وزارت امور خارجه آمریکا اسناد دخالت آمریکا در کودتای ۲۸ مرداد را منتشر کرد
در اسنادی که مربوط به مکاتبات محرمانه سفارت آمریکا در تهران با وزارت امور خارجه این کشور و سازمان جاسوسی سیا است، به وضوح از نقش مستقیم آمریکا در مدیریت این کودتا و کنار زدن دولت منتخب دکتر مصدق پردهبرداری شده است.
این اسناد که 375 قطعه سند را شامل میشود نشان میدهد که آمریکا مستقیما در سرنگونی دولت منتخب محمد مصدق و حمایت از دولت زاهدی ایفای نقش کرده است. بر اساس این اسناد، واشنگتن برای سرنگون کردن دولت مصدق برنامه ریزی داشته و کودتا را مستقیما مدیریت کرده است.
در یکی از این اسناد، رابط سیا و سفیر آمریکا در تهران در یک تلگرام محرمانه با اشاره به در شُرف موفقیت بودن سرنگونی دولت مصدق، از دولت وقت آمریکا میخواهند پس از روی کار آمدن زاهدی فورا 5 میلیون دلار بودجه برای کمک به دولت او اختصاص دهد.
این اسناد در قالب 4 محور کلی شامل «تلاشهای ایالات متحده برای فهمیدن مصدق از فوریه 1951 تا فوریه 1952»، «بحران سیاسی جولای 1952 ایران و تبعاتش»، «برنامهریزی و اجرای عملیات آژاکس در اوت 1953» و «روزهای پس از عملیات آژاکس از سپتامبر 1953 تا دسامبر 1954» منتشر شدهاند. همچنین در یکی دیگر از 375 سند منتشرشده، سفیر آمریکا از محمدرضا پهلوی، شاه سابق ایران، میخواهد در بیانیهای از ارتش و مردم بخواهد فرامین زاهدی را اجرا کنند. وزارت خارجه آمریکا پیش از این با وجود اثبات شده بودن دخالت آمریکا در کودتای 28 مرداد و اعتراف برخی مقامات این کشور به نقش داشتن واشنگتن در این کودتا، از برداشتن طبقهبندی این اسناد به رغم اصرار تاریخنگاران و اتمام زمان محرمانگی آنها خودداری کرده بود.
نقش مستقیم آمریکا در کودتای ٢٨ مرداد پیش از این هم در اسناد مراجع دیگر تشریح شده بود، اما اسناد تازه منتشر شده حاوی جزییات بیشتری است.
جالب آنکه این اسناد که به وضوح حاکی از دخالت آمریکا در امور داخلی ایران و ایجاد بیثباتی در این کشور هستند درست در شبی منتشر شدند که مجلس سنای آمریکا با ادعای «دخالت ایران در امور منطقه» و «انجام اقدامات بیثباتکننده»، تحریمهای جدیدی را علیه ایران وضع کرد!