ما اصلاحطلبان درباره آمریکا صداقت نداریم(خبر ویژه)
یک جامعهشناس اصلاحطلب، این طیف را به خاطر سکوت در برابر خیانتهای آمریکا متهم به بیصداقتی کرد.
محمدجواد غلامرضا کاشی در وبلاگ خود (زاویه دید) و ذیل تیتر «چرا این همه سکوت؟» نوشت: اگر تصور میکنیم که نظم جهانی یک بهشت تحقق یافته زمینی است پس خوب است روشنفکران صادقانه بگویند که الحمدلله الگوی آرمانی حیات سیاسی در جهان به رهبری آمریکا تحقق یافته و علنا به مدح و ثنای آن مشغول شوند. اما سوال این است که اگر چنین نیست و آمریکا در جهان شرارتهایی میکند، ستون حمایتکننده ستمهای بزرگی است که در اقصی نقاط جهان جاری است، پس چرا این جوانب از عملکرد آمریکا در زبان روشنفکران ایرانی هیچ جایگاهی ندارد؟
وی میافزاید: شاید روشنفکران و فعالان سیاسی تصور میکنند اگر آنها هم لب به سخن درباره آمریکا بگشایند، با رقیب خود در ایران همزبان میشوند و آنگاه بازار خود را از دست میدهند. به نظرم این پاسخ قانعکننده نیست.
وی با بیان اینکه شاید برخی روشنفکران و فعالان سیاسی از فشارهای آمریکا بر نظام سیاسی در دل شادند. فکر میکنند این سنخ فشارها، دست نظام سیاسی در داخل را خواهد بست.» مینویسد: به نظرم این شادی پنهان از وضعیتی ناصادقانه و مزورانه حکایت دارد. اثباتکننده آن است که پشت چهره اصلاحطلب، نیات مزورانه پنهان کردهاند. بنابراین باید به رقیب حق داد که چندان به آنها اعتماد نکند و مدعیات اصلاحطلبانه آنها را جدی نگیرد. نکته مهمتر اما این است که آنها باید بتوانند خود را قانع کنند که به جد مسئله آمریکا در ایران، بسط دموکراسی و حقوق بشر است. اگر نتوانند اثبات کنند که نمیتوانند، چه پاسخی به وجدان خود و مردم خواهند داد اگر روزی روزگاری آمریکا ایران را عرصه تاخت و تاز و حمله ویرانساز خود قرار دهد؟ روزی که دیگر نه از تاک نشان باشد و نه از تاکنشان.
روشنفکران منتقد ایرانی، اصولا به یک روایت سادهدلانه از نو لیبرالیسم دچار آمدهاند و اصولا قدرت نقد مناسبات بینالمللی را از دست دادهاند. اگر چنین باشد واقعا تحفهای است. برای اینکه حتی روشنفکران لیبرال عالم نیز این چنین در مقابل عملکرد رسوای آمریکا در بسیاری از مناطق جهان خاموش و ساکت ننشستهاند.
اصلاحطلبان نباید فراموش کنند که یکی از موانع تداوم مسیر اصلاحات در ایران، پیش و پس از انقلاب، آمریکا بوده است. از ماجرای نفت و دکتر مصدق بگذریم، قرار دادن ایران در محور شرارت در دوره سیدمحمد خاتمی را چگونه باید تحلیل کرد؟ در حال حاضر نیز عملکرد دولت آمریکا درخصوص برجام، واقعا شرمآور است.
این صورت خیالی که گویی فشار دولت آمریکا به ایران، فضای دموکراسیسازی در ایران را هموار خواهد کرد یک تصور باطل و خطرناک است. روشنفکران ایرانی با سکوت خود درباره آمریکا اجازه میدهند که این خیال خطرناک در میان عوام مردم توسعه پیدا کند.
به نظرم یکی از شروط اثباتکننده صداقت روشنفکران و نیروهای اصلاحطلب داخلی، تعیین تکلیف با آمریکاست. واقعا چه موضعی درباره آمریکا دارند؟ دهههای متمادی آمریکا به منزله امپریالیسم جهانی، کانون مباحث و محافل روشنفکری بود. اما اینک... هیچکس درباره آمریکا و نقشهای جهانی، منطقهای و داخلی آن سخنی به میان نمیآورد.