گرو نزديك شدن شناخت‌ها و جهت دهي عواطف به سمت نقاط مشترک است، بحمدالله عوامل وحدت‌زا بین نیروهای مؤمن فراوان است؛ اهل بیت(ع) و وجود سیدالشهدا(ع) از جمله نقاط مشترکی است که همه عواطف را به سمت خود جلب می‌کنند و می‌تواند عامل دوستی و وحدت باشند.
بايد عامل وحدت بخش در زمينه‌هاي عقلي و فکری نيز ايجاد شود، به عنوان نمونه داشتن نشريات عقیدتی و فکری براي نزديك كردن شناخت‌هاي همه مسلمانان امری مطلوب است.
تا يكديگر را نشناسيم، ارتباط عاطفي هم برقرار نمي‌شود تا وحدت دل‌ها حاصل شود؛ لذا بايد شبكه‌هايي از انسان‌های مؤمن در کشور ايجاد شود كه به وسیله آن انسان‌های همفكر و مؤمن با هم متصل باشند و افرادی به عنوان رابط این شبکه‌ها فعالیت کنند تا ارتباط‌ها حفظ و همگرایی فکری و قلبی بیشتر و بهتر محقق شود.
اهمیت شبکه‌سازی میان مومنین
امکان دیدار حضوری بین همه نیروهای همفکر در سراسر کشور همیشه وجود ندارد و لذا وجود رابط‌ها برای نزدیکی فکری و قلبی‌نیاز است،در عین حال باید افرادی که برایشان امکان دیدار حضوری وجود دارد و مثلا در یک استان هستند، برنامه‌ای برای دیدار منظم داشته باشند.
رابط بايد كسي باشد كه نوعی برتري فكري داشته، توانايي بر حل مشكلات فكري و علمي داشته باشد تا بتواند مخاطبین خود را اقناع و شبهات و اشتباهات ذهنی آنها را رفع کند؛ و مراد از برتری فکری و علمی این است که دين و مكتب اهل بيت(ع) را بهتر از ديگران بشناسد.
همچنین ملاقات‌ها بین نیروهای مؤمن و نزدیک سازی تفکرات و عقائد به وسیله نشریات یا امور دیگر، می‌تواند در قرابت فکری و قلبی نیروهای مؤمن کشور و ایجاد بنیان مرصوص فرهنگی نقش مؤثری داشته باشد.
ارتباط با مؤمنان ازطریق شبکه سازی شیوه اهل بیت(ع) است. اهل بيت(ع) به وسیله همین شبکه‌ها ارتباطشان را با شیعیانشان در سخت‌ترین شرایط و در دورترین نقاط حفظ کردند؛ لذا این شبکه می‌تواند تحت هر عنوان و نامی ایجاد شود.
تشكيل اين سازمان و گروه به معناي طرد ديگران نيست، بلكه به معناي ارتباط بيشتر و هم فكر بودن و هم سليقه بودن اعضای گروه است و البته بايد سعي شود که ديگران را هم جذب و همراه کرد.
احزابی با حضور بهترین افراد در کشور به وجود آمدند، اما دوام نیاوردند؛ لذا از روز اول باید پايه‌ها مستحكم بنا شود؛ در اين صورت روز به روز قدرتمند‌تر می‌شود و مانند درخت تنومندي می‌شود كه هر روز ثمره‌اش بیشتر می‌شود.
این تشکل‌ها با محوریت ولایت فقیه و جهت‌دهی افکار و عواطف به سمت آن، می‌توانند نقش مهمی در تأمین ویژگی نفوذناپذیری در جامعه ایفا کنند.
بیانات آيت‌الله مصباح يزدي (دام ظله)
در جمع تعدادي از خادمان هيئت‌های مذهبي؛ قم؛ 22/4/96
* زلال بصیرت روزهای پنج‌شنبه منتشر می‌شود.