نگاهی به طرح توسعه حرمین شریفین و فعالیتهای بازسازی عتبات عالیات -بخش نخست
زدودن گرد و غبار مظلومیت از حرمین شریفین
ایرج نظافتی
بیاد دارم در اوایل دهه شصت و دوران جنگ تحمیلی، در شبهای ماه محرم هربار که هیئت زنجیر زنی ما در کرمانشاه – هیئت پیروان ابوالفضل العباس علیه السلام - از عزاداری شبانه به مکان اصلی هیئت باز میگشت، مرشد اسد، مداح هیئت که فردی متدین وانقلابی بود و چند سالی است به رحمت ایزدی پیوسته، برای ختم برنامه مداحی آن شب میگفت: «صدات به کربلای اباعبدالله(ع) برسه تا نفس داری بلند بگو یا حسین(ع)!»
و همه اعضای هیئت، زنجیرزنان و سنج زنان یک صدا «یاحسین» را فریاد میزدند و در آن ایام که کودکی بیش نبودم تصور میکردم صدای ما که اینقدر بلند بوده حتما به کربلا و به گوش امام حسین(ع) رسیده است!
و الان پس از گذشت حدود سی و اندی سال از آن دوران طلایی میبینم که صدای با اخلاص آن افراد عزادار حسینی در هیئت، که با گذشت ایام در دوران دفاع مقدس هر کدام راهی جبهه شدند و اغلب به فیض شهادت نایل آمدند و «یاحسین» را عاشقانه فریاد میزدند، حقیقتا طنین صدایشان به کربلای معلی رسیده است، چرا که امروز دیگر از آن غربت غریبانه حرمین مطهر امامان معصوم علیهمالسلام در عراق خبری نیست و همه این کوشش و تلاشها با مجاهدتهای ایرانیان با اخلاصی صورت گرفته که هرکدام در راه خدمت به حرمین شریفین سر از پا نمیشناسند و در قالب «ستاد بازسازی عتبات عالیات» توسعه حرمین شریفین سال هاست که توسط ایرانیان با عشق و ارادت خاصی آغاز شده است و به قول سعدی شیرازی: «گر برانند و گر ببخشایند، ره به جای دگر نمیدانیم.»
پس از سقوط حکومت دیکتاتوری صدام یکی از مسایلی که دل شیعیان را به درد میآورد غربت غریبانه ائمه شیعه در عراق بود و بعثیان صدام که سرکوب شیعیان عراق را در دستور کار خود قرار دادند سبب شده بودند با این کار محدودیتهای فراوانی برای مشتاقان زیارت ائمه معصوم(ع) درست کنند و اینک پس از گذشت حدود 14 سال که از تشکیل ستاد بازسازی عتبات عالیات میگذرد، مردم عاشقانه و با دلدادگی تمام نذورات و هدایای خود را برای ساخت و بازسازی حرمین شریفین در کشور عراق وسوریه اهدا میکنند و خیلی از افراد نیز بر اساس تخصص خود و بدون دریافت حق و حقوق، عاشقانه دل به خدمت و مرمت عتبات عالیات دادهاند و با اشک و آه و حسرت خود را خدمتگزارِ در خانه اهل بیت عصمت و طهارت علیهم السلام میدانند.
برای آشنایی بیشتر با شیوه فعالیت بازسازی عتبات عالیات و نحوه نذورات مردمی و خدمات این مرکز به حرمین شریفین در عراق و سوریه با مسئولان مربوطه ارتباط برقرار کردیم تا بتوانیم گوشهای از خدمات این عزیزان را منعکس کنیم .
گزارش امروز و فردای کیهان را به این موضوع اختصاص دادهایم. همراه ما در این گزارش باشید.
طرح توسعه حرمین شریفین در عراق
«به خوبی به یاد داریم که وقتی وارد حرمهای مطهر ائمه در عراق شدیم گرد و غبار غریبی و مظلومیت از چهره این حرمها میبارید و آرزو میکردیم آیا روزی فرا میرسد که بتوانیم این گرد و غبار را از این حرمها برداریم؟ امروز که بیش از یک دهه از عمر فعالیت ستاد بازسازی عتبات عالیات میگذرد به جرأت میتوانیم قسم بخوریم بحث بازسازی حرمها به اتمام رسیده و هم اکنون وارد فاز توسعه شدهایم.»
این سخنان حسن پلارک رئیسستاد بازسازی عتبات عالیات است که در گفتگو با گزارشگر روزنامه کیهان مطرح و تصریح میکند: « از زمانی که فعالیت ستاد بازسازی عتبات عالیات در عراق آغاز شد، بنای فعالیت خود را بر اساس 3 مرحله گذاشتیم که مرحله اول نظافت حرمها، مرحله دوم بازسازی و مرحله سوم توسعه آن بود.»
حسن پلارک با بیان اینکه تاکنون 155 پروژه در نجف، کربلا، کاظمین و سامرا اجرا شده است، میافزاید: « بازسازی عتبات عالیات کار جدیدی برای ایرانیها در عراق نبوده و این کارها در سالیان گذشته هم صورت میگرفت، در طول تاریخ ایرانیان بارها نشان دادهاند که به ائمه و اهل بیت عصمت و طهارت علیهم السلام علاقه وافری دارند و به همین جهت اقداماتی هم در جهت خدمت به آستان مقدس امامان و امام زادگان انجام دادهاند.»
کمکهای مردمی در توسعه
حرمین شریفین
رئیسستاد بازسازی عتبات عالیات به ساخت شبستانی به نام مبارک حضرت زهرا(س)در حرم مطهر امام علی (ع) اشاره میکند و میگوید: «برای اولین بار صحن و سرای بزرگ و عظیمی در نجف اشرف به نام بانوی بزرگ جهان اسلام حضرت فاطمه زهرا(س) ثبت و به اعتاب مقدسه افزوده شده است؛ لذا به مردم توصیه میکنیم در این امر خیر مشارکت داشته و در امر توسعه و بهسازی حرم مطهر علوی سهیم باشند.»
وی اظهار میدارد: «تکمیل صحن حضرت زهرا(س) 220 هزار متر مربع زیربنا به حرم مطهر علوی میافزاید. ضمن اینکه اجرای عملیات صحن عقیله بنیهاشم(س) هم اکنون در حال انجام است که با این کار 168 هزار متر مربع هم به صحن حضرت سیدالشهدا علیه السلام در کربلای معلی افزوده خواهد شد که با سپری شدن یکسال از عمر این پروژه فعالیت آن بدون وقفه ادامه دارد.»
رئیسستاد بازسازی عتبات عالیات خاطرنشان میکند:« عملیات طرح ترفیع گنبد و لاغرسازی ستونهای حرم سیدالشهدا علیه السلام هم اکنون درحال اجرا است و امیدوارم تا پایان سال 96 این عملیات به پایان برسد. همچنین طرح توسعه حرمین امامین جوادین علیهم السلام جهت اتصال رواقهای شرقی و غربی در حال انجام است و امیدواریم همزمان با عید سعید فطر افتتاح شوند که با این کار وسعت حرم در کاظمین چهار برابر افزایش مییابد.»
پلارک با بیان اینکه اعتاب مقدسه همه داراییهای شیعیان و قبور اهل بیت و ائمه به جان و دل ما وابسته است، میگوید: «وضعیت خوبی قبل از حضورمان در عتبات عالیات درخصوص قبور ائمه وجود نداشت اما باید به طرف عراقی در این زمینه کمک میکردیم.»
رئیسستاد بازسازی عتبات عالیات با اشاره به ازدحام ایرانیها در اعتاب مقدسه در عراق میافزاید: «ما نیازمند افزایش خدمات رفاهی به زائران ایرانی عتبات در عراق بودیم که با این کار علقه و علاقه زیادی هم بین دو طرف ایجاد شده و توانسته تاثیرات امنیتی خوبی در دو کشور برجای گذارد. امیدواریم با حمایت و کمکهای مردمی با توجه به تاکیدات مقام معظم رهبری بسترهای خوبی در زمینه جذب کمکهای مردمی داشته و بتوانیم طرحها و پروژههای آنها در اعتاب مقدسه را به خوبی به پایان برسانیم.»
تاریخ گواهی دهنده خدمات ایرانیها
به ائمه معصومین(ع)
ایران تنها کشوری است که درصد شیعیان آن نسبت به جمعیتش بالاست به همین جهت علاقه خاصی بین ایرانیان و ائمه از گذشتههای دور وجود داشته و دارد.
اینها را رئیسستاد بازسازی عتبات عالیات شهر نجف اشرف در عراق میگوید و تصریح میکند: «کل کارها و پروژههای عتبات عالیات در این چند سال دست ایرانیها بوده است که این معنایش حقانیت اقدامات و کارهای جمهوری اسلامی ایران، مردم ایران و ستاد بازسازی عتبات عالیات است. البته ما هم به عنوان یک کارگر جزئی افتخار داریم که امانتدار مردم باشیم.»
علیرضا فداکار رئیسستاد بازسازی عتبات عالیات نجف در پاسخ به این سؤال که وسعت حرم مطهر امام علی (ع) چقدر است؟ میگوید: «حرم حضرت امیرالمؤمنین(ع) 110 مترمربع در 110 مترمربع یعنی معادل 11 هزار و 200 متر فضای حرم و 2400 متر فضای مسقف است که شاید بسیاری از حرمهای امامزادههای مستقر در ایران بزرگتر از حرم علوی باشند!»
وی با بیان اینکه بازسازی حرم حضرت امیرالمؤمنین(ع) در روزهای اول حضور ستاد بازسازی عتبات عالیات از ضروریات این حرم بود، میگوید: «ساخت مخزن آب و لولهکشی آن، انجام پروژههای نور و برق، تعمیر دیوارهای بیرونی حرم، مرمتگریو گنبد و خشتهای آن که دارای آیات قرآن و اشعار فارسی، عربی و ترکی بودند، بخشی از این اقدامات بوده است.»
فداکار با بیان اینکه پس از انجام تعمیر و مرمت که از ضروریات اصلی حرم مطهر حضرت علی(ع) بود، کم کم وارد پروژههای توسعهای شدیم، خاطر نشان میکند:« بسیار خوشحال هستیم که کاری در نجف اشرف انجام شده که باعث افتخار ایرانیان است. در این 14 سالی که در نجف حضور دارم خدا میداند خدمات انجام شده به امیرالمؤمنین(ع) فقط عنایت اهل بیت علیهم السلام بوده است، به طوری که خود ائمه معصومین(ع) ما را به این سمت و سو سوق دادهاند.»
رئیسستاد بازسازی عتبات عالیات نجف اشرف میگوید: «ستاد عتبات عالیات سازمانی مردمنهاد است که بر اساس نذورات مردمی قدمهای خود را برمیدارد. بنده در این زمینه شهادت میدهم که مردم ایران هیچگاه در خدمت به اهل بیت و بازسازی و توسعه حرمهای مطهر آنها در عتبات کوتاهی نکردهاند. برخی افراد از نظر مالی خیلی توانایی بالایی ندارند اما فراتر از توان خود و بر اساس تمام داشتههایشان به اهل بیت کمک کرده و نذوراتی را در مسیر بازسازی و توسعه حرمهای مطهر انجام دادهاند.»
اعتماد سازی و شفافیت در کار
«ما تلاش کردهایم 2 کار را انجام دهیم که اگر این کارها صورت نمیگرفت میتوانست در مشارکتهای مردم با ستاد بازسازی عتبات عالیات مشکلاتی را ایجاد کند. کار اول خود را اعتمادسازی و کار دوم را شفافسازی بنا نهادیم.»
اینها را عباس قطبالدینی مدیر امور استانهای ستاد بازسازی عتبات عالیات بیان و با اشاره به مشارکتهای صورت گرفته مردم جهت بازسازی عتبات عالیات خاطرنشان میکند: «الحمدلله برنامهریزی خوبی از سالیان گذشته از سوی شورای سیاستگذاری ستاد بازسازی عتبات برای مشارکتهای مردمی و جلب نظر آنها صورت گرفته است، ضمن اینکه هیئت امنای دفاتر استانی شامل ائمه جمعه، فرماندهان سپاه، استانداران و دیگر مسئولین استانی هم کمک شایانی انجام دادهاند و هم اکنون 31 دفتر استانی ستاد عتبات عالیات در تمامی استانهای کشور وجود دارد و ساختار سازمانی بسیار خوبی در این استانها شکل گرفته است.»
مدیر امور استانهای ستاد بازسازی عتبات عالیات در پاسخ به این سؤال که آیا شفاف سازی کاری شما به گونهای هست که اعتماد مردم را در اهدای نذورات جمع کند، میگوید:« در هیئتهای مذهبی و نشستهای مختلف مردمی و نماز جمعهها تلاش میشود تا این موضوع شفافسازی شود و مسئولین استانی و شهرستانی هم باید برای شفافسازی بیشتر گزارش اقدامات ستاد بازسازی عتبات عالیات را به مردم تشریح کنند، چرا که معتقدیم حق ذاتی مردم سؤال از اقدامات ستاد بازسازی عتبات عالیات و وظیفه مدیران این ستاد هم ارائه گزارش به مردم است، چرا که ما امانتدار نذورات مردم هستیم.»
بدون شک نذورات مردمی تا کنون توانسته در توسعه حرمین شریفین در کشور عراق نقش موثری ایفا کند و همین نذورات متعدد نشان از نیکسرشتی مردمی دارد که دل در گرو اهل بیت عصمت و طهارات علیهمالسلام دارند و خالصانه در راه احیاء ارزشهای دینی و اسلامی میکوشند و برای حفظ اماکن مقدس امامان شیعه حتی حاضرند از جان و مال و هستی خود بگذرند اما خدشه به گنبد و بارگاه ائمه معصوم(ع) نیفتد.
امروز نقش مدافعان حرم نیز درست همانند نذورات است اما اینبار نذر جان خود در راه حفظ حرم. چرا که یک مدافع حرم برای حفظ حرم و حریم مقدس امامان شیعه حاضر است در برابر تکفیریهای تروریست با تمام وجود بایستد و جان خود را فدا کند اما خدشهای به گنبد و گلدستههای حرم مطهر نیفتد.