در پی تشدید رکود در بازار
بانک مرکزی: چکهای برگشتی 268 درصد افزایش یافت
بانک مرکزی در تازهترین گزارش خود از افزایش ۲۶۸ درصدی تعداد چکهای برگشتی در دولت یازدهم خبر داد.
بر اساس گزارش بانک مرکزی، در خردادماه امسال بیش از 1/5میلیون برگه چک به ارزش
13 هزار و 800 میلیارد تومان برگشت خورده است.
به گزارش مشرق، میزان چکهای برگشتی نسبت به خرداد ۱۳۹۲ یعنی قبل از دولت یازدهم، افزایش چشمگیری پیدا کرده است، چنانچه در خرداد ۱۳۹۲ بالغ بر ۴۲۰ هزار برگه چک به ارزش سه هزار و 800 میلیارد تومان برگشت خورده بود که در سال 1396 نسبت به سال 92 از نظر تعداد، 268 درصد و از نظر ارزش نیز 255 درصد افزایش داشته است.
در خرداد ۱۳۹۲ ارزش چکهای برگشت 4/2 درصد کل چکهای مبادلهشده بود اما این رقم در خرداد امسال به 23/1 درصد افزایش یافته است که افزایش ۴۵۰ درصدی را نشان میدهد.
افزایش آمار چکهای برگشتی، نشانه رکود شدید در بازار و اقتصاد کشور است. جالب آن که دولت یازدهم مدعی است اقتصاد کشور را با رشد منفی هفت درصد تحویل گرفته و اکنون رشد اقتصادی آن را به بالای ۱۲ درصد رسانده (که عمده آن به خاطر فروش نفت بوده است) اما کمترین نتیجهای که میتوان از آمار رسمی چکهای برگشتی گرفت، تداوم رکود در کسبوکارهای اقتصادی و یا حداقل بدتر شدن وضعیت کسبوکار در چهار سال دولت یازدهم میباشد. گفتنی است، در اقتصاد ایران، شاخص چکهای برگشتی میتواند شاخص خوبی از وضعیت اقتصادی و نمادی برای اعتماد بازار باشد. تحت شرایط رکود اقتصادی، کسانی که کالاهای خود را با چک خریداری کردهاند، توانایی فروش کالا را پیدا نمیکنند و بهاینترتیب، قادر به پاسکردن چکهای خود نخواهند بود و چک آنها برگشت میخورد.
بنابراین هرچه رکود اقتصادی شدیدتر باشد، میزان چکهای برگشتی هم بیشتر خواهد شد. از سوی دیگر، در شرایط رکود به علت بیاعتمادی بازار به وصول چکها، مبادله چک نسبت به شرایط رکود اقتصادی، کمتر خواهد شد.در همین راستا، بانک مرکزی در گزارش خود در توصیف چک اینطور نوشته است: چک یکی از اوراق تجاری و رایجترین وسیله پرداخت است. اهمیت چک ناشی از امتیازاتی است که قانون تجارت یا قانون صدور چک به آن داده است تا وسیلهای مناسب جهت سهولت مبادله پول و یا انتقال وجه از فردی به فرد دیگر باشد. همچنین بسیاری از روابط اقتصادی و مالی از طریق چک انجام میشود.
از نظر اقتصادی، حجم چکهای در گردش و نیز پذیرش عام آن مبتنی بر اطمینان و اعتماد به روابط پولی در جامعه است.
بنابراین میتوان گفت افزایش چشمگیر برگشت خوردن چکها نشانه کاهش اطمینان و اعتماد به روابط پولی در جامعه و بازار در دولت یازدهم است.
این در حالی است که ولیا... سیف، رئیس کل بانک مرکزی در بدو به دست گرفتن سکان بانک مرکزی دولت یازدهم با انتقاد از افزایش چکهای برگشتی در دولتهای نهم و دهم وعده داده بود که اعتبار را به چکهای برگشتی باز خواهند گردانند. اما طبق آمار بانک مرکزی نه تنها اعتبار به چکهای برگشتی بازنگشته بلکه چکهای برگشتی در دولت حسن روحانی بیاعتبارتر هم شده است.