رئیس‌جمهور در سخنرانی در اجلاس سازمان همکاری اسلامی در قزاقستان بر لزوم همگرایی کشورهای اسلامی در جهت رشد علمی و فناوری برای بازیابی تمدن شکوهمند اسلامی تاکید کرد و همچنین در حاشیه این اجلاس بر تلاش برای پایان دادن به جنایات علیه مسلمانان میانمار تاکید شد.
اولین اجلاس سران سازمان همکاری اسلامی در حوزه علم و فناوری با حضور رئیس‌جمهور کشورمان و سران و مقامات کشورهای عضو این سازمان در آستانه پایتخت قزاقستان گشایش یافت.
بررسی روابط نوظهور بین علم و تکنولوژی و جایگاه کشورهای اسلامی در این عرصه و همچنین جست‌وجوی راهکارهای گسترده‌تر همکاری علمی بین کشورهای عضو سازمان همکاری اسلامی از محورهای اصلی این اجلاس است. علاوه بر سران کشورهای اسلامی، شخصیت‌های علمی و فرهنگی و نیز روسای نهادهای بین‌المللی نیز در این اجلاس شرکت داشته و در پایان نشست نیز بیانیه مشترکی منتشر
خواهد شد.
سخنرانی رئیس‌جمهور
به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی ریاست‌جمهوری، حجت‌الاسلام حسن روحانی رئیس‌جمهور که روز یکشنبه و در جمع سران کشورهای عضو سازمان همکاری اسلامی در آستانه پایتخت قزاقستان سخن می‌گفت، اظهار داشت: «همه ما بر این مسئله اتفاق نظر داریم که «جهان اسلام» بخشی مهم و مؤثر، در منظومة جهانی است و توانمندی، پیشرفت و ثبات آن، مایة توانمندی، پیشرفت و ثبات جهان خواهد بود. روشن است که در ضعف، عقب‌ماندگی و از هم‌گسیختگی جهان اسلام نیز، صلح پایدار، توسعه همه جانبه و همگرایی مؤثر جهانی ناممکن می‌شود. پس هم‌رأیی و همراهی و همکاری ما اعضای جهان بزرگ اسلام برای ورود به جهان توسعه یافته در واقع تلاشی مشترک، برای ساختن جهانی به دور از جهل، فقر، جنگ و خشونت است.»
روحانی افزود: «همکاری در حوزه علم و فناوری هم از آن حیث که نقش پیشران در توسعه بخش‌های مختلف اقتصادی را دارد، برای رشد و همگرایی کشورهای اسلامی تعیین‌کننده است و هم از آن جهت که با جوانان و دانشگاه‌ها سر و کار دارد و با ایجاد فضای امید و سازندگی و‌اشتغال‌زایی، ریشه‌های گرایش به افراط و تروریسم را می‌خشکاند، از اهمیت سیاسی و اجتماعی راهبردی برخوردار است.»
چالش‌های جهان اسلام
وی در بیان مصادیق این چالش‌ها تصریح کرد: «ادامه جنایات صهیونیست‌ها علیه مردم فلسطین، جنایات افراطیون در میانمار علیه مسلمانان روهینگیا، فجایع انسانی گروه‌های افراطی در سوریه و عراق، تداوم اقدامات نظامی علیه مردم یمن، نیاز به همبستگی و اتحاد امت اسلامی را از هر زمان دیگر بیشتر کرده است.»
روحانی تاکید کرد: «مسلمانان با درس‌آموزی از قرآن کریم و آموزه‌های پیامبر اسلام از آغاز شکل‌گیری تمدن اسلامی، به فراگیری علوم مختلف از سراسر جهان روی آوردند. آنچه در این دوره پیشرفتهای مادی را برای آنان فراهم کرد در واقع همان روحیۀ تساهل و رواداری منبعث از تعلیم صریح دین بود که جایگزین تعصبات گذشته شده بود.»
رئیس‌جمهور در مورد بازایستایی تمدن اسلامی تاکید کرد: «اما واقعیت تلخ آن است که این دوره شکوفایی و پیشرفت، تداوم نیافت و جامعه اسلامی در چند قرن اخیر از حرکت و زایندگی باز ایستاد و در مواجهه با فرهنگ غربی در مسابقه علم و فناوری عقب ماند.»
رئیس‌جمهور در ادامه به پیشرفت‌های علمی کشورمان‌اشاره کرده و ضمن دعوت کشورهای اسلامی به همگرایی و هم افزایی مشارکت‌های علمی – پژوهشی تاکید کرد: «ورود قدرتمندانه کشورهای اسلامی به فضای رقابت و مشارکت در عرصه دانش و فناوری‌های نوین، و نقش‌آفرینی سازنده در شکل‌گیری آینده مناسبات ثروت و قدرت جامعه جهانی، نیازمند سیاستگذاری و اولویت‌بندی در سطح ملّی و فراملّی است. اولویت‌های دوازده‌گانه‌ای که در سند برنامه 2026 در این اجلاس فراهم شده است، نکات مهمی را مورد توجه قرار‌داده است.»
وی در خاتمه گفت: «بیاییم به دور از تفرقه‌افکنی‌های دشمنان اسلام و قدرت‌های جنگ‌طلب فضا‌های مشترک سیاسی، اقتصادی و فرهنگی را در جهان اسلام تا آنجا که می‌توانیم توسعة دهیم. یقیین داشته باشیم که هر گام ما برای همگرایی و همسویی، بی‌شک یاری خداوند را هم در پی خواهد داشت که نویدمان داده است: إن تنصروا الله ینصرکم و یثبّت أقدامکم.»
دیدار با مادورو
روحانی روز یکشنبه در دیدار با رئیس جمهور ونزوئلا که در حاشیه نشست سران کشورهای عضو سازمان همکاری اسلامی در عرصه علم و فناوری، در آستانه پایتخت قزاقستان انجام شد؛ وحدت و توسعه همکاری میان کشورهای مستقل را مهم خواند و با‌اشاره به تلاش‌های آمریکا برای تفرقه افکنی و مداخله در امور داخلی کشورها گفت: تردیدی نداریم که شیوه‌های جدید دولت آمریکا برای بلند مدت نمی‌تواند تداوم یابد.
روحانی روابط ایران و ونزوئلا را نیز روابطی رو به توسعه خواند و اظهارداشت: تشکیل کمیسیون مشترک اقتصادی دو کشور، گامی مهم در جهت تقویت همکاری‌های مشترک است.
«نیکلاس مادورو» رئیس‌جمهور ونزوئلا نیز در این دیدار خواهان توسعه و تعمیق بیش از پیش روابط تهران – کاراکاس شد و گفت: تشکیل کمیسیون مشترک  زمینه مناسبی را برای بررسی فرصتهای جدید در تقویت همکاری‌های ایران و ونزوئلا ایجاد خواهد کرد. ما در تلاش هستیم تا برای رساندن بهای نفت به رقمی مناسب، نشستی را تا پایان سال جاری میلادی با حضورسران کشورهای عضو اوپک و غیراوپک برگزار کنیم.
وی همچنین با تشریح فشارها و هجمه‌های آمریکا به کشورش اظهارداشت: مردم ونزوئلا بویژه در شش ماه اخیر، شاهد هجمه‌ها و دخالت‌های آمریکا بودند اما ما با حفظ وحدت خود، در برابر این فشارها ایستادگی خواهیم کرد.
رایزنی برای پایان دادن به جنایات میانمار
همچنین روحانی در دیدار رجب طیب اردوغان که شامگاه شنبه و در حاشیه اجلاس سران کشورهای اسلامی در آستانه پایتخت قزاقستان انجام شد، با تاکید بر اینکه باید در روابط ایران و ترکیه به ویژه در حوزه اقتصادی با توجه به توانمندی‌های دو کشور، یک جهش ایجاد کرد، به حل مشکلات و تسهیل همکاری‌های بانکی‌اشاره کرد که پایه مهمی در گسترش روابط و همکاری‌های دو کشور برای رسیدن به هدف 30 میلیارد تجارت سالیانه است.
روحانی در ادامه با‌اشاره به وضعیت غمبار مسلمانان میانمار تاکید کرد: در میانمار فاجعه‌ای بزرگ در حال رخ دادن است و توقف سریع خشونت‌ها و جنایت علیه مسلمانان روهینگیا و رسیدگی فوری به وضعیت آسیب‌دیدگان و  پناهندگان باید هدف جمعی سران کشورهای اسلامی باشد.
رئیس‌جمهوری با‌اشاره به اینکه کمک‌های انسان‌دوستانه ایران به زودی برای مسلمانان آسیب دیده میانمار ارسال می‌شود، گفت: همفکری و همکاری کشورهای اسلامی و به ویژه ایران و ترکیه در این زمینه می‌تواند بسیار مهم و تاثیرگذار باشد. ایران و ترکیه و دیگر کشورهای اسلامی باید در کنار کمک‌های انسانی به مسلمانان در میانمار، به دنبال ایجاد فشار بین‌المللی بر دولت میانمار برای توقف خشونت‌ها علیه مسلمانان باشند. امیدوارم نشست فردا درباره میانمار پیام بسیار روشن و قوی به کسانی بدهد که در میانمار علیه مسلمانان اعمال خشونت می‌کنند.
رجب طیب اردوغان رئیس‌جمهور ترکیه نیز در این دیدار با ابراز خشنودی از روابط بسیار نزدیک و دوستانه کشورش با جمهوری اسلامی ایران گفت: دو کشور برنامه‌های متعددی برای توسعه روابط در زمینه‌های مختلف دارند. باید در روابط اقتصادی دو کشور جهش ایجاد کرد.
وی با بیان اینکه درگیری‌های چند ساله اخیر در سوریه نشان داد که مشکلات از طریق نظامی قابل حل و فصل نیستند و باید از راه دیپلماسی مسئله را حل کرد، خاطرنشان کرد: سوریه گهواره مدنیت در منطقه است و نباید اجازه داد قدرت‌های خارجی سوریه را به نفع خودشان سهم‌بندی کنند. حفظ تمامیت ارضی کشورهای منطقه بسیار مهم است.
رئیس‌جمهور ترکیه همچنین  با ارائه توضیحاتی درباره کمک‌های کشورش به مسلمانان در میانمار اظهار داشت: بسیار امیدوارم در اجلاس فردا بیانیه‌ای در زمینه میانمار صادر کنیم. می‌توانیم با ایران در این زمینه اقدامات مشترکی داشته باشیم و باید به مسئولان میانمار برای توقف فوری خشونت‌ها هشدار جدی دهیم.