نگاهی به اجرای طرح پروژه مهر در آغاز سال تحصیلی جدید و تاثیر آن در بهبود کیفیت فضای آموزشی- بخش پایانی
تدارکات همدلانه برای آغاز باشکوه فصل تعلیم و تربیت
گروه گزارش
روزهای پایان شهریور ماه را که از همین حالا بوی آغاز بهاری دیگر در تعلیم و تربیت می‌دهند، در حالی سپری می‌کنیم که همراه با جوش و خروش در میان دانش‌آموزانی که چند ماهی است به دور از فضای آموزشی مدرسه هستند؛ در نظام تعلیم و تربیت نیز همگان در یک جهاد فراگیر تحت عنوان پروژه مهر دست به دست هم داده‌اند تا آغاز مهر ماه 96 برای فرزندان ایران روزی خاطره انگیز و شروع سالی پررونق باشد. ساماندهی نیروهای متخصص نیز از مواردی است که به ظاهر در پروژه مهر نقش چندانی ندارند، اما یکی از بخش‌های مهمی که جلای تازه‌ای بر رخ این نظام و آغاز سال تحصیلی جدید می‌زند، بازنگری در چینش و ساماندهی مطابق با تغییراتی است که در نظام آموزشی اعمال شده‌اند.
باز آمد بوی ماه مدرسه
بوی بازی‌های راه مدرسه
بوی ماه مهر، ماه مهربان
بوی خورشید پگاه مدرسه
از میان کوچه‌های خستگی
می‌گریزم در پناه مدرسه
باز می‌بینم ز شوق بچه‌ها
اشتیاقی در نگاه مدرسه
زنگ تفریح و هیاهوی نشاط
خنده‌های قاه قاه مدرسه
باز بوی باغ را خواهم شنید
از سرود صبحگاه مدرسه
(شعر از قیصر امین‌پور)
ساماندهی نیروی انسانی
مهم‌ترین بخش پروژه مهر
دکتر سعید ربوشه، مدیریت آموزش و پرورش منطقه 9 در گفت‌و‌گو با گزارشگر روزنامه کیهان درباره پروژه مهر می‌گوید: «پروژه مهر به این معنی است که تمام سامانه‌های منتهی به آماده شدن مدرسه به جریان بیفتد.»
وی که بخشی از این جریان فراگیر را در آستانه بازگشایی مدارس مربوط به چینش و سازماندهی نیروی انسانی می‌داند، در ادامه این‌گونه توضیح می‌دهد: «چینش نیروهای متخصص در رشته‌های مختلف باید در جای مناسب خودشان و متناسب با توان و مهارت‌شان انجام شود. به طوری که در آغاز مهر بتوان گفت سامان داده شده است.»
ربوشه در حالی که معتقد است چینش و ساماندهی به این شیوه عملا کمتر اتفاق می‌افتد، می‌گوید: «این اتفاق را می‌توان ناشی از آن دانست که همیشه نیروی انسانی بدون عیب و نقص و ساماندهی بدون نقص را نداریم. به طور مثال ترکیب جمعیت در تهران به گونه‌ای است که 19 درصد نیرو‌ها را مرد و 81 درصد را نیروهای زن شامل می‌شوند و این موضوع کار ساماندهی را سخت می‌کند، چراکه ناگزیر به جذب نیرو از شهرهای اطراف هستیم که پیامدهای آن گاه صدمه وارد می‌کنند.»
این کارشناس تعیلم و تربیت با اشاره به آنکه ساماندهی نیروی انسانی مهم‌ترین بخش و مغز پروژه مهر است، می‌گوید: «این ساماندهی در اولویت اول باید به گونه‌ای باشد که دانش‌آموزان در اول مهر از نظر عدالت آموزشی بدون معلم نمانند و در اولویت بعدی ساماندهی باید به گونه‌ای باشد که معلمان در جای مناسب خود قرارگرفته باشند.»
همکاری و حمایت بین سازمانی
در آغاز بهار تعلیم و تربیت
مدیریت آموزش و پرورش منطقه 9 شهر تهران در ادامه کلامش پیرامون تجهیز فیزیکی مدارس نیز می‌گوید: «یکی دیگر از بخش‌ها این است که ما مدارس را از نظر تعمیرات و تجهیزات آماده کنیم که بخش عمده‌ای از آن برقراری تعامل با شهرداری است. شهرداری در تجهیز اموری چون ایزوگام، رنگ و نقاشی ساختمان، تاسیسات حرارتی و آسفالت همکاری دارد.»
وی در حالی که معتقد است سعی بر آن دارند که عملیات تعمیرات و تجهیزات تا نیمه اول شهریور به پایان برسد، ادامه می‌دهد: «در سال‌های اخیر کمک‌هایی نیز از سوی اداره کل به «مدارسِ لازم توجه» بوده است که این مدارس شامل مدارس ضعیف‌تر هستند. اولویت‌بندی در این حمایت براساس بازدید از مدارس و تصمیم‌گیری نهایی در جلسات ستادی است.»
همچنین مطلع شدیم با توجه به آنکه آموزش و پرورش منطقه 9 در محدوده شهرداری‌های مناطق 9 و 21 است سال گذشته در توافقی که بین آموزش و پرورش منطقه 9 شهر تهران و این مناطق شهرداری انجام گرفت علاوه بر نیمکت و سایر تجهیزات، کیت‌های آزمایشگاهی تمام درس‌ها از سوی شهرداری‌ها به تمام مدارس ابتدایی و برخی مدارس متوسطه اول منطقه اهدا شد.
ربوشه همچنین در ادامه می‌گوید: «امسال توافق با شهرداری‌ها بر این اساس بوده که در جهت خارج کردن دانش‌آموزان از فضای خشک و بی‌روح کلاس و آوردن دنیای خارج از کلاس به داخل کلاس به مدارس ویدئو پروژکتور اهدا کنند. البته گفته شده که ویدئو پروژکتور‌ها خریداری شده اند، اما هنوز به مدارس داده نشده‌اند.»
او همچنین به اهمیت انتصاب مدیران مدارس‌اشاراتی دارد و می‌گوید: «فردی که معنای تربیت درست اسلامی را می‌فهمد و آمادگی تحول ایجاد کردن را دارد، همچنین متدین است، بهتر است که در این سمت منصوب شود و نکته مهم‌تر سرمایه‌گذاری روی معاونینی است که برای مدارس منصوب می‌شوند، زیرا این انتخاب و انتصاب باید به گونه‌ای باشد که معاونین در سال آینده به حلقه مدیران بپیوندند.»
ربوشه در انتهای کلامش می‌گوید: «همه مسئولین باید متعهد به اجرای حقیقی مبانی سند تحول بنیادین باشند و هر کس هر آنچه در توان دارد را برای اینکه اول مهر بچه‌ها و معلمین احساس تازگی و نو شدن داشته باشند، دریغ نکند.»
طنین آونگ مهربانی از تهران تا سراوان
مبدا آغاز حرکت را باید از همان روزی دانست که مدیران آموزش و پرورش شهر سراوان که از توابع استان سیستان بلوچستان است، برای بازدید و کسب ایده‌های آموزشی به آموزش و پرورش منطقه 9 تهران آمدند. طی گفت‌و‌گو‌هایی که بین مدیران انجام شد، این منطقه آموزش و پرورش تصمیم به یاری‌رسانی و حمایت در حد بضاعت خود از مدارس و دانش‌آموزان این شهر گرفتند.
از دانش‌آموزان کنکوری که از این استان در خانه معلم منطقه اقامت پیدا کردند تا ارسال نخستین کتاب‌ها و جزوات آموزشی کنکوری و سایر مقاطع آغاز شد. این روز‌ها در اواسط شهریور ماه در حالی که مسئولین آموزش و پرورش و مدارس در تلاش برای پروژه مهر خود هستند، بخشی از این طرح را نیز به کمک‌رسانی به دانش‌آموزان شهر سراوان استان سیستان تحت عنوان طرح «آونگ مهربانی» اختصاص داده‌اند که بنا بر منطقه جغرافیایی برخی محدودیت‌ها در امکاناتشان وجود دارد.
صبح هفتم شهریور ماه هدایای دانش‌آموزان مدارس منطقه در طرح آونگ مهربانی از دبستان دخترانه هاجر1 طی مراسمی با حضور مدیر منطقه و اعضای شورای معاونین آماده ارسال به سراوان شد.
یکی از مدیران مدارس منطقه می‌گوید: «از مدت‌ها قبل به دانش‌آموزان مدرسه اطلاع‌رسانی شد و با لطف خدا توانستیم با یاری دانش‌آموزان تعداد زیادی جزوه که تهیه آنها برابر با پرداخت مبالغ زیادی است و همچنین کتاب‌های درسی و کمک آموزشی و همچنین وسایلی را که تا حدودی در مدرسه کمتر به آنها نیاز داشتیم، برای کمک به دانش‌آموزان برخی مدارس ارسال کنیم.»
وی همچنین درتکمیل صحبت‌هایش می‌گوید: «در حال حاضر منطقه 9 آموزش و پرورش تنها منطقه‌ای است که طرح آونگ مهربانی را اجرا کرده است و حرکتی قابل توجه بوده است که امیدواریم گامی کوچک در حمایت از دانش‌آموزان شهر سراوان که علاقمند به تحصیل هستند، اما بعضا از امکانات کافی برخوردار نیستند، بوده
باشیم.»
تغییرات کوچک زمینه‌ساز آغاز هر چه باشکوه‌تر
یک کارشناس تعلیم و تربیت پیرامون بازگشایی مدارس و پروژه مهر در گفت‌و‌گو با گزارشگر روزنامه کیهان می‌گوید: «آموزش و پرورش تمام قوای خود را به کار گرفته است تا معلمین و دانش‌آموزان روز اول مهر که بار دیگر به مدرسه می‌آیند با جمله «در این مدت مدرسه به فکر ما بوده است.» طراوت و تازگی بهار تعلیم و تربیت را در فضای مدرسه استشمام کنند.»
اینکه معلم و دانش‌آموز بداند در ایام تابستان مسئولین به فکر ایجاد تحول در مدرسه برای آنها بوده‌اند و به آنها توجه داشته‌اند، احساس خوبی را در پی خواهد داشت که در پی آن معلم و دانش‌آموز نیز با نشاط بیشتری در جایگاه خود ایفای نقش می‌کنند.
این کارشناس ادامه می‌دهد: «دانش‌آموزان با دیدن دیوار نوشته‌های نو و رنگ‌آمیزی جدید دیوارها و حتی توپ و تور‌های نو انگیزه پیدا می‌کنند. البته موضوع کمبود بودجه در مدارس نیز مد نظر هست، اما برخی امور با اینکه هزینه‌ای چندان در پی ندارند، اما کلمات کوچکی در بیان توجه و اهمیت معلم و دانش‌آموز و آغاز سال تحصیلی بیان می‌کنند.»
بار دیگر با توجه به کمبود بودجه در مدارس از مدیران تقاضای توجه بیشتری به آغاز سال تحصیلی جدید داریم،چرا که برخی مدیران در انتظار حمایت و یاری از سوی آموزش و پرورش و شهرداری‌ها در آستانه بازگشایی دست روی دست می‌گذارند و مهم‌ترین زمان سال تحصیلی جدید را تباه می‌کنند.
این نکته نیز از خاطر نرود که مدارسی با بنای کهنه نیز می‌توانند طراوات و تازگی پیدا کنند. تمیز بودن می‌تواند کهنگی را درون خود کمرنگ کند.
تشکیل جلسات انجمن اولیا و مربیان نیز از مواردی است که در آستانه بازگشایی مدارس نیازمند توجه و پیگیری از هر دو سو می‌باشد؛ زیرا حضور اولیای دانش‌آموزان در مدرسه که از هر کسی به نیاز‌های دانش‌آموزان آگاه‌تر هستند و ارائه افکار و نظرات از عواملی است که بر قوای هرچه بیشتر نظام تعلیم و تربیت برای یک آغاز با شکوه می‌افزاید.