گزارش کیهان از طرح جدید کنگره آمریکا علیه ایران
صدای پای تحریمهای تازه/ دولت و مجلس چه میکنند؟!
مجلس نمایندگان آمریکا برسر طرحی رأیگیری میکند که در صورت تبدیل شدن به قانون، تحریمهای سنگینی علیه ایران اعمال میشود.
سرویس سیاسی-
مجلس نمایندگان آمریکا روز سهشنبه به وقت آمریکا(چهارشنبه به وقت ایران) بر سر طرحی رأیگیری میکند که در صورت تبدیل شدن به قانون، تحریمهای جامعی علیه ایران به بهانههای «حقوق بشر»، «توسعه برنامه موشکی» و «تروریسم» اعمال میکند.
این احتمال وجود دارد که این طرح به دلیل اختلاف کاخ سفید و کنگره در موضوع تحریم روسیه، باز هم به تاخیر بیفتد.
این طرح ابتدا با هدف آنچه «مقابله با اقدامات ایران» خوانده شد در مجلس سنای آمریکا پیشنهاد شد. پس از آن قانونگذاران آمریکایی تحریمهای روسیه را به آن اضافه کردند که همین امر موجب شد تا تصویب طرح به تعویق بیفتد. سناتورها سرانجام در روز 25 خرداد ماه سال جاری، با 98 رأی موافق و تنها دو رأی مخالف آن را به تصویب رساند.
طبق قانون اساسی آمریکا طرحهای پیشنهادی برای تبدیل شدن به قانون بایستی در هر دو شاخه قانونگذاری کنگره یعنی هم در مجلس سنا و هم در مجلس نمایندگان آمریکا به تصویب رسیده و پس از آن به امضای رئیسجمهور این کشور برسند.
هفته گذشته قانونگذاران ارشد جمهوریخواه در مجلس نمایندگان، پیشنهاد اضافه کردن طرح تحریمهای کره شمالی به تحریمهای ایران و روسیه را مطرح کردند.
به گزارش تسنیم، نسخهای از طرح که اکنون روی وبسایت مجلس نمایندگان آمریکا قرار گرفته آن را به عنوان «مقابله با تجاوزهای دولتهای ایران، فدراسیون روسیه و کره شمالی» معرفی میکند.
چرا به این طرح میگویند «سیاهچاله تحریم»؟
سیاه چاله چیزی است که تمام اشیا نزدیک به خود را به درون سیاه چاله میکشد. این همین وضعیتی است که میتوان از نظر تحریمی برای توصیف طرح مذکور بیان کرد. به این دلیل که اگر سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در لیست سازمانهای تروریستی قرار بگیرد با توجه به آنکه سپاه یک نهاد رسمی و دارای روابط نظاممند با ساختارهای دولتی و غیردولتی است، سبب میشود تا بخش زیادی از حاکمیت اعم از دولت یا سایر قوا و نهادها به درون لیست تحریمی بروند. این اتفاق همانند یک سیاه چاله عمل میکند و تعداد زیادی از نهادها که قابل پیشبینی نیست را تحریمی میکند.
حتی قابل تصور است که بانک مرکزی که در برجام از تحریم خارج شد دوباره به لیست تحریم بازگردد.
آمریکا با تصویب این طرح به دنبال چه چیزی است؟
به نظر میرسد آمریکا دو مقصود اصلی را دنبال میکند. یک هدف تشدید پدیده «خودتحریمی» در داخل ایران است. یعنی آمریکا با ایجاد فضای ترسناک پیرامون نهادهای انقلابی همچون سپاه پاسداران انقلاب اسلامی میخواهد ارتباط نهادهای داخلی همچون ارتباطات بانکی با آن را تضعیف کند.
دومین هدف آمریکا تقویت اهرم خود برای مذاکرات احتمالی آینده پیرامون مباحث به اصطلاح غیرهستهای است. آمریکا طبق سنت رفتاری خود از« هیچ» ابزار میسازد تا در زمان مذاکرات همانها را به عنوان امتیاز به طرف مقابل بدهد.
هماهنگی تحریمها بین آمریکا و اتحادیه اروپا
رئیسجمهور آمریکا بایستی حداکثر 180 روز بعد از اجرایی شدن این قانون و پس از آن هر 180 روز یکبار گزارشی حاوی موارد زیر تهیه کرده و آن را به کمیتههای مرتبط کنگره ارائه کند:
- مواردی که به موجب آن آمریکا فرد یا افرادی را به دلیل ارتکاب اقداماتی مرتبط با اشاعه سلاحهای کشتار جمعی، حقوق بشر یا تروریسم هدف تحریم قرار داده اما اتحادیه اروپا اقدام به وضع تحریمهای متناظر نکرده است.
- مواردی که اتحادیه اروپا فرد یا افرادی را به دلیل ارتکاب اقداماتی در ارتباط با اشاعه سلاحهای کشتار جمعی، حقوق بشر یا تروریسم هدف تحریم قرار داده اما آمریکا اقدام به وضع تحریمهای متناظر نکرده است.
- توضیح درباره دلایل عدم هماهنگی میان تحریمهای وضع شده توسط اتحادیه اروپا و آمریکا در هر یک از موارد فوقالذکر.
دروغ مدعیان اصلاحات درخصوص علت تاخیر
در تصویب طرح
برخی از مدعیان اصلاحات اینگونه القا میکنند که علت تاخیر در تصویب طرح تحریمی علیه ایران و روسیه، مخالفت دموکراتها با تحریمهای ضدایرانی است.
این ادعا در حالی مطرح میشود که سناتورهای آمریکایی(جمهوری خواه و دموکرات)- 25 خرداد سالجاری- با 98 رأی موافق و تنها دو رأی مخالف طرح تحریمهای ضدایرانی را به تصویب رساندند.
با بررسی سوابق به روشنی مشخص است که دموکراتها و جمهوریخواهان اگر در هر موضوعی اختلاف داشته باشند، در دشمنی با جمهوری اسلامی ایران هیچ اختلافی ندارند.
علاوه بر این، تاخیر در تصویب طرح تحریمی ایران و روسیه به این دلیل است که تصویب طرح مزبور سبب میشود کار دونالد ترامپ برای برداشتن تحریمهای روسیه سختتر شود چراکه حوزه اختیارات رئیسجمهور آمریکا را برای رفع تحریمهای روسیه محدود میکند. در صورت تصویب طرح مزبور، اگر ترامپ بخواهد تحریمها علیه روسیه را لغو کند یا کاهش دهد، نیاز به بازنگری کنگره دارد.
به عبارت دیگر ترامپ ملزم میشود درباره هرگونه تعلیق یا پایان تحریمها علیه روسیه به کنگره گزارش مکتوب بفرستد و اعضای کنگره پس از دریافت این گزارش، سی روز فرصت خواهند داشت تا این درخواست رئیسجمهور را رد یا قبول کنند. این بخشی کلیدی از این طرح است که با انتقاد کاخ سفید مواجه شده و تصویب طرح را به تاخیر انداخته است.
با این حال به نظر میرسد که این قانون با رای بسیار بالا تصویب خواهد شد.
هستهای را از نفس انداختیم، نوبت موشکی است!
گفتنی است «جان کری» وزیر خارجه سابق آمریکا-دی ماه 95- در یادداشتی که به مناسبت نزدیک شدن به روزهای پایانی حضور در کابینه آمریکا نوشته بود، از برد-برد در مذاکرات هستهای رمزگشایی کرد. کری تاکید کرد: «مذاکرات با تهران برای عقبنشاندن ایران از برنامه هستهای به نتیجه رسید و حالا دولت بعدی آمریکا باید ضمن ادامه اعمال فشار بر ایرانیها، برای عقب نشاندن برنامه موشکی ایران تلاش کند».
وی تصریح کرد: «اهداف دیگر ما، فشار بر ایران برای دست کشیدن از حمایت تروریستها، پایان دادن به بیتوجهی به حقوقبشر و توقف مداخله ثباتزدایانه در امور همسایگانش است».
ولایتی: تحریمهای جدید بدون تردید نقض برجام است
علی اکبر ولایتی رئیس مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام درباره تحریمهای جدید علیه ایران که به عنوان مادر تحریمها عنوان میشود اظهار داشت: بدون تردید این تحریمها نقض برجام است.
ولایتی افزود: دولت جمهوری اسلامی پاسخ این تحریمها را خواهد داد و در هیئت نظارت بر برجام تصمیم گیری مناسب انجام خواهد شد.
وظیفه دولت،نظاره کردن نقض برجام نیست
محمد باقر نوبخت سخنگوی دولت در نشست هفتگی با خبرنگاران درباره واکنش ایران به تحریمهای آمریکا علیه ایران و روسیه، گفت: در ارتباط با اعمال تحریمهایی که در برجام لغو شده، باید گفت این مسائل قطعاً نقض برجام است و کمیتهای مرتباً این مسائل را رصد میکند. در هفتههای گذشته موارد اجرای برجام بررسی شد. تردید نکنید از حقوق ملی نخواهیم گذشت و در صورت دریافت گزارش رسمی از کارگروه مربوطه، اقدام قاطع انجام خواهیم داد.
اگر بخواهیم علت استمرار تحریمها در پسابرجام را رمزگشایی کنیم، قطعا انفعال دولت و تلاش برای حفظ برجام به هر قیمت، مهمترین علت این امر است.
سخنگوی دولت همانند دیگر دولتمردان به کلی گویی بسنده کرده است و سعی کرده با عباراتی چون رصد کردن طرف مقابل و گزارش کارگروه مربوطه، صورت مسئله را پاک کند.
علی لاریجانی رئیسمجلس شورای اسلامی در حاشیه مراسم همایش هیئت امناهای دانشگاههای علوم پزشکی سراسر کشور در جمع خبرنگاران گفت: اقدامات اخیر آمریکاییها بحث تازهای نیست و از وقتی که سنا وارد چنین فضایی شد آنها با چالشهایی در داخل مواجه بودند و تحریمهای اخیر نیز برای ایران و روسیه رصد میشود، متناسب با آن تصمیمگیریهایی میشود و یک بخشی در مجلس به شکل طرح در حال بررسی و تدوین است و بخشهای دیگر نیز در هیئت نظارت بر برجام در حال بررسی است.
لزوم ایجاد تغییر در هیئت نظارت بر برجام
فؤاد ایزدی کارشناس مسائل بینالملل گفت: بسیاری از اعضای هیئت نظارت بر برجام افرادی هستند که تمام قد از برجام حمایت میکردند از این منظر به طور ناخودآگاه برای آنان سخت است که مشکلات ساختاری برجام را که از ابتدا هم وجود داشت بپذیرند.
ایزدی افزود: افرادی باید در هیئت نظارت بر برجام باشندکه خودشان خیلی درگیر مذاکرات نباشند و از ابتدا نباید طرفدار برجام میبودند زیرا ناخودآگاه به سمت توجیه برخی مشکلات میروند. افرادی دراین هیئت هستند که از ابتدا خودشان در مذاکرات بودند و خیلی از برجام حمایت میکردند و اکنون سخت است که بخواهند با تخلفات برخورد کنند.
کارشناس مسائل بینالملل با تبیین طرح تحریمهای جدید آمریکا علیه کشورمان، تصویت آن را تهیکننده برجام دانست و افزود: متن این تحریمها به نحوی نوشته شده است که هر کسی به نوعی با دولت، ارتش و سپاه مرتبط باشد بر اساس این قانون میتواند در فهرست گروههای تروریستی قرار گیرد و اعمال تحریم شود.
این استاد دانشگاه تاکید کرد : وقتی طرف مقابل برجام را نقض کرد باید رسما آن را اعلام کنیم اما برخی مسئولان در اظهاراتشان میگویند « اگر برجام نقض شود ...» وقتی کلمه اگر گفته شود نتیجه میگیرند که طرف ایرانی متوجه نشده است که برجام بارها در ماههای گذشته نقض شده است پس نباید از کلمه اگر استفاده کنیم.
ایزدی با طرح این پرسش که چرا در ماههای گذشته بارها با نقض برجام از جانب آمریکاییها مواجه شده ایم افزود: به این علت که با این نقضها هیچ هزینهای نپرداختهاند.
آمریکا میخواهد ایران را
به نقض برجام ترغیب کند!
متاسفانه برخی از مقامات ارشد دولت و رسانههای به ظاهر حامی دولت، به دلیل سستی استدلال و فقدان دلایل کارشناسی، توهین، تخریب و ناسزاگویی را به عنوان تنها گزینه موجود در مقابل نقدهای کارشناسی دلسوزان نظام انتخاب کرده و توپخانه خود را علیه منتقدین نشانه رفتند.
از سوی دیگر برخی دولتمردان و حامیان دولت با نشان دادن ضعف و استیصال در مقابل دشمن که از عدم خودباوری و خودکم بینی ناشی میشود، اینگونه القا میکنند که نباید با رفتارهای آمریکا عصبی شویم،چون آمریکا در پی آن است تا ایران برجام را نقض کند.
این ادعا در حالی است که قرار بود براساس وعده و وعیدهای فراوان دولتمردان و رسانههای حامی دولت، «فتحالفتوح برجام»! دو دستاورد اصلی در پی داشته باشد. اولی لغو بالمره تمامی تحریمها در روز اجرای توافق(یعنی دی ماه ۹۴) و دومی گشایش اقتصادی برای عموم مردم. اما رویکرد «امضای توافق به هر قیمتی» و در ادامه آن «حفظ برجام به هر قیمتی» موجب شد که نه تنها پولهای بلوکه شده آزاد نشود بلکه 2 میلیارد دلار از اموال ملت ایران توسط آمریکا غارت شود. نه تنها تحریمها به تاریخ نپیوست بلکه بر تعداد آنها نیز افزوده شد و قانون ضدایرانی آیسا نیز تمدید شد. نه تنها تحریم سوئیفت- با هدف گسترش مبادلات تجاری ایران- رفع نشد بلکه قانون محدودیت ویزا تصویب شد. و در انتها، اوبامای مودب! و باهوش!- به تعبیر مقامات دولت یازدهم- در آخرین روزهای ریاست جمهوری، وضعیت اضطراری آمریکا علیه ایران را تمدید کرد و آخرین لگد را به برجام زد. ترامپ نیز در حال تکمیل این پروژه است.
در حال حاضر نه تنها تحریمهای قبلی (حتی هستهای؛ مانند تحریم U-turn) سر جای خود باقی ماند بلکه تحریمهای بیسابقه؛ شدید و جدیدی در عصر پسابرجام علیه ایران تصویب شد، با این تفاوت که دیگر بخش زیادی از توان هستهای را از دست دادهایم و همزمان تحریم هم میشویم.
حال با این وجود، بزککنندگان برجام، که جرات ندارند نازکتر از گل به رفتارهای تحقیرآمیز آمریکا بگویند، به فحاشی به منتقدان و نسخه پیچی «ذلت در مقابل زورگویی» مشغولند.
مجلس باید جدیتر به نقض برجام ورود کند
در سال 94، نمایندگان مجلس شورای اسلامی جزئیات طرح «اقدام متناسب و متقابل دولت جمهوری اسلامی ایران در اجرای برجام» را به تصویب رساندند.
در بخشی از این طرح تاکید شد که دولت موظف است هرگونه عدمپایبندی طرف مقابل در زمینه لغو مؤثر تحریمها یا بازگرداندن تحریمهای لغوشده و یا وضع تحریم تحت هرعنوان دیگر را بهدقت رصد کند و اقدامات متقابل در جهت احقاق حقوق ملت ایران انجام دهد و همکاری داوطلبانه را متوقف نماید و توسعه سریع برنامه هستهای صلحآمیز جمهوری اسلامی ایران را سامان دهد بهطوریکه ظرف مدت دو سال ظرفیت غنیسازی کشور به یکصد و نودهزار سو افزایش یابد. شورایعالی امنیت ملی مرجع رسیدگی به این موضوع میباشد. دولت باید ظرف مدت 4 ماه برنامه خود را برای این منظور جهت تصویب به شورا ارائه نماید.
در بخش دیگری از این طرح آمده است: وزیر امور خارجه موظف است روند اجرای توافقنامه را هر سهماه یکبار به کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی گزارش دهد. کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی موظف است هر ششماه یکبار گزارش اجرای برجام را به صحن علنی مجلس شورای اسلامی ارائه کند.
متاسفانه مجلس شورای اسلامی در خصوص وظیفه نظارتی خود در اجرای طرح «اقدام متناسب و متقابل دولت ایران در اجرای برجام» به خوبی عمل نکرده است.
علاوه بر این در هفتههای گذشته، طرح «اقدام متقابل مجلس در برابر تحریمهای تازه سنای آمریکا» توسط نمایندگان مورد بحث و بررسی قرار گرفت و نمایندگان و کارشناسان، اشکالات فراوانی را در خصوص این طرح اعلام کردند.
در حال حاضر متاسفانه مجلس به صورت جدی در موضوع برجام ورود نکرده است. نمایندگان موظفند که وظیفه نظارتی خود در اجرای طرح «اقدام متناسب و متقابل دولت ایران در اجرای برجام» را مستمر و قاطع اجرا کنند.
افکار عمومی در انتظار عمل به
29 شرط اجرای برجام توسط دولت
اجرای برجام از سوی دولت، به 29 شرط ابلاغ شده از طرف رهبر معظم انقلاب، شورای عالی امنیت ملی و مجلس شورای اسلامی مشروط شده است. بنابراین دولت موظف است در صورت اعمال هرگونه تحریم جدید (به هر بهانهای و به هر شکلی) از سوی طرفهای مقابل رسما به توافقنامه برجام خاتمه داده و فعالیتهای هستهای را با همان قوت و قدرت و بلکه در مقیاسی گستردهتر از سر بگیرد.
همانطور که پیش از این نیز ذکر شد، در قانون «اقدام متناسب و متقابل دولت جمهوری اسلامی ایران در اجرای برجام» مصوب مجلس شورای اسلامی تاکید شده است که«دولت موظف است هرگونه عدم پایبندی طرف مقابل در زمینه لغو مؤثر تحریمها یا بازگرداندن تحریمهای لغو شده و یا وضع تحریم تحت هر عنوان دیگر را به دقت رصد کند و اقدامات متقابل در جهت احقاق حقوق ملت ایران انجام دهد و همکاری داوطلبانه را متوقف نماید و توسعه سریع برنامه هستهای صلحآمیز جمهوری اسلامی ایران را سامان دهد بهطوری که ظرف مدت دو سال ظرفیت غنیسازی کشور به یکصد و نود هزار سو افزایش یابد».
کارشناسان پیش از این تاکید کرده بودند که برجام از نظر آمریکاییها با اجرای تعهدات ایران تمام شده و تعهدات آمریکا روی کاغذ باقی خواهد ماند و اگر دولت ایران انتظار وعده نسیه جدیدی! از سوی آمریکا دارد باید امتیاز نقد جدیدی! بدهد.
در این میان هیئت نظارت بر برجام وظیفه دارد بهطور قاطع و فوری وارد عمل شده و با اتخاذ مواضع عملی متوازن، مانع از خسارتهای بیشتر در این میدان شود.